تولید خاک پوششی مصنوعی با بیست درصد عملکرد بهتر
محققان دانشگاه شهرکرد موفق به تولید خاک پوششی مصنوعی شدند
برای نخستین بار خاک پوششی با ۲۰ درصد عملکرد بهتر نسبت به خاک طبیعی آلی مورد استفاده در صنایع پروش قارچ دکمه‌ای تولید شد. استاد تمام علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد اعلام کرد: «پس از ۲ سال پژوهش، تحقیق و انجام آزمایش‌های میدانی محققان دانشگاه شهرکرد در قالب یک واحد فناور مستقر در پارک علم و فناوری چهارمحال و بختیاری موفق به تولید نوعی خاک پوششی مصنوعی شدند که بیش از ۲۰ درصد عملکرد بهتر نسبت به خاک طبیعی آلی مورد استفاده در صنایع پروش قارچ دکمه‌ای دارد.»
شجاع قربانی دشتکی تاکید کرد: «پژوهش برای تولید خاک پوششی، نخستین بار در “طرح شهید احمدی روشن” و با حمایت بنیاد ملی نخبگان چهارمحال و بختیاری انجام شد و دفتر ارتباط با صنعت وزرات علوم، تحقیقات و فناوری آن را مصوب کرده است.»
این استاد دانشگاه شهرکرد افزود: «قارچ خوراکی در حال حاضر یکی از ارزانترین منابع تامین پروئتین در کشور است ولی یکی از محدودیت‌های تولید این محصول در اُستان و کشور، کمبود خاک پوششی مناسب که مهمترین نقش را در فرآیند پرورش قارچ دارد، است که با دستیابی به فرمول خاک پوششی، توسط محققان دانشگاه شهرکرد، امکان تولید این خاک با عملکرد بهتر میسر شده است.»
وی تصریح کرد: «سال‌های گذشته خاک پوششی مورد استفاده در صنایع تولید قارچ دکمه‌ای از خاک های آلی، در اروپا تامین می‌شُد ولی با افزایش قیمت ارز واردات آن توجیه‌پذیر نیست.»
این فناور و محقق چهارمحال و بختیاری تاکید کرد: «تامین خاک مورد استفاده صنایع پرورش قارچ دکمه‌ای که از محل منابع طبیعی، این منابع را دچار مخاطره جدی می‌کند اما تولید خاک پوششی به روش مصنوعی نه تنها از تخریب خاک جلوگیری می‌کند بلکه از نظر اقتصادی نیز با صرفه‌تر است.»
قربانی تصریح کرد: «نوع خاک پوششی تاثیر زیادی در وزن، اندازه و چگونگی پرورش قارچ دکمه‌ای دارد و افزایش عملکرد ۲۰ درصدی خاک تولیدی توسط پژوهشگران دانشگاه شهرکرد در یکی از مزارع تولید قارچ استان آزمایش شده است. مزیت دیگر خاک تولیدی با فرمول محققان این دانشگاه آن است که مواد اولیه تولید این خاک به طور کامل از بازیافت ضایعات کشاورزی مزارع پرورش قارچ تامین می‌شود و راندمان اقتصادی بالای ۵۰ درصد را دارد.»
قربانی یادآور شد: دانشگاه شهرکرد فضای مناسب برای تولید تجاری این خاک را ندارد و در صورت حمایت مالی، تامین فضا و سوله مناسب توسط نهادها و یا افراد داخل اُستان، زمینه تولید تجاری این خاک در مقیاس بزرگ برای نخستین بار در چهارمحال و بختیاری فراهم می‌شود.
وی تاکید کرد: توجیه اقتصادی این طرح به تایید پارک علم و فناوری چهارمحال و بختیاری رسیده است و باید توجه داشت تولید قارچ خوراکی جایگزینی مناسبی برای مصرف گوشت و دیگر مواد غذایی است و میزان مصرف آب برای پرورش قارچ بسیار کم و به لحاظ اقتصادی و غذایی پرارزش است.
هم‌اکنون ۳۲ واحد کارگاه‌های صنعتی تولید قارچ و ۱۵۰ واحد کارگاه خانگی تولید این محصول در شهرستان‌های شهرکرد، بروجن، کیار و فارسان فعال هستند و روستای “قلعه ممکا” در چهارمحال و بختیاری به عنوان دهکده پرورش قارچ کشور از مهمترین مراکز تولید قارچ اُستان است. در چهارمحال و بختیاری سالانه افزون بر ۶ هزار و ۵۰۰ تن قارچ تولید می‌شود که بخشی از آن به سایر استان‌های کشور ارسال می‌گردد.
