معرفی قارچ مایتاکه یا میتاکه (Maitake)

قارچ میتاکه یا مایتاکه Maitake (Grifola frondosa) دارای عطر خاکی و طعمی سالم و لذیذ است. این قارچ برخلاف قارچ دکمه‌ای سرشار از ویتامین D بوده و به همه اندام های بدن برای پیشگیری از سرطان گرفته تا سلامت استخوان ها کمک می‌کند. گاه به آن لقب «مرغ جنگلی» داده‌اند، گاهی هم به عنوان سر گوسفند و پادشاه قارچ‌ ها از آن نام می‌برند، اما عنوان میتاکه به معنی قارچ رقصنده رایجتر است که طبق افسانه‌های ژاپنی وقتی مردم این قارچ را در طبیعت پیدا می‌کردند، آنقدر خوشحال می‌شدند که با آن شروع به رقصیدن می‌کردند!

خانواده قارچ میتاکه

سردسته: قارچ (Fungi)

شاخه: باسیدیومیکوتا (Basidiomycota)

کلاس: هموبازیدیومیست‌ها (Homobasidiomycetes)

راسته : پولی‌پورالس (Polyporales)

خانواده: مریپیلاسیا (Meripilaceae )

جنس: گریفولا (Grifola)

گونه ها: جی. فروندوسا (G. frondosa)

نام علمی: Grifola frondosa ( G. frondosa )

دسته:  Basidiomycetes

خانواده:  Grifolaceae

راسته:  Polyporales

نام های عمومی: مایتاکه یا میتاکه (ژاپن)، گل درخت خاکستری ( چین :  hui-shu-hua)، مرغ جنگلی، قارچ سر گوسفند، پادشاه قارچ‌ها، قارچ ابری (ایالات متحده و کانادا)

محل رشد قارچ میتاکه

میتاکه قارچ بومی شمال شرقی ژاپن، و سراسر چین است. اما جنگل‌های معتدل شرق آمریکای شمالی، اروپا و آسیا نیز برای رشد آن ایده آل هستند. به علاوه در تمام ایالات متحده و کانادا نیز به وفور یافت می‌شود.

ویژگیهای ظاهری قارچ مایتاکه

قارچ میتاکه، دارای یک خوشه دایره‌ای از کلاهک‌های مواج است و در ساختارهای قفسه مانند در پایه درختان سخت چوب و چوب نرم رشد می‌کند. البته در پای درختان بلوط آن را بیش از بقیه می‌توان یافت. قارچ مایتاکه با آن شباهت عجیبش به دم مرغ بادبزنی، دارای کلاهک‌های قهوه‌ای خاکستری و زیره‌های کرم سفید حاوی یک تا سه منافذ است.

منافذ آن سفید و بدون جریان هستند (از ساقه پایین می روند). منافذ در جوانی بسیار کوچک و گرد هستند و با افزایش سن زاویه دار و بزرگتر می شوند. چاپ اسپور سفید است. این قارچ با بدنه میوه‌دهی درشت متعلق به گروه چندپوره قارچ‌ها می‌باشد.

بدنه‌های میوه معمولاً بین10 تا 60 سانتیمتر عرض و 7.5 تا 40 سانتیمتر ارتفاع دارند. وزن نمونه‌های معمولی بین 1/3 تا 4.5 کیلوگرم است، اما نمونه‌هایی با وزن بیش از 45.5 کیلوگرم هم مشاهده شده‌اند.

پهنای کلاهک‌ها از 2 تا 7.5 سانتی‌متر و 5 تا 25 سانتی‌متر طول از جمله ساقه جانبی است. ساقه کوتاه تا ابتدایی، سفید و مرکزی به مقدار 2 تا 7.5 سانتی‌متر عرض و 2.5 تا 10 سانتی‌متر است و به شاخه‌های زیادی تقسیم می‌شود.

ارزش غذایی قارچ میتاکه

قارچ میتاکه حاوی ارگوسترول فراوانی است که تولید ویتامین دی می‌کند، مخصوصا اگر به صورت وحشی در برابر نور خورشید رشد کرده باشد. به علاوه منبع بسیار خوبی از مواد مغذی متعددی مانند بتا گلوکان، نیاسین، ریبوفلاوین، فسفر، و پتاسیم است. یک وعده غذایی شامل ½ فنجان قارچ میتاکه تازه حاوی موارد زیر خواهد بود:

کالری: 11
پروتئین: 1 گرم
چربی: 0 گرم
کربوهیدرات: 2 گرم
فیبر: 1 گرم
قند: 1 گرم

البته در هنگام مصرف میتاکه به دلیل تغییر سطح قند خون، حتما در صورتی که دیابت دارید با پزشک خود مشورت نمایید.

