آشنایی کامل با قارچ شیزوفیلوم معمولی + آرایه شناسی
این قارچ شباهت بسیاری امواج نوسانی مرجان‌ها است.
آرایه شناسی
- فرمانرو: قارچ
- بخش: Basidiomycota
- دسته: Agaricomycetes
- رده: Agaricales
- تیره: Schizophyllaceae
- جنس: Schizophyllum
- گونه: S. commune
- نام علمی: Schizophyllum commune
مترادف:
- Agaricus alneus L. (1755)
- Agaricus alneus Reichard (1780)
- Agaricus multifidus Batsch (1786)
- Apus alneus (L.) Grey (1821)
- Merulius alneus (L.) J.F.Gmel. (1792)
- Merulius alneus (ریچارد) شوماچ. (1803)
- Merulius communis (Fr.) Spirin & Zmitr. (2004)
- Schizophyllum alneum J.Schröt. (1889)
- Schizophyllum alneum (ریشارد) کانتز (1898)
- Schizophyllum commune var. multifidum (Batsch) Cooke (1892)
- Schizophyllum multifidum (Batsch) Fr. (1875)
شکل ظاهری
قارچ شیزوفیلوم Schizophyllum commune گونه‌ای از قارچ موجود در جنس Schizophyllum است. این قارچ شباهت بسیاری امواج نوسانی مرجان‌هایی است که کاملاً به یکدیگر بسته‌شده و یا بادبزن چینی دارد. تیغه‌ها از رنگ زرد خامه‌ای تا سفید کمرنگ متفاوت است.
کلاهک کوچک، ۱-۴٫۵ سانتیمتر عرض با بافت بدن متراکم و درعین‌حال اسفنجی دارد. به دلیل طبیعت منحصربه‌فرد تقسیم‌شده تیغه‌ها در قسمت زیرین کلاهک به‌عنوان قارچ شکافته شناخته می‌شود. این قارچ تنها شناخته‌شده است که قادر به حرکت و جمع شدن است. این قارچ در سراسر جهان یافت می‌شود.
اندام بارده
اندام بارده این گیاه حدود یک تا پنج سانتیمتر پهنا داشته و در صورت چسبیدن به اطراف پایه، به‌صورت بادبزنی شکل دیده می‌شود. سطح بالایی آن پوشیده از کرک‌های کوچک، خشک، به رنگ سفید تا مایل به خاکستری یا قهوه‌ای مایل به زرد است.
سطح زیرین آن دارای چین‌خوردگی‌های تیغه مانند، به رنگ مایل به سفید تا مایل به خاکستری، بدون ساقه، گوشتی، چرمی و رنگ‌پریده است.
گونه ها
“قارچ شیزوفیلوم معمولی” یکی از گونه‌های قارچ جنس شیزوفیلوم است. این نوع قارچ در اوایل قرن بیستم شناسایی و موردبررسی و مطالعه قرار گرفت.
این قارچ ساپروفیت روی کنده‌های مرده یا در برخی موارد به‌صورت پارازیت روی چوب‌های زنده و در حال رشد، و در مکان‌های تاریک می‌روید. رویش آن به‌صورت منفرد یا مجتمع و گروهی به‌صورت چسبیده روی چوب‌های سخت دیده می‌شود.
این قارچ در تمام طول سال می‌تواند تولید شود. در فصول خشک، قارچ به‌وسیله خشک شدن بقای خود را حفظ می‌کند و در صورت مساعد شدن شرایط آب و هوایی و مرطوب شدن محیط، مجدداً به حیات خود ادامه می‌دهد.
این نوع قارچ‌ها به‌طور وسیعی در آمریکای شمالی و سایر نواحی دنیا به جز قطب جنوب یافت می‌شود.
اسپور
اسپورهای این قارچ به رنگ سفید می‌باشند. این اسپورها در زیر میکروسکوپ به ابعاد ۳ تا ۴ در ۱ تا ۱٫۵ میکرون (در برخی موارد در اندازه‌های بزرگ‌تر ۵٫۵ تا ۷ در ۲ تا ۲٫۵ میکرون) دیده می‌شوند. اسپورها کشیده و بیضی شکل و صاف می‌باشند. فاقد سیستید هستند.
شیزوفیلوم معمولاً به‌عنوان یک گونه مورفولوژیکی پراکنده در جهان توصیف می‌شود، اما برخی تحقیقات نشان داده‌اند که ممکن است این گونه، گونه‌ای باشد که شامل چندین گونه ناشناخته با پراکنش کمتر است. نکته جالب‌توجه آن است این قارچ ۲۳٬۳۲۸ جنس مجزا دارد.
تیغه‌ها، که اسپور در آنها تولید می‌شود، هنگام خشک شدن قارچ بازشده و باعث می‌شود این قارچ نام split gill به خود بگیرد. این قارچ که در چوب‌های پوسیده شایع است، می‌تواند باعث بیماری در انسان شود.
خواص دارویی
گزارش‌ها حاکی از این است که این قارچ‌ها نیز مانند سایر انواع قارچ‌ها دارای خواص دارویی ارزشمندی از قبیل فعالیت‌های ضد تومور، ضدویروسی و ضد میکروبی است. همچنین مشخص‌شده که این گونه‌ها مفید برای درمان ورم سینوس‌ها (سینوزیت) است. این قارچ می‌تواند کادمیوم موجود در محیط جذب و تغلیظ کند.
شیزوفیلوم به‌عنوان یک قارچ مدل برای جذب مواد، در مطالعات بسیاری مورداستفاده قرار می‌گیرد.
تولید مثل
این قارچ ها از هر جنس برای جفت‌گیری با همه به‌جز جنسیت خودسازگار هستند. بااین‌حال، دو منبع ژنتیکی وجود دارد که نوع جفت‌گیری را تعیین می‌کنند، جای A با ۲۸۸ آلل و جایگاه B با ۸۱ آلل. یک جفت قارچ فقط در صورت داشتن آللهای مختلف A و B مختلف بارور خواهند بود. یعنی هر جنس می‌تواند با ۲۲٫۹۶ مورد دیگر وارد جفت‌گیری شود.
اگرچه کتاب‌های راهنمای اروپایی و آمریکایی آن را غیرخوراکی می‌دانند، ظاهراً این امر به دلیل متفاوت بودن معیارهای طعم به‌جای قارچ سمی شناخته‌شده است، به دلیل بافت سخت آن موردتوجه آشپزهای کمی قرارگرفته است.
این قارچ در حقیقت در مکزیک و دیگر مناطق استوایی خوراکی و پرمصرف است. در شمال شرقی هند، در ایالت مانیپور یکی از مواد موردعلاقه برای پخت کلوچه به سبک مانیپوری به نام paaknam شناخته است.
نویسندگان مزیت رویش قارچ‌های سخت و لاستیکی موجود در مناطق گرمسیری را نتیجه این واقعیت می‌دانند که قارچ‌های گوشتی به‌سرعت در شرایط مرطوب گرم آنجا پوسیده می‌شوند و این امر بازاریابی آنها را مشکل‌ساز می‌کند.
