برداشت مکانیزه قارچ در مزارع پرورش
برداشت مکانیزه قارچ. به خدمت گرفتن ماشین الات و تکنولوژی با اهداف متعددی از جمله افزایش سطح کیفی و کمی محصول تولیدی، افزایش سرعت کار و بلا بردن راندمان کار و حذف نیروی پر چالش انسانی یکی از دغدغه ها و چالش های انسان در چند دهه اخیر است که با تلاش فراوان تاکنون توانسته است به بسیاری از اهداف از پیش تعیین شده خود نیز برسد.
سرمایه گذاری اولیه سنگین برای رسیدن به اهداف شاید در ابتدای کار مانع یا سرعت گیری برای اجرا باشد. ولی بشر به درجه از آگاهی رسیدهاست که با سرمایه اولیه نسبتا زیاد می تواند به آرامش قابل توجه و ایدهآلی برسد. از این جهت در سال های اخیر پروژه های عظیم در تمام فعالیت های صنعتی و تولید وارد این عرصه شدهاند.
پروژه های عظیم اجرا شده در صنعت قارچ جهان یکی از این دستاوردهای تکنولوژی در صنعت قارچ محسوب می شود که هر روز شاهد بدعتی نو و شاهکاری جدید در گوشه و کنار جهان از این گروه از فناوری هستیم.
برداشت مکانیزه قارچ دکمه ای مهم ترین بخش پرورش قارچ است که در میزان عملکرد، تاثیر چشمگیری دارد. تا کنون انواع بیشماری از ماشین الات در امر برداشت به خدمت گرفته شدهاست.
در این ویدئو برداشت متفاوت قارچ در یکی از مزارع پرورش قارچ فرانسه را مشاهده مینمایید.
روشهای طراحی برداشت مکانیزه قارچ
در ادامه مطالب به معرفی روشهای طراحی و اجراشده برای این هدف، خواهیم پرداخت.
Single – layer
در این روش طبقات بعد از رسیدن سالن به مرحله فلاش از سالن اصلی به سالن برداشت منتقل میشوند و بهصورت یک طبقه (یک لایه) قرار میگیرند. در این روش قارچ چینها بر روی زمین با آزادی و تحرک زیاد حرکت میکنند.درنهایت به راحتی قارچهای موردنظر را برداشت میکنند.
سبدها و وسایل قارچ چینی در این روش بهراحتی جابهجا میشوند و بنابراین عملکرد برداشت بهطور چشمگیری تا ٥٠٪ افزایش مییابد. در تکمیل این روش هر دو دست قارچ چین آزاد است و قارچها بر روی تسمه کوچکی همزمان با بریدن ساقه به بیرون از سالن منتقل میگردد.
Tray system برداشت قارچ مکانیزه
در این روش کمپوست در سینیهای بزرگی کشت میگردد. سپس خاکدهی هم در همان سینیها صورت میپذیرد و تا زمان ظهور و رشد پینها در سالنهای مربوط نگهداری میشوند.
بعد از رسیدن به مرحله فلاش، سینیها از سالنهای رشد به سالن برداشت منتقل میشوند. از محلی که قارچچینها در آنجا منتظر برداشت هستند عبور میکنند. به ترتیب با عبور سینیها عملیات برداشت صورت میپذیرد. مجدداً بعد از برداشت در همان روز به سالن رشد برمیگردند.
راندمان برداشت در این روش با توجه به اینکه قارچ چینها در محل خود ثابت هستند مطلوب است. اما ایراد این روش در این است که با توجه به اینکه سینیها فقط در هرروز یک نوبت از مقابل قارچ چینها عبور میکنند بنابراین اجرای برداشت انتخابی میسر نخواهد بود.
Platform above the beds
در این روش، طبقات بهصورت تک طبقه و در عرض سالن سکویی قرار دارد که شامل یک تسمهنقاله سراسری است. قارچ چینها بهصورت همزمان با حرکت سکو به سمت جلو حرکت میکنند و بستههای برداشتشده را بر روی تسمهنقاله میگذارند.
