انسان از گذشته دور به دنبال اکسیر جوانی و دستیابی به جاودانگی است. از این رو افسانه‌های زیادی درباره این موضوع در تمدن‌ها و فرهنگ‌های مختلف وجود دارد. برخی پادشاهان ستمگر، خون بچه ها را برای جوان شدن به خود تزریق میکردند یا به طرق غیراخلاقی دیگر روی می‌آوردند. اما کسی فکرش را هم نمیکند که بتوان اکسیر جوانی را در قارچ های جادویی روانگردان یافت.
این قارچ ها از گذشته دور برای تجربه حالات عرفانی، رفتن به عالم خلسه و مناسک مذهبی مورد استفاده قرار می‌گیرفت. اما تا چند سال پیش، هیچگاه کاربرد درمانی یا شفابخش نداشت. در سالهای اخیر دانشمندان فواید این قارچ ها را برای درمان برخی مشکلات روانی از جمله درمان افسرگی و ترک اعتیاد به الکل، کشف کردند. اما محققان دانشگاه اموری واقع در آتالانتا، طی مطالعه جدید خود ابعاد جدیدی از این ماده توهم‌زا را آشکار کرده‌اند.
آنها دریافتند که سیلوسایبین، ترکیب موجود در انواع مجیک ماشروم، می‌تواند روند پیری سلول‌ها را کندتر و طول عمر را بیشتر کند. نتایج این آزمایشات در نشریه معتبر نیچر(nature) منتشر گردید.
اکسیر جوانی چیست؟
بشر همیشه به دنبال راهی برای جوان ماندن است. بطوریکه اکسیر جوانی بخش بزرگی از افسانه های تاریخی را تشکیل میدهد.
تنها طی سال 2024، ارزش بازار جهانی محصولات ضد پیری، 74 میلیارد دلار بود!
مصرف مکمل‌های مختلف، تزریق پلاسمای جوان، بوتاکس و سایر روش‌های گرانقیمت دیگر، همگی برای فرار از دست گذر زمان است.
سال‌ها دانشمندان در مورد فرضیه حفظ تلومرها (وظیفه آنها حفاظت از DNA در برابر آسیب است) و جلوگیری از پیری سلولی به وسیله مواد روانگردان از جمله سیلوسین، بحث و اختلاف نظر داشتند. اما تابحال هیچکس آنها را آزمایش و درستی یا نادرستی آن را اثبات نکرده بود.
اما حالا یک تیم تحقیقاتی به سرپرستی دکتر لوئیز هکر و با حضور دکتر علی جان ضرابی به عنوان مدیر تحقیقات روانگردان بخش روانپزشکی دانشگاه اموری، با انجام آزمایشات متعدد، به نتایج مهمی در ارتباط با جوان ماندن و به تاخیر انداختن پیری دست یافتند. آنها موفق شدند تا اکسیر جوانی را در قارچ های جادویی کشف کنند!
کشفی که می تواند منجر به انقلابی در جوان ماندن و ساخت محصولات ضد پیری شود! اما چگونه؟
پیش از این از قارچ های کاربردی برای ساخت محصولات زیبایی استفاده میشد. اما قارچهای روانگردان جایی در این محصولات نداشتند.
روش انجام تحقیقات و نتایج انسانی
محققان برای این مطالعه، سلول های پوست و ریه جنین انسان را در محیط آزمایشگاهی رشد دادند. در حالت عادی پس از طی عمر مفید سلول‌ها(پیری)، متابولیک آنها غیرفعال و تکثیر آنها متوقف میشود. همچنین تلومرها کوچک می‌شوند. بروز این حالات پیری را تداعی می‌نماید.
طی این مرحله سلول‌ها با دوزهای مختلف سیلوسایبین تیمار شدند. بطور معمول باید سلول‌ها غیرفعال و تقسیم سلولی متوقف میشد. اما نتایج اکثیر جوانی موجود در قارچ های جادویی بسیار شگفت‌انگیز بود!
