اهمیت سرمایش در سالن های پرورش قارچ
اهمیت تاسیسات سرمایشی در سالن های پرورش:
یکی از عوامل مهمی که در تاسیس سالن های پرورش اهمیت دارد، بحث سرمایش در سالن‌هاست که در این مقاله به اهمیت تاسیسات سرمایشی در طراحی سالن‌ها می‌پردازیم و نحوه محاسبات آنرا شرح می‌دهیم.
اهمیت سرمایش به خصوص در فصل گرما در مراحل میسلیوم ران، بعد از کیس ران و در اوج فلش‌های باردهی می‌باشد. در این میان 2 عامل مهم می‌تواند باعث گرمایش شود:
- انتقال گرما در اثر دمای بالای محیط و انتقال حرارت خورشید از طریق دیوار‌ها، سقف و غیره.
- تولید گرما از طریق بسترها به‌واسطه رشد میسلیوم و رشد قارچ در مراحل مختلف حل مسئله اول خیلی مشکل نیست اما غلبه بر گرمایی که تولید می‌شود توسط بسترها مهم‌ترین چالش است.
تولید دی اکسید کربن
اولین مساله تولید دی اکسید کربن می‌باشد. که به عنوان یک محصول جانبی از فعالیت‌های بیولوژیکی آزاد می‌شود. و نهایتا منجر به گرم‌شدن سالن می‌شود. ضمنا در اثر فعالیت میسلیوم بیشترین تولید دی اکسید کربن صورت می‌گیرد.
میزان تولید دی اکسید کربن در مراحل مختلف متفاوت می‌باشد. در پیک فلاش اول به ازاء هر کیلوگرم وزن کمپوست حدود 0/1 گرم در هر ساعت می‌باشد.
در یک سالن پرورش با حدود 20 تن کمپوست تولید نهایی دی اکسید کربن حدود 2000 گرم در ساعت خواهد بود.
ضمنا میزان گرمای تولیدی در حین سوخت و ساز کربوهیدرات‌ها طبق این فرمول قابل دسترسی است:
192gr O2 + 180gC6H12O6 >>> 108gr + 264gr CO2 + 674KCAL + H2O
در صورتی که تولید دی اکسید کربن را در سالن حدود 2000 گرم در هر ساعت فرض کنیم تولید کلی گرما بدین صورت خواهد بود:
674 × 2000 ÷ 264 —-> 5100 kcal per hour
تمام انرژی آزاد شده به شکل گرما نیست بلکه 30 درصد از آن دوباره جهت انواع مراحل بیولوژیک داخل سالن مورد نیاز است. مقدار گرمای ایجاد شده واقعی حدود 70 درصد خواهد بود یعنی 3570 K cal.
این مقدار محاسبه شده با اطلاعات جمع‌آوری شده از منابع و مشاهدات کاربردی مطابقت می‌کند. در اغلب موارد برای کمپوست به حجم 100 کیلو در هر متر مربع سطح زیر کشت، در هنگام فلش‌ها 20-10 کیلو کالری گرما تولید می‌گردد.
ضمنا در صورت افزودن سوپلیمان‌ها به کمپوست، میزان گرمازایی افزایش می‌یابد.
گرمازایی کمپوست
در صورت گرمازایی کمپوست شدیدا وابسته به میزان فعالیت میسلیوم با میزان قارچ‌های تولیدی می‌باشد. برای یک سالن پرورش با سطح زیر کشت 200 متر مربع تولید گرما طبق استاندارد‌ها می‌بایست حدود 4000 کیلوکالری در ساعت باشد. که این مقدار می‌بایست توسط سیستم سرمایش کنترل گردد.
در این میان در اختیار داشتن یک سیستم سرمایشی قوی از جمله چیلر یا ICE BANK که بتواند دمای مورد نیاز سالن را به خصوص در مواقع اوج گرما از جمله (اوج فعالیت ریسه در کمپوست و پیک فلش 1 که بیشترین بار روی بستر موجود است) تامین نماید حیاتی به‌نظر می‌رسد.
نکته حائز اهمیت دیگر جنس رادیاتور سرمایش می‌باشد که در مقایسه با رادیاتور گرمایشی می‌باید سطح تبادل حرارتی بالاتری داشته باشد. بهترین آلیاژ مورد استفاده رادیاتور آلومینومی 8 فین در اینچ با لوله‌های مسی می‌باشد. که البته در محاسبات طراحی رادیاتور می‌بایست تناژ کمپوست سالن، میزان گرمای تولیدی سالن، ابعاد MIXING BOX هواساز، حجم هوای ورودی، رطوبت و اقلیم منطقه، مورد نظر قرار گیرند.
ضمنا استفاده از پمپ متناسب و لوله‌کشی صحیح که به راحتی آب سرد را در دسترس رادیاتور هواسازها قرار دهد فوق‌العاده حائز اهمیت است.
در نهایت برای مناطق مرطوب توصیه می‌شود از نوع خاصی از رادیاتور استفاده شود که بتواند ضمن ایجاد سرما رطوبت اضافی هوا را گرفته و سالن را به رطوبت ایده‌آل برساند.
