قارچ کلاه صورتی + آرایه شناسی
قارچ کلاه صورتی Sarcosphaera معمولا بهعنوان تاج صورتی، تاج بنفش فنجانی یا فنجان ستاره بنفش شناخته میشود. این قارچ شبیه به فنجان سفید یا خاکستری است. از این رو به آن قارچ فنجانی هم میگویند.
آرایه شناسی
- فرمانرو: قارچ
- بخش: Ascomycota
- کلاس: Pezizomycetes
- رده: Pezizales
- تیر: Pezizaceae
- جنس: Sarcosphaera
- آئروس (1869)
- گونه ها: S. coronaria
- نام علمی: Sarcosphaera coronaria
مترادف
- Caulocarpa montana Gilkey
- Peziza coronaria Jacq.
- Peziza crassa Santi
- Peziza eximia Durieu & Lév.
- Pustularia coronaria (ژاك.) Rehm
- Sarcosphaera crassa (Santi) Pouzar
- Sarcosphaera eximia
- Sepultaria coronaria (Jacq.) Massee
معرفی قارچ کلاه صورتی(قارچ فنجانی)
قارچ کلاه صورتی Sarcosphaera معمولا بهعنوان تاج صورتی، تاج بنفش فنجانی یا فنجان ستاره بنفش شناخته میشود.
این قارچ شبیه به فنجان سفید یا خاکستری است که با نحوه تقسیم فنجان از لبهها از بالا به پایین مشخص میشود. این بیماری معمولاً در کوهستانها در جنگلهای مخروطی زیر گیاخاک در کف جنگل یافت میشود و اغلب پس از ذوب برف در اواخر بهار و اوایل تابستان ظاهر میشود.
پراکندگی این قارچ بسیار گسترده است و در اروپا، اسرائیل و بخش آسیایی ترکیه، آفریقای شمالی و آمریکای شمالی جمعآوریشده است. در اروپا در ۱۴ کشور گونه ای تهدیدآمیز محسوب میشود.
اگرچه از زمان معرفی جنس در سال ۱۸۶۹ چندین گونه از گونههای Sarcosphaera توصیفشده است، اما اکثر آنها فاقد توصیفهای مدرن هستند و به جنس مرتبط Peziza منتقلشدهاند، یا مترادف با S. coronaria محسوب میشوند.
ویژگی ظاهری قارچ کلاه صورتی
اندام بارده، که بهطورمعمول در خاک مدفون میشود، در ابتدا مانند یک توپ توخالی گوشتی است و ممکن است با یک پف بال توپی اشتباه گرفته شود.
قطر آن به ۱۲ سانتیمتر (۴٫۷ اینچ) برسد. رنگ این قارچ روی سطح داخلی قهوهای مایل به بنفش و در خارج سفید است، اما معمولاً در تماس با خاک لکهدار میشود.
ویژگیهای میکروسکوپی قارچ کلاه صورتی عبارتاند از “asci” که آمیلوئید است و اسپورهای بیضوی صاف با قطرات بزرگ روغندارند.
Sarcosphaera coronaria – که زمانی تصور میشد یک خوراکی خوب است- پس از گزارشهای متعدد درباره مسمومیت ناشی از درد معده و در یک مورد، مرگ، برای مصرف توصیه نمیشود. اندامهای بارده با آلیاژ سمی آرسنیک فلز از خاک شناختهشدهاند.
نامگذاری
این جنس اولین بار در سال ۱۸۶۹ توسط Bernhard Auerswald شرح داده شد تا گونههایی را که بهعنوان Peziza macrocalyx شناخته میشدند، در خود جای دهد. Sarcosphaera coronaria ابتدا در سال ۱۷۷۸ توسط دانشمند هلندی، Nikolaus Joseph von Jacquin ، Peziza coronaria نامگذاری شد و قبل از انتصاب نام فعلی خود در سال ۱۹۰۸ توسط Joseph Schröter ، در نامهای مختلف تغییر نام داد.
نام جنس یونانی به معنی “توپ گوشتی” است. واژه خاص لاتین، coronaria ، به شکل تاج مانند اندام بارده اشاره دارد.
Sarcosphaera در خانواده Pezizaceae از نوع Pezizales طبقه بندی می شود. تجزیه و تحلیل فیلوژنتیک توالی های DNA ریبوزومی نشان می دهد که Sarcosphaera با جنس Boudiera و Iodophanus کلاد (clade) تشکیل می دهد و این سه گونه یک گروه خواهرمیدانند.
در تجزیه و تحلیل فیلوژنتیک اخیر (2005) با ترکیب داده های بدست آمده از سه ژن (RRNA ریبوزومی زیر واحد بزرگ (LSU) ، RNA پلیمراز II (RPB2) و بتا-توبولین)) ، نشان داده شد کهSarcosphaera ارتباط نزدیکی با جنس ترافل دارد.
تغییر شکل
نمونههای جوان کاملاً توسط یک غشای محافظ نازک پوشانده شده است. همانطور که بالغ میشود، برای افشای لایه اسپور داخلی باز میشود.
