آشنایی کامل با قارچ شیپوری سیاه یا ترومپت سیاه
قارچ شیپوری سیاه که به ترومپت سیاه نیز مشهور است یک نوع قارچ خوراکی است که دارای یک مشخصه یعنی یک قیف بسیار عمیق و بلند و سیاه است که به همین دلیل با چندین نام دیگر در سراسر جهان شناخته میشود که از جمله آنان شاخ فراوانی و شیپور مردگان میباشد.
اسم شاخ فراوانی از اساطیر یونانی باستان سرچشمه میگیرد و طبق افسانهها جام بزرگ و بلندی از جنس شاخ بوده که هر غذا یا نوشیدنی که صاحبش بخواهد در آن ظاهر میشود.
اسم شیپور مردگان یا شیپور مرگ به هیچ عنوان به سمی بودن قارچ اشاره نمیکند. بلکه مردمان باستان تصور میکردند که قارچها شیپورهایی هستند که توسط افراد مرده زیر زمین نواخته میشوند.
این قارچ معمولا در جنگلها و نزدیکی درختان پهن برگ مانند بلوط و راش رشد میکنند؛ اگرچه قارچ ترومپت سیاه قارچ چوبرس نیست (بر روی چوب رشد نمیکند) اما معمولا در نزدیکی تنه درختان رشد میکند.
محل رشد قارچ شیپوری سیاه
مانند بیشتر قارچها، ترومپتهای سیاه نیز ترجیح میدهند در مکانهای تاریک و مرطوب رشد کنند. قارچ ترومپت سیاه اغلب در مناطق خزه زده یافت میشود که نشانه ای از وجود رطوبت زیاد است از این رو جستجو در مناطق خزهدار نیز یافتن این قارچها را آسانتر میکند و به علاوه رنگ سیاه آنها در مقابل خزه سبز تضاد دارد که سبب پیدا کردن راحتتر آنها در این مناطق میشود.
همچنین قارچ ترومپت سیاه در مناطقی که خاک انجا حاوی آهک یا کلسیم است نیز رشد میکند، بنابراین جستجو در مناطق نزدیک به رسوبات سنگ آهک یا با خاک سفید رنگ نیز کمک میکند. در نهایت، جستجو در مناطق باتلاقی، نزدیک نهرهای کوچک یا سایر منابع آب نیز شانس شما را برای یافتن این قارچها افزایش میدهد.
- قارچ شیپور مرگ: Craterellus cornucopioides (L.) Pers
- شاخه: Basidiomycota
- طبقه: Agaricomycetes
- راسته: Cantharellales
- خانواده: Cantharellaceae
پراکنش ترومپت سیاه:
مانند بیشتر قارچها، ترومپتهای سیاه نیز ترجیح میدهند در مکانهای تاریک و مرطوب رشد کنند. قارچ ترومپت سیاه اغلب در مناطق خزه زده یافت میشود که نشانهای از وجود رطوبت زیاد است؛ از این رو جستجو در مناطق خزهدار نیز یافتن این قارچها را آسانتر میکند و به علاوه رنگ سیاه آنها در مقابل خزه سبز تضاد دارد که سبب پیدا کردن راحتتر آنها در این مناطق میشود. همچنین قارچ ترومپت سیاه در مناطقی که خاک آنجا حاوی آهک یا کلسیم است نیز رشد میکند، بنابراین جستجو در مناطق نزدیک به رسوبات سنگ آهک یا با خاک سفید رنگ نیز کمک میکند. در نهایت، جستجو در مناطق باتلاقی، نزدیک نهرهای کوچک یا سایر منابع آب نیز شانس شما را برای یافت این قارچها افزایش میدهد.
هنگامی که یک قارچ شیپوری سیاه پیدا کردید، منطقه را به دقت بررسی کنید. زیرا آنها تمایل دارند به صورت خوشهای رشد کنند. بنابراین، جایی که یکی وجود دارد ممکن است تعداد دیگری قارچ نیز پیدا کنید.
اگرچه یافتن قارچ شیپوری سیاه دشوار است، اما شناسایی آنها بسیار آسان است. آنها هیچ قارچ مشابه سمی ندارند. پیدا کردن و تشخیص آن را برای افراد کماطلاع و قارچچینهای تازه کار نیز آسان میکند.
تاریخچه قارچ شیپور سیاه:
اولین بار کارل لینه (گیاه شناس معروف سوئدی) این گونه را در سال 1753 ثبت کرد و آن را Peziza cornucopioiides نامید. بعدها کریستیان هندریک پرسون (قارچشناس معروف)، در کتاب خود در سال 1825، نام آن را Craterellus cornucopioides گذاشت.
راهنمای شناسایی قارچ ترومپت سیاه:
شناسایی این قارچ با 5 پارامتر اصلی امکان پذیر است.