در کمال ناباوری سلول‌ها فعال ماندند، کوچک نشدند و برای مدت طولانی‌تری به تقسیم ادامه دادند. همچنین سلولهای تحت درمان حاوی سیرتوئین1، بیشتری بودند. این ماده نوعی پروتئین است که سبب مقاومت بیشتر آنها در برابر استرس خواهد شد. به‌علاوه تلومرها نیز بدون تغییر باقی ماند.
- با دوز پایین، سلول‌ها 30% بیشتر عمر کردند.
- دوز بالاتر نیز منجر به افزایش حداکثر تا 57% عمر سلولهای ریه و 51% در سلولهای پوست شد.
- تاثیر سیلوسایبین سبب کاهش آسیب استرس اکسیداتیو و افزایش طول عمر تلومرها شد. یعنی بخش‌هایی از کروموزوم که در ابتلا به سرطان و سایر بیماری‌های مرتبط با سن نقش دارد، حفظ شد.
آزمایش روی گونه‌های جانوری و نتایج
این گروه تحقیقاتی به موازات آزمایشات انسانی، مطالعه طولانی مدت درون تنی(in vivo) را روی موش‌ها نیز انجام دادند. آنها تاثیر دوزهای مختلف سیلوسایبین را در موش‌های مسن 19 ماهه(معادل 60 تا 65 سال در انسان) ارزیابی کردند.
تاثیرات قارچ جادویی در موش چشمگیرتر بود. طبق نتایج حدود 80% موش‌های تحت درمان زنده ماندند. در حالیکه در گروه دیگر که تحت درمان نبودند، تنها 50% موش‌ها زنده ماندند.
موش‌هایی که دوز پایین 5 میلی‌گرم سیلوسایبین و به دنبال آن دوز بالای ماهانه 15 میلی‌گرم را به مدت 10 ماه دریافت کردند، در مقایسه با موش‌هایی که سیلوسایبین دریافت نکرده بودند، 30% بقای بیشتری داشتند.
همچنین موش‌های تحت درمان، سالم‌تر بودند. آنها موهای سفید کمتر و خز پرپشت‌تری داشتند و حتی رشد مجدد مو در آنها دیده میشد.
راز اکسیر جوانی موجود در قارچ های جادویی
سیلوسایبین پس از مصرف، در بدن به سیلوسین تبدیل میشود. سیلوسین گیرنده‌های سروتونین را داخل سلولهای بدن فعال می‌کند. این گیرنده‌ها فقط در مغز نیستند. بلکه آنها همه جای بدن از جمله قلب، ریه‌ها، پوست و سلولهای ایمنی وجود دارند.
بنابراین سیلوسین، مقدار سیرتوئین1 را درون سلول‌ها افزایش میدهد. این پروتئین به بدن کمک می‌کند تا استرس اکسیداتیو را مدیریت کند. با استرس کمتر، سلول‌ها برای مدت طولانی‌تری جوان‌تر خواهند ماند.
در واقع سیلوسایبین، با حفظ تلومرها از DNA محافظت می‌کند. تلومرها انتهای ساختار یافته یک کروموزوم هستند. وظیفه آنها حفظ کروموزوم از آسیب‌هایی است که می‌تواند منجر به بیماری‌های مرتبط با سن مانند سرطان، تحلیل سیستم عصبی یا بیماری‌های قلبی عروقی شود.
این فرآیندهای بنیادی موجب تعویق پیری و بیماری‌های مزمن خواهد شد.
در مجموع، کاهش استرس اکسیداتیو، بهبود ترمیم DNA و افزایش طول عمر تلومرها، سبب کندی فرایند پیری و تأثیرات آن بر بدن خواهد شد.
جوان ماندن و سلامت بهتر از طول عمر زیاد
دکتر لوئیز هکر، نویسنده ارشد این مطالعه، دانشیار سابق دانشگاه اموری و دانشیار کالج پزشکی بیلور است. وی می‌گوید: نتایج این مطالعه مطالعه سوالات جدیدی را در مورد درمان‌های طولانی‌مدت با سیلوسایبین، مطرح می‌کند. علاوه بر این، از نظر بالینی برای کیفیت زندگی در سنین بالا و پیری سالم اهمیت دارد.