این فنجان ۱۲ سانتیمتر (۴٫۷ اینچ) قطر دارد، در ابتدا تقریباً کروی است اما در یک ردیف پنج تا ده پرتوی شبیه به هم شکسته میشود، که به اندام بارده شکل تاج میبخشد.
سطح بیرونی فنجان سفید است، درحالیکه سطح داخلی آن به رنگ خاکستری بنفش است، اگرچه در سن بالاتر ممکن است این رنگ تبدیل به رنگ قهوهای مایل به بنفش کمرنگ شود.
بدنه سفید، ضخیم و شکننده است. در برخی از نمونهها ممکن است ساقه کوتاه و زبر وجود داشته باشد.
اسپور
اسپورها شفاف، صاف و بیضی با انتهای کوتاه هستند. ابعاد آنها بین ۵/۱۱ تا ۵/۹ میکرومتر است و معمولاً حاوی دو قطره روغن بزرگ هستند.
پارافیزها قارچ کلاه صورتی(سلولهای رشتهای که در بین سلولهای ASC یا سلولهای تولیدکننده اسپور متراکم شدهاند) ۵-۸ میکرون در نوک، شاخه، جداکننده (با پارتیشنهایی که سلولها را به محفظهها تقسیم میکنند) عرض دارند و در تیغه جمع میشوند.
ASci ها استوانهای هستند و ۳۰۰-۳۶۰ را بین ۱۰-۱۳ میکرومتر اندازهگیری میکنند. نکتههای رنگآمیزی asci آبیرنگ با معرف Melzer. پارافیزهای ظریف استوانهای نوک کمی متورم دارند و در پایه چسبانده میشوند.
محل رویش
قارچ کلاه صورتی فقط در کنار درختانی که به شکل میکوریزا شناخته میشوند، یافت میشود. نتایج یک مطالعه در سال ۲۰۰۶ درباره قارچهای Pezizalean بیشتر نشان میدهد که اینگونه یک همزیست اککتومیکرووریزی است.
این قارچها بهطور جداگانه، پراکنده یا خوشهای در جنگلهای دارای برگپهن، که مناسب رشد راش است، جمعآوری میشود. اولویت برای خاکهای آهکی ذکرشده است، اما آنها در بستر اسیدی نیز رشد خواهند کرد.
ازآنجاکه توسعه اولیه آنها زیرزمینی است، باردهی برای اندام بارده جوان بهراحتی امکانپذیر نیست، زیرا معمولاً آنها را خاک یا جنگل پوشاندهاست. قارچ کلاه صورتی در مکانهای کوهستانی شایعتر هستند و در بهار اغلب در پس از ذوب برف میرویند.
پراکنش قارچ کلاه صورتی
این قارچ در ۲۳ کشور اروپایی، آفریقای شمالی و آمریکای شمالی، از بریتیش کلمبیا به سمت شرق تا میشیگان و نیویورک، از جنوب تا وراکروز، مکزیک توزیعشده است. همچنین از اسرائیل و قسمت آسیایی ترکیه نیز جمعآوریشده است.
در اروپا، قارچ در ۱۴ کشور در فهرست قرمز قرار دارد و توسط شورای اروپایی حفاظت قارچها گونهای تهدیدآمیز محسوب میشود.
این فهرست کوتاه برای گنجاندن در کنوانسیون Bern توسط شورای اروپایی حفاظت از قارچها است. تهدیدات مربوط به گونهها شامل از بین رفتن و تخریب زیستگاهها به دلیل ایجاد اختلال در خاک است.
محتویات سمی قارچ کلاه صورتی
اندام بارده قارچ فنجانی میتواند آرسنیک سمی فلزات سنگین را از خاک بهصورت methylarsonic acid ترکیب بیولوژیک کند. اگرچه نسبت به arsenic trioxide کمتر سمی است، اما هنوز هم نسبتاً خطرناک است.
همانطور که دریکی از نشریات سال ۲۰۰۴ گزارششده است، نمونه بالغی که از قارچ کلاه صورتی در نزدیکی شهر ýeskŠ Šternberk در جمهوری چک جمع آوری شده بود دارای محتوای آرسنیک ۷۰۹۰ میلیگرم بر کیلوگرم وزن خشک بود، بالاترین غلظت است که تاکنون در این قارچ گزارششده است.
بهطورمعمول، میزان آرسنیک قارچهای میکرووریزی جمعآوریشده از مناطق آلوده کمتر از ۱ میلیگرم در کیلوگرم است.
در یک مطالعه ترکیهای در سال ۲۰۰۷ از ۲۳ گونه قارچ خوراکی وحشی (جمعآوریشده از مناطقی که آلوده شناختهنشدهاند)، S. coronaria بالاترین غلظت آرسنیک را در ۸/۸ میلیگرم بر کیلوگرم وزن خشک نشان داد، درحالیکه غلظت آرسنیک سایر قارچهای آزمایششده mg / kg ۳ ۰ ۰ /۰ (در سارکودون لوکوپوس) تا ۰٫۵۴ میلیگرم بر کیلوگرم (در لاکتاریوس سالمونونیکولور) بود.