نماتدهای موجود بسیار ریزی هستند که تاثیر آنها بر روی تولید با توجه به نوع نماتد، جمعیت و نوع عادت غذایی آنها متغییر است. نماتدها در بستر قارچ براساس نوع تغذیه به سه دسته تقسیم می شوند.
- نماتدهای ساپروفاژ که با قطعات دهانی مکنده از مایعات حاوی باکتری ها و قطعات ریز مواد الی موجود در بستر تغذیه می کنند.
- نماتدهایی انگلی که با استفاده از قطعات دهانی سوزنی خود از محتویات داخلی میسلیوم قارچ تغذیه می کنند.
- نماتدهای شکارچی که سایر موجودات نظیر حشرات را شکار می کنند .
در این مقاله به تشریح کامل تری از نماتود های ساپروفاژ پرداخته خواهد شد.
نماتد ساپروفاژ در حقیقت نوعی کرم لوله‌ای است که اندازه ای در حدود ۳۰۰ میکرون تا ۱ میلی‌متر دارد. این موجودات بسیار ریز تنها هنگامی‌که جمعیت آنها در یک نقطه بسیار زیاد شده و در هم تنیده شده باشند ، با چشم غیر مسلح قابل‌مشاهده خواهند بود و اغلب از اواخر دوره رشد میسیلیوم در خاک پوششی، دوره هوا دهی سالن و در فلاش اول بر روی سطح خاک پوششی بستر با حرکت مواج قابل تشخیص خواهد بود.
برای دیدن این نماتد کافی است منبع نور یا چراغ‌قوه را به بستر نزدیک و در زاویه ای خاص و در نقاط ویژه مثل برآمدکی کلوخه ها یا بر روی بقایای پوسیده گیاهی تا نماتودها یا اجرام با حرکت موجی را یافت .
این موجودات کوچک دارای دستگاه گوارش شامل ۶ عدد لب، دهان، حفره دهانی، مری، روده و مقعد هستند. وجود نماتدها نشانه فقدان اکسیژن و بی‌هوازی بودن محیط و همچنین عدم پاستوریزه مطلوب خاک و کمپوست است.
میزان خسارت وارده به زمان و شدت الودگی اولیه بستگی دارد. این بدان معنی است که اگر الودگی اولیه دیرتر و در انتهای دوره تولید حادث شود ،میزان کاهش راندمان تولید بسیار کم خواهد شد .
عدم رعایت نکات بهداشتی در مزرعه و همچنین عدم رعایت اصول در عملیات پاستوریزاسیون خاک پوششی سبب افزایش جمعیت این نماتد در بستر خواهد شد .
با افزایش جمعیت نماتودها و افزایش حجم فضولات آنها در بستر تغییراتی درنوع ترکیبات موجود در بستر بوجود خواهد آمد که در نهایت سبب واکنش بر میسیلیوم قارچ و در نهایت کاهش در تولید محصول خواهد شد.
نکات مهم در کنترل نماتد
- تشخیص و شناسایی نوع نماتد
- رعایت رژیم دمایی مناسب در پاستوریزه خاک پوششی
- رعایت تمام نکات بهداشتی موجود در دستور العمل بهداشتی مزرعه
- نگهداری خاک پوششی در محل پاک و تمیز
- انجام C00k-out سالن در پایان دوره برداشت و انتقال محتویات سالن به فاصله مناسب و دور از مزرعه (1000متر)