کلاهک قارچ
کلاهک قیفی شکل یا گلدانی شکل با لبههای مواج است که به سمت بیرون میچرخد؛ همچنین سطح زیرین کلاهک قارچ شیپور سیاه صاف کمی چروکیده است و آبشش، دندان و منافذ ندارد. قطر آن از 4 تا 8 سانتیمتر و بلندی آن در نهایت به 10 سانتیمتر میرسد. رنگ سطح بالایی (نابارور) از خاکستری مایل به قهوهای تا خاکستری تیره یا سیاه متغیر است. بافت قارچ ترومپت سیاه نرم است و به دلیل سطح صاف خود تقریباً مانند جیر احساس میشوند.
ساقه قارچ
ساقه ترد و خاکستری که از نظر طولی ریز چروک شدهاست، درست تا قاعده توخالی است، که به سمت آن کمی مخروطی میشود. توخالی و نازک است و به راحتی با انگشتان شما شکسته میشود.
هاگ قارچ
اسپور به طور گسترده، بیضی شکل، صاف، در ابعاد μm 7-10*5/11-16 میکرومتر
چاپ اسپور قارچ
شما نباید از چاپ اسپور قارچ ترومپت سیاه به عنوان تنها عامل شناسایی استفاده کنید. رنگ هاگهای این قارچ میتواند از سفید تا صورتی متغیر باشد به گونهای که در بعضی جاها، چاپ اسپور حتی ممکن است زرد باشد.
بو/طعم قارچ ترومپت سیاه
این قارچ بوی خاص و متمایزی ندارد.
زیستگاه و نقش اکولوژیکی:
این قارچ معمولا در جنگلها و نزدیکی درختان پهنبرگ مانند بلوط و راش رشد میکنند. اگرچه قارچ ترومپت سیاه قارچ چوبرس نیست (بر روی چوب رشد نمیکند) اما معمولا در نزدیکی تنه درختان رشد میکند. آنها پوست سختی دارند و بنابراین به ندرت به انگل آلوده میشوند.
شما میتوانید قارچهای ترومپت سیاه را در بسیاری از مناطق آمریکای شمالی، اروپا و آسیا پیدا کنید. اما پراکنش آنها در این نواحی یکسان نیست مثلا شما میتوانید ترومپت سیاه را در بریتانیا و ایرلند به راحتی پیدا کنید ولی مثلا در هلند بسیار کمیاب میباشند!
فصل رویش قارچ شیپوری سیاه:
در انگلستان و اروپا، میتوانید قارچهای ترومپت سیاه را در طبیعت بین ماه اوت و نوامبر (مرداد تا آبان) پیدا کنید.
در آمریکای شمالی، فصل ترومپت سیاه بستگی به این دارد که شما در ساحل شرقی یا غربی هستید؛ قارچ ترومپت سیاه در ساحل غربی در زمستان بین ماههای نوامبر تا مارس (آذر تا اسفند) رشد میکند. اما در ساحل شرقی در تابستان و از اواسط ژوئن تا آگوست (خرداد تا پیاین مرداد) رشد میکند.
گونههای مشابه:
قارچ Cantharellus cibarius نمونه مشابه این قارچ است که یک قارچ زرد روشن یا زرد نارنجی با شکل و اندازه مشابه است. گونه مشابه دیگر Cantharellus tubaeformis است که دارای کلاهک قهوهای و ساقه زرد رنگ است.
شما اغلب میتوانید قارچهای ترومپت سیاه را در همان مناطقی که قارچهای چانترلا نیز رشد میکنند، پیدا کنید.
نکات آشپزی با قارچ ترومپت سیاه:
از آنجایی که قارچ شیپور سیاه توخالی است، خیلی سریع طبخ میشود پس باید مراقب باشید زیاد پخت نشوند. آنها معمولاً فقط به یک یا دو دقیقه برای طبخ زمان نیاز دارند. طعم Craterellus cornucopioiides بسیار بهتر از آن چیزی است که به نظر میرسد. این قارچها را میتوان خشک کرد (روی رادیاتور یا در فر گرم با در باز) و سپس برای استفاده در آینده در شیشههای دربسته نگهداری کرد. همچنین آنها را میتوان به صورت سس درآورد و سپس به اندازه یک وعده غذایی در کیسههای پلی اتیلن یا جعبههای پلاستیکی فریز میکنیم. به این ترتیب میتوانیم در طول زمستان یک سس قارچ دوستداشتنی همراه با غذا بخوریم.
تمیز کردن قارچ ترومپت سیاه به دلیل بافت پرزدار آن میتواند کمی مشکل باشد، با این حال باید قبل از میل و مصرف تمیز شوند.