فواید قارچ میتاکه برای سلامتی

قارچ میتاکه سرشار از پلی ساکاریدهای فعال زیستی، به ویژه  D-fraction،MD-fraction  و SX-fraction است؛ که این پلی ساکاریدهای پروتئینی دارای خواص محافظت کننده سیستم ایمنی و ضد توموری هستند. علاوه بر این، مایتاکه دارای خواص متعدد زیر برای سلامت بدن است:

سلامت قلب

بتاگلوکان موجود در مایتاکه می‌تواند به کاهش کلسترول، بهبود عملکرد شریان‌ها و سلامت کلی قلب و عروق کمک کند تا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش دهد. پلی‌ساکاریدهای موجود در قارچ مایتاکه، می‌توانند کلسترول را بدون تأثیر بر سطح تری گلیسیرید کاهش دهند.

پشتیبانی از سیستم ایمنی

قارچ میتاکه قادر است با بتا گلوکان خود، به بهبود سیستم ایمنی بدن شما کمک کند. D-fraction موجود در این قارچ بر کارایی سیستم ایمنی تاثیری عمیق دارد. تولید لنفوکین‌ها (واسطه های پروتئینی) و اینترلوکین ها (پروتئین های ترشح شده) را افزایش می دهد که پاسخ ایمنی شما را بهبود می بخشد.

کنترل سرطان

بتا گلوکان ممکن است به ویژه در هدف قرار دادن و از بین بردن سلول های سرطانی مفید باشد. چندین مطالعه توانایی آن را در حمله به تومورها برای انواع مختلف سرطان نشان می‌دهد. مطالعات دیگر نشان داده‌اند که وقتی فراکشن D و MD-fraction  با ویتامین C برای درمان سرطان ترکیب می‌شوند، توانایی‌های بیشتری را از خود نشان می‌دهند.

مدیریت دیابت

بتاگلوکان موجود در قارچ میتاکه سطح گلوکز خون را کاهش می‌دهد؛ که این به فعال شدن گیرنده‌های انسولین کمک کرده، در عین حال مقاومت به انسولین را در مدیریت دیابت کاهش می‌دهد.

نحوه استفاده از قارچ میتاکه

می‌توانید مانند هر قارچ دیگری از مایتاکه استفاده کنید، البته شاید خرید آن راحت نباشد و در همه مغازه‌ها پیدا نشود. به همین خاطر مطمئن شوید که مایتاکه تازه خریداری کرده‌اید و علائم پوسیدگی یا بوی بد ندارد. بر خلاف قارچهای دکمه‌ای بهتر است قبل از مصرف آنها را بشویید تا برای مدت طولانی‌تری تازه بمانند.

تقریبا تمام آنچه با قارچه دکمه‌ای یا صدفی می‌پزید با این قارچ نیز قابل پخت است. دستور پخت قارچ میتاکه را در در بخش آشپزی میتوانید مطالعه نمایید.

قارچ‌های مشابه قارچ مایتاکه

خوشبختانه، در طبیعت هیچ قارچ سمی مشابه این قارچ وجود ندارد. نزدیکترین گونه شبیه به آن مریپیلوس است که دارای پلی‌پور سیاه رنگی بوده و به شکل گل سرخ در پایه بلوط رشد می‌کند. مریپیلوس عمدتاً کلاهک‌ها یا شاخه‌های فن تا قاشقی شکل دارد و  برگ های  آن که خوراکی نیز هست بسیار ضخیم تر از برگ های میتاکه است. ضخامت کلاهک‌های میتاکه معمولا 3 تا 6 میلی‌متر است، در حالیکه ضخامت برگ‌های مریپیلوس بین 12 تا 19 میلی‌متر متغیر می‌باشد. کلاهک‌های  مریپیلوس هم معمولاً با جابجایی، به رنگ سیاه در می‌آیند در حالی که کلاهک های میتاکه تغییری نمی‌کنند.

گردآوری و تحریر از تیم هاگ
کپی فقط با ذکر منبع مجاز می باشد.