آموزش تولید و پرورش قارچ

تلقیح کمپوست با اسپان (اسپانینگ)

اضافه کردن اسپان یا بذر قارچ به کمپوست

پس از پاستوریزاسیون کمپوست و شیرین سازی آن نوبت به تلقیح کمپوست با اسپان یا مایه زنی( spawning) می رسد. تلقیح عبارت است از انتقال دانه های اسپان (بذر قارچ) به کمپوست که در حقیقت میسیلیوم قارچ از دانه اسپان به کمپوست منتقل می شود.

عموما واحد اندازه گیری اسپان لیتر است ولی در کشور ما از واحد کیلوگرم استفاده می شود. یک کیلوگرم اسپان از جنس گندم حدود  ۱/۶ لیتر حجم دارد و به زبان دیگر هر لیتر حدود ۰/۶ کیلوگرم وزن .برای تلقیح کمپوست ۵ تا ۶ لیتر بذر خارجی توصیه می شود ولی این میزان برای اسپان داخلی ۱۰ تا ۱۵ کیلوگرم است.

بدیهی است بدون وجود میسیلیوم حتی در بهترین کمپوست عملکرد و محصول قارچی نخواهیم داشت.اگر میزان اسپان مصرفی کمتر از حد استاندارد های آن توصیه و اجرا شده باشد، طول مدت طولانی تری برای کلونیزه شدن کامل کمپوست قارچ پاستوریزه شده نیاز خواهد بود و در این فرصت ریسک برتری کپک های رقیب و حضور آنها در کمپوست بیشتر خواهد شد.

از سوی دیگر در صورت مصرف بیش از حد اسپان در کمپوست ، یک هفته پس از تلقیح درجه حرارت کمپوست بالا خواهد رفت و مشکلاتی در خصوص کنترل دمای آن بروز می کند. در برخی شرایط این دمای بالا حتی سبب مرگ گروهی از میسلیوم در مرکز کمپوست خواهد شد که در نتیجه مجددا ریسک حضور کپک های رقیب در کمپوست بالا می رود.

نکته قابل توجه در این بخش با بالا رفتن دمای کمپوست و ماندگاری آن ، درصد قابل توجهی از رطوبت بخش های مرکزی کمپوست از دست رفته که بر عملکرد محصول نهایی تاثیر بسزایی خواهد داشت. در این خصوص نظر به تاثیرات مخرب افزایش دما بر کمپوست و میسیلیوم از سوی برخی متخصصین توصیه می شود در تابستان میزان مصرف اسپان 10 الی 20 درصد در تن کمپوست کاهش یابد.بنابراین با اهداف واهی چون کوتاه کردن طول دوره اسپان ران،افزایش میزان تولید قارچ  وکنترل و پیشگیری از حضور بیماری ها و… از مصرف بیش از حد و یا کمتر از حد استاندارد بذر قارچ پرهیز شود.

در طول مرحله تلقیح دو اصل باید مورد توجه قرار گیرد.

– توزیع و انتشار یکنواخت اسپان در تمام توده کمپوست

– رعایت نکات بهداشتی به صورت جدی در تمام طول دوره تلقیح کمپوست

امروزه با توجه به تحولات چشمگیر در صعت ساخت کمپوست در کشور و به کارگیری سازه های نوین چون بونکر و تونل های تخصصی فاز دو ، با انتقال کمپوست در پایان فاز دو ساخت کمپوست و پس از خنک شدن یه سالن کشت، توسط دستگاه  بلوک زن Compost Block با اهدافی نظیر جلوگیری از آلودگی کمپوست ، سهولت در انتقال و میزان ثابت مصرف کمپوست در واحد سطح و تراکم یکدست الیاف کمپوست ، کمپوست پس از تلقیح با میزان معین اسپان به شکل بلوک های مکعب مستطیل و به وزن  ۱۷ تا ۲۰ کیلوگرم درآمده و به سالن های پرورش قارچ ارسال می شود.

همانطور که پیش از این گفته شده است کیفیت کمپوست مصرفی از حیث پارامترهای فیزیکی و شیمیایی در میزان راندمان برداشت محصول بسیار دخیل است ولی آنچه که سبب رشد بی دردسر و مشکل میسیلیوم در کمپوست پس از تلقیح خواهد شد عبارت است از:

–  غلظت آمونیاک موجود در کمپوست در پایان فاز دو . این میزان در زمان تلقیح باید کمتر از ده پی پی ام باشد زیرا آمونیک برای میسیلیوم قارچ سمی است و باعث خشک شدن و از بین رفتن آن می شود.

-رطوبت ۶۸ -۷۰% میزانی است که ضمن تضمین رشد مطلوب میسیلیوم در کمپوست،در حصول راندمان حداکثری محصول نیز موثر است.

– میزان اسیدیته ایده ال کمپوست  فاز دو ۷-۷/۵ است.

با انتقال کمپوست به سالن های پاک و ضدعفونی شده پرورش قارچ عمدتا در روز  ۱ تا ۳ یا ۱۰ تا ۱۲طی عملیات تخته کوبی اقدام به یکنواخت سازی سطح بستر و تسطیح آن می شود و بلافاصله سطح بستر با هدف جلوگیری از آلودگی و کاهش رطوبت توسط نایلون سوراخدار یا روزنامه پوشیده خواهد شد. برای دسترسی به توضیحات بیشتر در این بخش و اشاره به محسنات و معایب مصرف روزنامه یا نایلون سوراخدار به سایر مقالات این سایت مراجعه شود.

در خاتمه اشاره به این نکته که برای رشد ایده ال میسیلیوم در کمپوست و حصول محصول مطلوب از آن علاوه بر کیفیت کمپوست ، خاک مصرفی و اسپان سلسله عملیات سالن داری بی نقص بویژه تامین اقلیم مناسب رشد در هر یک از مراحل تولید نیز بسیار مهم و تاثیر گذار است.

با هاگ و بخش آموزش تولید و پرورش قارچ همراه باشید.

 

5/5 - (3 امتیاز)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا