مشکلات در صنعت قارچ کشور

با مروری بر سال‌های گذشته صنعت در خواهیم یافت که همواره دست اندرکاران صنعت قارچ کشور بویژه پرورش دهندگان در بطن طوفان های سهمگین دست به گریبان حل مشکلات گوناگونی با ریشه و علل متنوعی بوده‌است. به شکلی که حتی پیش از فراغت از رفع بحرانی، معضل جدیدی سر از آستین بی تدبیری متولیان آن بیرون می آورد.

هنوز تلخی ماه های پایانی سال گذشته، فروردین و اردیبهشت سال جاری از کام و یادمان بیرون نرفته‌است. که به یکباره زمزمه های افزایش قیمت کلش و البته به تبع آن افزایش قیمت تمام نهاده‌های تولید به بهانه کاهش بارندگی و گرانی‌ها به راه افتاده‌است. این زمزمه ها در ابتدا سبب افزایش قیمت کمپوست فاز دو از اوایل خرداد ماه سال جاری به میزان حدود 16درصد شده‌است. در ادامه این نجواها دال بر افزایش مجدد قیمت کمپوست تا نرخ تخمینی 3500تومان( معادل 20درصد دیگر) باز بدلیل کمبود و گرانی کلش به گوش میرسد.

در این خصوص نکات و جرقه‌های فراوانی به ذهن میرسد که بیان آنها یا تکراری است یا پتک بر سندان کوفتن است. ولی نکته مهم و قابل توصیف در اینست. آیا خرید کلش به میزان محدود در اواخر اردیبهشت ماه از مزارع جنوب کشور با قیمت حدودی 2700 تومان و تزریق صوری آن به خط تولید کمپوست واحدهای سازنده کمپوست. دلیل موجه‌ای بر افزایش قیمت کمپوست بوده؟ علت تعجیل در افزایش قیمت اولیه با نرخ حدود 16% چیست؟

سوزنی به خود و سپس جوال دوزی به همکاران

آیا سنه‌گذشته که شرایط خرید کلش و بارندگی ها از وضعیت بهتری برخوردار نبوده تا کمپوست سازان محترم بر اساس یه سنت و عرف صنفی، کلش مورد نیاز خود را تا مرداد و شهریور ماه سال آتی خرید و دپو کنند. تا اکنون به بهانه خشکسالی و بارندگی کم به پیشباز افزایش قیمت کمپوست‌های بی نقص و با کیفیت خود نروند؟ آیا بهتر نبود تا سوزنی به خود و سپس جوال دوزی به همکاران میزدیم؟ ایا متولیان صنعت با سال ها کار در این صنف مهجور، جویای دلیل این افزایش قیمت پیش از شروع فصل برداشت گندم در بخش اعظم گندم کاری های کشور را شده‌اند یا خود نیز از دور دستی بر آتش دارند؟

کاهش نسبی در میزان عرضه قارچ تنها دلیل افزایش چند درصدی قیمت‌های قارچ چند هفته اخیر در مراکز فروش است. هیچ دلیل و برنامه از پیش طراحی شده‌ای در افزایش قیمت قارچ نقش نداشته‌است. صحیح نیست که بگوییم به دلیل اجرای پلن های “الف و ب” توسط متولیان صنعت سبب‌شده تا افزایش قیمت قارچ بدون واردآوردن بحران در سایر بخش‌های صنعت قارچ، حادث شده‌است. این اتفاق فرخنده( افزایش قیمت قارچ) به دلیل کار کارشناسی‌شده بی نقصی شکل‌گرفته. و اکنون نیز منتظر پلن جدیدی برای حل معضلات پیشرو از سوی ایشان هستیم.

