کتاب تولید و عرضه قارچ های صدفی و دکمه ای
یک کتاب جامع برای همه علاقه‌مندان به پرورش قارچ
- نام کتاب: تولید و عرضه قارچ های صدفی و دکمه ای
- پدیدآورنده: سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی
- ناشر: شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی ایران “سهامی خاص”
- زبان: فارسی
- شابک: ۳- ۲۷۰۲ – ۵ ۰ – ۹۶۴ – ۹۷۸
- تعداد صفحه: ۱۷۰
- چاپ هفتم: 1401
یک کتاب مناسب برای همه علاقه‌مندان به فعالیت در صنعت قارچ، در هر سن و سالی، کتاب تولید و عرضه قارچ های صدفی و دکمه ای است که به رایگان در سایت سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی قابل دسترسی می‌باشد. این کتاب یک خودآموز قابل توجه و کاربردی برای همه کسانی است که تازه می‌خواهند فعالیت در زمینه قارچ های خوراکی را آغاز کنند.
سازمان آموزش و پرورش کشور در رشته امور باغی از شاخه فنی و حرفه‌ای در گروه کشاورزی و غذا، در پایه دهم دوره دوم متوسطه، درسی به نام تولید و عرضه قارچ های صدفی و دکمه ای تدوین کرده تا دانش‌آموزان را با صنعت قارچ آشنا نموده، و علاقه‌مندان به فعالیت در حوزه قارچ را استعدادسنجی و شناسایی نماید. این کتاب برای دستیابی به اهداف این درس نوشته شده است.
انتظار می‌رود مخاطبان با مطالعه این کتاب و حضور در کلاسهای درس مربوطه، شایستگی فنی جذب در بازار کار صنعت قارچ را با کسب توانایی‌هایی زیرا به دست آوردند:
- تعیین محل پرورش قارچ های خوراکی
- تهیه مواد بستری قارچ
- ایجاد بستر قارچ های خوراکی
- مایه‌کوبی
- میسلیوم رانی
- کنترل عوامل محیطی قارچ
- نحوه افزودن خاک پوششی
- خراش‌دهی خاک پوششی
- هوادهی خاک پوششی
- عملیات نگهداری ضمن رشد قارچ های خوراکی
- برداشت، درجه‌بندی و بسته‌بندی قارچ های خوراکی.
به علاوه امید بر این است که مخاطب دوره با این واحد درسی، و محتوای کتاب تدوین شده، شايستگي‌هاي غير فني براي پيشرفت و موفقيت در آينده مانند نوآوري و مصرف بهينه، شايستگي‌هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات مانند كار با نرم افزارها، و شايستگي‌هاي مربوط به يادگيري مادام‌العمر مانند كسب اطلاعات از منابع ديگر را به دست آورد.
کتابهای شاخه فنی و حرفه‌ای، به صورت پودمانی طراحی شده یعنی دانش‌آموز می‌تواند یک یا چند پودمان را انتخاب و در آن حوزه شروع به فعالیت عملی نماید و از کتاب به عنوان یک راهنما و خودآموز کمک بگیرد. این کتاب در پنج پودمان و ده واحد یادگیری تدوین شده است که عبارتند از:
پودمان 1 : آماده کننده سالن
هدف تعریف این پودمان، آشنایی مخاطب با محیط مناسب برای پرورش قارچ های خوراکی، و شرایط لازم برای ایجاد سالن‌های قارچ است، به علاوه انتظار می‌رود با مطالعه این بخش افراد با موادی که برای کشت قارچ لازم است آشنا شده و بسترهای پرورش قارچ را بشناسند. این پودمان در دو بخش تعریف شده است:
تعیین محل پرورش قارچ خوراکی
تهیه مواد بستر قارچ
پودمان 2 : کشت کار قارچ
پودمان بعدی، به منظور ایجاد مهارت برای تولید بستر قارچ های خوراکی و ورود به صنعت کمپوست‌سازی طراحی شده است. هدف آشنایی مخاطب با ایجاد انواع کمپوست‌های مناسب برای پرورش قارچ، تهیه مواد غذایی و اسیدهای آمینه در مقادیر مناسب، ایجاد فضای مناسب برای فعالیت باکتری‌های ضروری، حذف پاتوژن‌های بیماری‌زا از بستر و بهبود ساختمان فیزیکی برای هوادهی به قارچ‌ها است.
به علاوه در این بخش هدف آن است که مخاطب با عملیات کشت بستر آشنا شده و فرآیند مایه‌زنی یا اسپان‌زنی – کاشت بذر یا اسپان قارچ به میزان معین در داخل بستر کمپوست – را درک کرده و توانایی آن را کسب نماید. برای دستیابی به این اهداف، این پودمان در دو بخش زیر تدوین شده است:
ایجاد بستر قارچ خوراکی
مایه کوبی و میسلیومرانی کمپوست
پودمان 3 : پرورش دهنده قارچ صدفی
هدف از پودمان سوم، تربیت پرورش‌دهنده قارچ صدفی است و به طور متمرکز به عوامل محیطی که باید کنترل شود از قبیل دما، رطوبت، غلظت CO2 ، نور مناسب برای پرورش قارچ صدفی و آماده سازی محیط کشت اختصاص دارد. به علاوه به اهمیت خاک پوششی و توانایی استفاده مناسب و بجای آن، می‌پردازد. به این ترتیب مطالب در دو بخش ارائه شده است:
کنترل عوامل محیطی برای پرورش قارچ صدفی
واحد کار خاک پوششی
پودمان 4 : پرورش دهنده قارچ دکمه‌ای
در پودمان سوم، دلیل و نحوه خراش‌دهی یا رافلینگ خاک برای خروج CO2 از خاک و کمپوست و ورود O2 به خاک در طول مرحله هوادهی شرح داده شده و هوادهی به خاک پوششی گام به گام با توضیحات عملیاتی توضیح داده میشود. به همین دلیل دو بخش برای ارائه محتوای این پودمان تالیف شده است:
خراش‌دهی خاک پوششی
واحد کار هوادهی به خاک پوششی
پودمان 5 : بسته‌بندی قارچ
در آخرین پودمان، صفر تا صد هر آنچه برای رشد قارچ های خوراکی باید رعایت شود توضیح داده شده و آفات و بیماری‌های قارچ معرفی و درمان و کنترل آنها شرح داده میشود. و در نهایت نحوه برداشت محصول و ارائه مناسب آن به بازار مطرح میشود. این پودمان در بخشهای زیر تالیف شده است:
عملیات نگهداری ضمن رشد قارچ
برداشت، درجه‌بندی، بسته‌بندی قارچ خوراکی