دکتر علی جان ضرابی، از دیگر نویسندگان این مطالعه نیز نظری مشابه دارد. از نظر وی، سیلوسایبین به کیفیت زندگی بهتر در سنین بالا، پیری سالم‌تر و نه فقط طول عمر بیشتر، کمک خواهد کرد.
زیرا افزایش طول عمر، بدون بهبود وضعیت جسمانی فایده‌ای ندارد. افراد نباید درون بدن‌های فرسوده و ازکار افتاده، گرفتار شوند.
افزایش طول عمر باید همراه با عزت و حفظ عملکرد بدن باشد.
محققان می‌دانند که کارشان تازه شروع شده است. آنها باید تاثیر سیلوسایبین بر جوان ماندن را روی بدن انسان نیز مطالعه کنند. همچنین باید ایمن‌ترین دوزهای مصرفی را پیدا کنند و عوارض احتمالی و اثرات بلندمدت آن را نیز بررسی کنند.
ضرابی بر اهمیت تحقیقات بیشتر در افراد مسن و همچنین همپوشانی مستند بین سلامت جسمی و روانی تأکید می‌کند. ما در آینده آزمایش‌های بالینی فاز دوم و سوم تاثیر سیستمیک سیلوسایبین را در جمعیت سالمندان انجام خواهیم داد. همچنین درمان افسردگی با قارچ جادویی نیز در این گروه سنی، اهمیت زیادی دارد.
موانع قانونی برای مصرف اکسیر جوانی و قارچ های جادویی
سیلوسایبین موجود در مجیک ماشروم به عنوان اکسیر جوانی، ممکن است پتانسیل ایجاد انقلابی در درمان‌های ضد پیری و مبهبود کیفیت زندگی در افراد سالخورده را داشته باشد. اما موانعی بر سر راه رسیدن به این مقصد، وجود دارد.
سیلوسایبین در اکثر کشورهای جهان، یک ماده روانگردان و غیرقانونی محسوب میشود. بنابراین دریافت تاییدیه سلامت و مجوز مصرف آن، چالش بزرگی خواهد بود. این موانع قانونی از سرعت تحقیقات نیز خواهد کاست.
اما بسیاری از محققان همچنان امیدوار هستند. زیرا بر اساس نتایج تحقیقات، مجیک ماشروم برای درمان کور رنگی، افسرگی و اضطراب بعد از حادثه نیز بسیار مفید خواهد بود. از این‌رو برخی کشورها مجوز مصرف درمانی آن را صادر کرده‌اند.
این تیم تحقیقاتی نیز امیدوارند تا سیلوسایبین به عنوان ماده‌ای درمانی برای افسردگی، توسط سازمان غذا و داروی آمریکا(FDA)، در سال 2027 تأیید شود. به اینصورت دسترسی و استفاده از آن در تولید داروها تسهیل خواهد شد.
تصور اینکه یک داروی روانگردان که به افراد کمک می‌کند عمر طولانی‌تر و زندگی سالم‌تری داشته باشند، ممکن است عجیب به نظر برسد. اما علم به عجیب بودن چیزی اهمیت نمی‌دهد، بلکه به نتایج آن اهمیت میدهد. در حال حاضر نیز، نتایج درمانی سیلوسایبین را نمی‌توان نادیده گرفت.
مولف:
گردآوری، ترجمه و تحریر توسط تیم رسانه هاگ
کپی فقط با ذکر منبع مجاز است.
منابع: earth.com و fastcompany.com و news.emory.edu
مقاله دانشگاه اموری: https://news.emory.edu/stories/2025/07/hs_psilocybin_aging_study_10-07-2025/story.html
سورس مقاله نشریه نیچر: https://www.nature.com/articles/s41514-025-00244-x
جدیدترین اخبار علمی درباره قارچ ها را در مجله خبری-آموزشی هاگ مطالعه نمایید.
