بازار قارچ منتظر نسیم پاییز
کارگاه‌های سنتی تولید قارچ به مدار تولید برمی‌گردند
بازار قارچ منتظر نسیم پاییز، نقش مثبت مصرف گیاهان و سبزی‌ها بر سلامتی بدن انسان، موضوعی است که از قرن‌ها پیش اثبات شده است. به همین دلیل بخشی از رژیم غذایی انسان‌ها را این مواد که سرشار از ویتامین، مواد معدنی و سایر مواد مفید هستند تشکیل می‌دهند.
در میان آنها قارچ نیز که یکی از انواع سبزیجات محسوب می‌شود که فواید مختلفی دارد زیرا دارای مواد معدنی همچون آهن، سلنیوم، پتاسیم، مس، کلسیم، فسفر و حاوی انواع ویتامین‌ها هستند. همچنین قارچ ها منبع خوبی از فیبر هستند. البته این ماده خوراکی از کالری کمی برخوردار است. با این حال سرانه مصرف قارچ در ایران نسبت به سایر کشورها پایین تر است. طبق آمار سال ۲۰۲۰ «برنامه جهانی غذا»، که زیر نظر سازمان ملل متحد فعالیت می‌کند و در مورد مصرف برخی خوراکی‌ها در کشورها منتشر می‌شود، مشخص شد سرانه مصرف سالانه قارچ هر فرد در چین حدود ۵۰۰۰ گرم، در آمریکا ۳۷۰۰ گرم، در انگلستان حدود ۲۰۰۰گرم، در استرالیا ۱۸۰۰ گرم، درعربستان ۱۱۰۰ گرم و در ایران کمتر از ۵۰۰ گرم بوده است.
رابطه افزایش قیمت و کاهش مصرف
دلایل متعددی برای مصرف کم قارچ در ایران عنوان می‌شود که از آن جمله می‌توان به میل بیشتر جمعیت به غذاهایی مثل برنج و همچنین کمبود تنوع استفاده از آن اشاره کرد، اما در سال‌های اخیر یک مورد سوم هم به این دو مورد اضافه شده که حتی کسانی را که مصرف قارچ در سبد غذایی آنها زیاد بوده نیز به کاهش خرید آن سوق داده است. این مورد هم افزایش قیمت است. به شکلی که در روزهای اخیر قیمت هر کیلو قارچ که در اوایل امسال ۲۷ تا ۳۲ هزار تومان بود در سطح بازار تا ۶۰هزار تومان هم رسیده است. این افزایش قیمت باعث شده تا این ماده غذایی به دلیل صعود نرخ آن، با کاهش چشمگیر در سبد خرید خانوار مواجه شود. یکی از پرورش‌دهندگان قارچ خوراکی در کشور علت افزایش قیمت اخیر را افزایش قیمت و کاهش مواد اولیه، کاهش تولید ناشی از فصل گرما، صادرات وسیع قارچ به عراق و کشورهای دیگر و سوء‌استفاده و سودجویی برخی فروشندگان از کمبود قارچ دانست و گفته که در حال حاضر این محصول باید با قیمت ۴۶ تا ۴۷هزار تومان به دست مصرف‌کننده برسد، اما برخی مشکلات مثل تهیه مواد اولیه باعث می‌شوند که بازار آرامش خود را از دست بدهد.
بررسی صعود قیمت
طبق بررسی‌هایی که «دنیای‌اقتصاد» از سطح بازار انجام داده مشخص شد که سال قبل قیمت قارچ سه مرتبه افزایش داشته است. البته گاه با کاهش کوتاه‌مدتی نیز مواجه می‌شد که چون این موضوع نه به دلیل کاهش قیمت نهاده‌ها بلکه به دلیل کاهش تقاضای مصرف بود، به کاهش عرضه و بازگشت قیمت منجر شد، اما روند افزایشی، استمرار بیشتری داشت. به گونه‌ای که ابتدای سال قیمت هر کیلو از ۱۴ به ۱۷ هزار تومان رسید. سپس درابتدای تابستان از ۱۷ به ۱۹۵۰۰ تومان رسید و در نهایت در انتهای فصل پاییز قیمت آن به ۲۶ هزار تومان رسید. البته این افزایش نرخ‌ها موجب افزایش سود تولیدکننده نمی‌شود، چرا که در این شرایط برخی از تولیدکنندگان به دلیل کاهش حاشیه سود دست از کار کشیده‌اند. فعالان این حوزه هشدار می‌دهند اگر فکری برای این شرایط نشود صنعت قارچ نابود خواهد شد و قیمت‌ها در ماه‌های آینده باز هم صعودی خواهند بود.
این در حالی است که التهاب در مورد بازار خوراکی‌ها غیر از قارچ دامن بسیاری دیگر از کالاها را نیز گرفته و به گفته فعالان صنفی، در پنج ماه نخست امسال به‌دلیل شیوع کرونا، کاهش برگزاری مراسم‌های مهمانی، عزاداری و عروسی و خصوصا افت قدرت خرید مصرف‌کننده، میزان مصرف برخی از مواد غذایی ۳۵درصد افت داشته است.
چرا تولید قارچ کاهش یافت؟
کارشناسان این بازار پیش‌بینی می‌کنند که وضعیت کاهش تولید قارچ و افزایش قیمت تا آخر شهریور ادامه پیدا کند؛ چرا که قارچ به دو شکل سنتی و مکانیزه کشت می‌شود که کشت مکانیزه در ۱۲ ماه سال انجام می‌شود، اما کشت سنتی در فصل تابستان به دلیل نبود سیستم سرمایشی انجام نمی‌شود؛ بنابراین بین ۱۰ تا ۲۰ درصد تولید کاهش می‌یابد.
البته امسال علاوه بر این، گران بودن مواد اولیه هم باعث شده واحدهای تولیدکننده کود کمپوست نتوانند مواد اولیه به کارخانه‌های قارچ برسانند که خود این موضوع سهم۱۰ درصدی در کاهش تولید قارچ به جا گذاشته است.
قیمت فعلی قارچ
همان طور که اشاره شد اخیرا قیمت قارچ افزایش داشته است. در ادامه قیمت جدید انواع قارچ در بازار را مشاهده می‌کنید. بر این اساس قارچ دکمه‌ای بسته یک کیلویی اسلایس شده ۶۲، قارچ دکمه‌ای بسته‌بندی یک کیلویی ۶۰، قارچ دکمه‌ای بسته‌بندی هشتصد گرمی ۵۵، قارچ صدفی فله ۵۶، قارچ دکمه‌ای پشت بسته یک کیلویی ۵۲ و قارچ دکمه‌ای پشت باز فله ۴۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.
نکته مصرف قارچ
مصرف قارچ برای افرادی که اسید اوریک بالا و نقرس دارند، مضر است. بالا بودن اسید اوریک باعث سرکوب هورمون اریترپویتین می‌شود و کم‌خونی ایجاد می‌کند.