دریای پرتلاطم مشکلات اقتصادی

واقعیت از این قرار است که کشتی صنعت قارچ کشور همواره در دریای پرتلاطم مشکلات اقتصادی و سیاسی قرار داشته‌است. به دلیل سکانداران کم تدبیر آن، هر روز غرق در امواج پرتلاطم‌بوده و تنها ساعات آرامش آن، فاصله کوتاه زمانی و مکانی بین دو موج پشت سرهم چالش‌ها است. دریای پرتلاطم اقتصادی کشور به سکانداران مجرب، کاربلد، آینده‌نگر و متکی بر خرد و نفع جمعی نیاز دارد. مدیران کوته بین، بدون برنامه و دارای نظرات جانبدارانه خاص، سبب سردرگمی و آسیب به خود و صنعت می شوند.

با افزایش اولیه قیمت کمپوست قارچ فاز دو، به تبع آن افزایش سایر نهاده‌های تولید نظیر خاک پوششی و حقوق پرسنل، انتظار افزایش قیمت ثانویه کمپوست و. سبب‌شده تا مزارع زیادی از مزارع قارچ کشور به بهانه‌های گوناگون اشتیاق و جرات خرید کمپوست و ادامه تولید را نداشته‌باشند. زیرا که افزایش قیمت نهاده‌های تولید سبب افزایش قیمت تمام‌شده محصول و به دنبال آن انتظار در افزایش متوسط قیمت فروش قارچ بویژه در نیمه اول سال خواهد شد. از آنجا که شرایط عمومی اقتصادی کشور به دلایلی نظیر وجود تحریم، فراگیری بیماری کرونا و … بسیار شکننده و نامناسب است. امیدی به فروش قارچ با قیمتی منصفانه و با در نظرداشتن سود تولیدکننده و منافع مصرف‌کننده آن وجود ندارد.

پیش‌بینی میشود با ادامه این روند افزایشی، قیمت قارچ در مراکز فروش به مبلغ 40/000 تومان نزدیک و مصرف‌کننده نهایی این محصول را باید با قیمتی در حدود 50/000 تومان تهیه نماید.

مشکلات صنعت قارچ و کاهش تولید مزارع

حاصل این معادله کاملا روشن اقتصادی کاهش در تولید قارچ مزارع، کاهش میزان عرضه. افزایش نسبی در قیمت و خروج جمع قابل توجهی از مصرف کنندگان قارچ از جامعه مصرف کنندگان کشور است. این دور باطل در نهایت سبب تعطیلی و بیکاری بخش قابل توجهی از شاغلین در صنعت قارچ خواهد شد.

حال در این وانفسا چه می توانستیم و چه می توانیم انجام دهیم تا تهدیدهای صنفی موجود را لگام‌زده و در جهت منافع تولیدکنندگان و مصرف کنندگان راهبری کنیم، باز سخنی تکراری است.

هم اندیشی تمامی آحاد صنعت و نه هم اندیشی چند نفر، طراحی و تنظیم برنامه های جامع آینده‌نگر برای صنعت و اجرای دقیق انها بهمراه نظارت پیگیر. و همچنین استفاده از تمام ظرفیت های بخش دولتی و خصوصی ( استفاده از سوبسیدهای دولتی نظیر حمل و نقل و در بخش خصوصی رایزنی و همکاری با صنایع همگون برای تهیه مواد اولیه). از اوجب توصیه ها برای برون رفت از بحران های پیشرو است. که البته پیش شرط مهم این حرکت، حضور در میدان تمامی عناصر صنعت قارچ کشور چه عناصر عضو و چه عناصر غیر عضو. انجمن صنفی پرورش دهندگان قارچ در جلسات عمومی و تخصصی صنعت برای رویارویی با معضلات است.

کلام پایانی

همانطور که بارها و بارها در مقالات مختلف مواکدا توصیه کرده‌ایم. حضور و حرکت همگانی تمام آحاد صنعت در یک مسیر میتواند نقطه عطفی برای احیاء شرایط‌شکننده صنعت قارچ کشور بویژه در این سال سرنوشت ساز باشد. با بهره‌گیری از خرد جمعی و حرکت گروهی به سمت اهداف معین و مهم برای تمامیت صنعت، معجونی کارساز و زندگی بخش خواهد بود.

قلم سردبیر