چگونگی پیدایش قارچ آگاریک

John Cage موسیقیدان پرآوازه، معروف و همچنین کارشناس مبتدی قارچ‌شناسی برای اولین بار قارچ آگاریک بیسپورس را یافت (قارچ خوراکی دکمه‌ای). John با وجود استفاده از راهنماهای مزرعه قارچ که در آن زمان به آنها دسترسی داشت نتوانست این قارچ را شناسایی کند. اما چیزی شبیه به کشت قارچ‌های رایج به نظرش می‌آمد.

یکی از مشکلاتی که جویندگان قارچ با آن مواجه هستند هنگامی‌ست که قارچی که یافته‌اند را چگونه به‌درستی تشخیص دهند. مخصوصاً اگر تمایل به خوردن و امتحان کردن آن (قارچ) را داشته باشند.

خوردن قارچ

John نه تنها قارچ را خورد بلکه آن را نیز برای تعداد زیادی از دوستانش در جامعه هنری ازجمله موسیقی‌دانان، نقاشان، طراحان رقص طبخ کرد و همه‌ی آنها از خوردن قارچی که John برای شام آماده کرده بود لذت بردند.

John بعدها نخستین قارچ‌شناس اواسط قرن بیستم Dr Alexander H Smith را ملاقات کرد. دکتر Smith از این قارچ و شناسایی خاص آن نشانه‌هایی را مورد توجه John قرارداد و به آن اشاره کرد.

دکتر Smith تقاضای مطالعه‌ی نمونه‌ها را دادند و John یک کارتن کامل از نمونه‌ها را برای ایشان ارسال کرد. Smith این قارچ را به‌عنوان قارچ استروفاریا (Stropharia Rugosoanulata) شناسایی کرد که ما آن را کلاه شراب می‌نامیم و مطلقاً مرتبط با روش‌های متداول کشت قارچ نیز نمی‌باشد، اما در یک نگاه به قارچ آگاریک بیسپورس شباهت دارد.

چگونگی کشف این قارچ بدین شرح بود که در بالا ذکر شد، موردی که حتی در ایالات‌متحده امریکا کسی موفق به تشخیص آن نشد. ظاهراً یا آن‌را نادیده گرفته و یا مانند John به روش ناآگاهانه‌ای آن را تشخیص داده‌اند.

آشنایی با قارچ‌های آگاریک

این راسته شامل دسته‌ی مهمی از قارچ‌های تأثیرگذار در زندگی بشر ازجمله قارچ‌های دارویی، خوراکی، سمی و صنعتی است.

انواع مختلفی از عادات زیستی و تغذیه‌ای از ساپروفیت، چوب‌زی، قارچ‌زی، میکوریز تا پارازیت گیاهی در این گروه دیده می‌شود.
مهم‌ترین قارچ‌های خوراکی شامل قارچ‌هایی نظیر قارچ‌های دکمه‌ای Agaricus bisporus قارچ‌های صدفی Pleurotus Ostreatus شیتاکه Lentinulaedodes اینوکی تاکه Flammulina velutipes بوده و برخی قارچ‌های دیگر نیز در این گروه قرار دارند.

دسته‌ای از مهم‌ترین قارچ‌های دارویی یا پزشکی (Medicinal Mushrooms) نیز در این گروه قرار دارند. از این گروه می‌توان به
جنس‌های Agaricus،Flammulina،Hypholoma و Pleurotus و برخی جنس‌های قارچی دیگر اشاره کرد.

هرچند بسیاری از قارچ‌های مذکور، دارای تاثیرات مثبت در زندگی بشر بوده‌اند، اما باید به این نکته نیز اشاره کرد که دسته‌ای از خطرناک‌ترین قارچ‌ها برای انسان، شامل قارچ‌های سمی نیز در این گروه قرار دارند. از میان گونه‌هایی که تاکنون به‌عنوان قارچ سمی شناخته‌شده‌اند، بیش از ۹۵ درصد به گروه آگاریکالس تعلق دارند و این قارچ‌های کشنده ازجمله Amanita , Lepiota, Cortinarius و Galerina نیز در این گروه قرار دارند.

قارچ‌های راسته‌ی آگاریکالس عموماً دارای بازیدیوکارپ چتری‌شکل بوده و دارای بافت نرم و گوشتی هستند. غالباً بازیدیوکارپ از دو قسمت کلاهک و پایه تشکیل‌شده است. ردیف‌های منظمی از بازیدیوم‌ها به شکل یک لایه در سطح تحتانی کلاهک و معمولاً بر روی تیغه‌ها و تیغک‌ها یا درون سوراخ‌ها تشکیل می‌شوند.

این لایه از بازیدیوم‌ها تحت عنوان لایه‌ی هیمنیوم یا لایه‌ی زایا شناخته می‌شود. در لایه‌ی هیمنیوم ممکن است علاوه بر بازیدیوم‌ها، اندام‌های دیگری نظیر بازیدیول و سیستیدیوم نیز دیده شود. لایه‌ی هیمنیوم بر روی بافتی عقیم تشکیل می‌شود که این بافت تحت عنوان تراما شناخته شده است.

رده‌بندی قارچ‌های آگاریک

همان‌طور که می‌دانید قارچ‌های گوشتی و تیغه دار در گروه آگاریک (Agaricus) قرار دارند. این دسته‌بندی را فریز (Fries) در سال‌های ۱۸۲۱ تا ۱۸۳۲ انجام داد و تا امروز رده‌بندی این گروه از قارچ‌ها دستخوش تغییرات بسیاری شده است.

دسته بندی اولیه

پس از معرفی این گروه توسط فریز، وی و دیگر قارچ‌شناسان طی سال‌های زیادی با درنظر گرفتن مشخصات ماکرومورفولوژیکی این قارچ‌ها شامل رنگ، اندازه و شکل بخش‌های مختلف کلاهک، تیغه‌ها، پایه، رنگ نقش اسپوری و بعدها مشخصات میکرو مورفولوژیکی ازجمله شکل بافت‌های مختلف قارچی و شکل و اندازه‌ی اسپورها گروہ‌بندی‌های جدیدتری را ارائه کردند.

در قرن بیستم، سینگر (Singer) گروه آکاریکالز را به‌طور مدون تقسیم‌بندی کرد. بر اساس آخرین اثر از مجموعه‌ای که سینگر با آن همکاری داشت، ۱۷ خانواده در این گروه از قارچ‌ها شناسایی شدند.

تا مدت‌ها رده‌بندی سینگر به‌عنوان مرجع مناسبی درزمینه‌ی قارچ‌های آگاریک از کاربرد بسیاری برخوردار بود.

تحقیقات جدید

اخیراً و با انجام تحقیقات جدید، رده‌بندی این گروه از قارچ‌ها دچار تغییرات اساسی شده است. در این روش توالی زیر واحد بزرگ از DNA ریبوزومی با استفاده از روش‌های مطالعه و آنالیز داده‌های مولکولی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است.

بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، قارچ آگاریک گروه از قارچ‌ها در ۸ گروه تقسیم‌بندی شده‌اند. گروه قارچ‌های تیغه دار حقیقی در گروه یوآگاریگ (Euagaric) قرار گرفته و دو گروه بزرگ قارچ‌های روسولاها و بولت‌ها مستقل از گروه پوآگاریک قرار گرفته‌اند.

پیش‌ از این سینگر نیز قارچ‌های تیغه‌دار را در سه گروه Agaricineae Boletineae و Russulineae گروه‌بندی و مطالعه کرده بود.