بازار زیرزمینی قارچ وحشی

بازار زیرزمین قارچ های وحشی، موضوعی است که در همه کشورهای دنیا وجود دارد و در برخی اوقات با ایجاد مواردی از مسمومیت، دردسر ساز نیز می شود. قارچ های وحشی که از طبیعت جمع آوری شده و به فروش میرسند در خیلی از مواقع بدون داشتن مجوز برداشت بوده و به کل غیرقانونی می باشد؛ در برخی از مواقع نیز افراد برای این کار مجوز دارند. البته در برخی از نقاط جهان، اصلا قانونی یا نهادی برای دادن مجوز برای جمع آوری قارچ وحشی وجود ندارد.

ولی مهمترین مشکلی که در بازار های زیرزمینی قارچ های وحشی وجود دارد، عدم تایید قارچ های چیده شده توسط نهاد های نظارتی و بهداشتی می باشد که در برخی مواقع سبب بروز حوادثی مانند مسمومیت و حتی مرگ مصرف کنندگان میشود!

در هرکجای جهان، اگر از افرادی که در این زمینه فعالیت می کنند و اقدام به فروش یا توزیع قارچ های وحشی میکنند، درباره تایید قارچ های وحشی توسط وزارت بهداشت سوال کنید به شما پاسخی میدهند که شاید از آن شگفت زده شوید!

آنها به شما خواهند گفت اداره بهداشت هیچ یک از این قارچ ها را برای مصرف تجاری تایید نکرده است، اما دلیل اصلی این است که اصلا چنین گواهینامه ای وجود ندارد!!! یعنی اصلا نهادی و قانونی برای رسیدگی به این امر، نیست که در اصطلاح به آن منطقه خاکستری قوانین میگویند.

چیدن قارچ وحشی بدون مجوز

در خیلی از کشورها اصلا برای چیدن قارچ هم مجوزی وجود ندارد یا داشتن مجوز جدی گرفته نمیشود و به طبع کسی هم برای گرفتن آن اقدام نمیکند، چه برسد به اینکه کسی قارچ های چیده را کنترل نماید. در اکثر نقاط جهان شما قارچ هایی که چیدید را در بازارهای محلی میفروشید یا به فروشندگان میوه و سبزیجات و رستوران ها میفروشید و پولش را میگیرید و همه چیز تمام میشود. نه معامله ای ثبت میشود و نه چیز دیگری؛ این بازار سالیان زیادی است که با این سیستم به کار خود ادامه میدهد.

فقط شاید هرزچند گاهی اتفاقاتی مانند مسمومیت رخ دهد که سازمان ها و نهاد را مجبور به واکنش یا دادن بیانیه و هشدار در زمینه مصرف نکردن قارچ های خودرو و وحشی کند، اما خیلی زود همه چیز فراموش شده و بازار زیرزمینی قارچ های وحشی دوباره کار خود را از سر میگیرد.

البته معمولا این اتفاقات برای افراد آماتور می افتد که خودشان اقدام به چیدن قارچ کرده اند و شاید خیلی به ندرت پیضش بیاید که کسی با غذای رستوران یا قارچی که از مغازه تهیه کرده، مسموم شود.

قارچ وحشی در منطقه خاکستری قانون

ولی مهمترین موردی که در این رابطه جلب توجه میکند، این است که اکثر فعالان این بازار زیر زمینی نمیدانند که اصلا فعالیت آنها قانونی است یا خیر؟!؟ برخی قارچ ها که حفاظت شده هستند یا از مناطق حفاظت شده چیده میشوند که تکلیف غیرقانونی بودنشان مشخص است، اما برای باقی قارچ های وحشی که چیده و فروخته میشوند، چه حکمی از نظر قانون وجود دارد؟

این مشکلی است که تقریبا در اکثر نقاط جهان درباره بازار خاکستری قارچ های خودرو وجود دارد. حتی اگر از نهاد هایی مانند سازمان های جنگل بانی یا مراطع طبیعی در کشورهای مختلف، در اینباره سوال کنید آنها فقط میگویند که مسئول تایید افراد و دادن مجوز در فصول خاص برای حضور در جنگل ها و مناطق طبیعی، برای چیدن قارچ یا شکار هستند و هیچ مسئولیتی در قبال قارچ های چیده شده و سرنوشت آنها ندارند.

آنها فقط برخی اوقات اقدام به برگزاری کارگاه های آموزی و انتشار بروشورهایی برای چگونگی چیدن قارچ، آشنایی با انواع قارچ ها و تشخیص قارچ های سمی از خوراکی، میکنند.

وزارت کشاورزی کشورها هم میگویند که این مورد در حیطه کاری آنها نیست و همچنین آنها مسئول سر و سامان دادن به بازارهای اقتصادی نیستند.

البته این نهاد ها هم درست میگویند و وظیفه تایید بهداشتی قارچ ها برای مصرف و همچنین روند نظارتی مالی برای بازار های فروش بر عهده آنها نیست!

بازارهای زیر زمینی یا در اصطلاح خاکستری معمولا خودشان قوانین نانوشته ای دارند که آنها را تنظیم میکند و همچنین قیمت ها هم بر حسب نوع محصول و تقاضا، تعیین میگردد. بازار قارچ های وحشی هم با همین روند فعالیت میکند و نهاد های نظارتی هم به دلیل پیچیده بودن بیش از حد مشکل و همچنین نداشتن منافع برایشان ترجیح میدهند که به این عرصه ورود نکنند!

فقط هرز چندگاهی نیروهای پلیس کشورها، اگر قارچ های غیرقانونی یا بیش از حد مجاز، برداشت و خرید و فروش شوند، وارد قضیه میشوند.

متاسفانه در کشور خودمان نیز بازار زیرزمینی قارچ وحشی، وجود دارد. برخی گونه‌های حفاظت شده مانند قارچ دنبلان بصورت غیرقانونی برداشت و فروخته یا قاچاق میشود. باقی قارچ های کوهی و جنگلی نیز مانند اکثر نقاط جهان در محودوده خاکستری قانون قرار دارد و تکلیفشان مشخص نیست!

تالیف تیم رسانه هاگ
کپی فقط با ذکر منبع مجاز می باشد.
نویسنده: علیرضا صالحی