در این روش سرعت برداشت قارچ چینها مطابق با حرکت سکو و همزمان با یکدیگر است که موجب ارتقا چشمگیری در راندمان برداشت میشود. در فارم Esselben تا ١٢ قارچ چین بهصورت همزمان با سرعت یکسان عملیات برداشت را انجام میدهند.
Christiaens’s Drawer system برداشت قارچ مکانیزه
شركت كريستينز با توجه به دانش فني و مهندسي بالا به خوبي مزاياي روشهاي سنتي را با روش برداشت بصورت تك لايه، ادغام كردهاست. اين روش در كشور انگلستان اجرا گرديدهاست.
سالنها با سطح زيركشت ٦١١ مترمربع بصورت ٢ رديف كاملا نزديک به يكديگر، با فضاي كمي در بالاي طبقات كه موجب پخش هوا بصورت عالي در سالن ميگردد، تاسیس شدند. سالنهای رشد از يك سمت پر و بعد از حدود ١٣ روز كه قارچها نزديك برداشت مي شوند توسط نت و سيستم كِشنده، بستر ها به سالن برداشت منتقل ميگردند.
ابعاد طبقات هر دو سالن كاملا برابر بوده و در زمان پر كردن سالن برداشت هيچ شئ ايجاد نميشود و بنابراين هيچگونه خسارتی به بستر كشت و پينها وارد نميگردد!
نكته: مهم اين است كه در واقع طبقات سالن برداشت بصورت يك ريل میباشد كه به چپ و راست حركت ميكند.
Limbarco
در این روش، در سالنهایی که کموبیش شبیه سیستمهای مرسوم است، شرایط رشد سپریشده و پس از رشد پینها و نزدیک فلاش، بسترها از سالنهای رشد توسط یک سیستم کشنده و تسمههای مربوطه خارجشده و به سالن برداشت منتقل میگردد و بهصورت دو طبقه با فضایی کاملاً آزاد برای برداشت قرار میگیرند.
سکوهای برداشت بر روی طبقات معلق بوده و قارچ چینها بهراحتی بر روی آنها برداشت میکنند.
خروج مکانیزه چیدن قارچ
بستههای پرشده بهصورت مکانیزه از سالن خارج میگردند و بهطرف سردخانه و بستهبندی میروند، بنابراین هیچگونه نیروی انسانی برای این امر موردنیاز نیست!
مزیت این روش در این است که شرایط رشد شبیه روشهای مرسوم بوده اما شرایط برداشت بهگونهای است که امکان اجرای کامل در برداشت انتخابی میسر است. قطعاً اجرای چنین روشی ارزان نیست، ولی با افزایش عملکرد قارچ چینها در برداشت انتخابی، نتایج بسیار رضایت بخشی حاصل میگردد.
Self-propelled
یکی از کارآمدترین امکانات که در دسترس است، سکوهای برداشت با تنظیم حرکت بهصورت خودکار میباشند. یکی از بهترین سازنده این نوع سکوهای برداشت شرکت بزرگ کریستینز Christiaens بوده و در فارم Limbarco.
در این روش، در سالنهایی که کموبیش شبیه سیستمهای مرسوم است، شرایط رشد سپریشده و پس از رشد پینها و نزدیک فلاش، بسترها از سالنهای رشد توسط یک سیستم کشنده و تسمههای مربوطه خارجشده و به سالن برداشت منتقل میگردد و بهصورت دو طبقه با فضایی کاملاً آزاد برای برداشت قرار میگیرند.
سکوهای برداشت بر روی طبقات معلق بوده و قارچچینها بهراحتی بر روی آنها برداشت میکنند. بستههای پرشده بهصورت مکانیزه از سالن خارج میگردند و بهطرف سردخانه و بستهبندی میروند، بنابراین هیچگونه نیروی انسانی برای این امر موردنیاز نیست!
مزیت این روش در این است که شرایط رشد شبیه روش های مرسوم بوده اما شرایط برداشت بهگونهای است که امکان اجرای کامل در برداشت انتخابی میسر است.
قطعاً اجرای چنین روشی ارزان نیست، ولی با افزایش عملکرد قارچ چینهادر برداشت انتخابی، نتایج بسیار رضایت بخشی حاصل میگردد. مطلب پیشنهادی مرتبط: آموزش برداشت قارچ را مطالعه کنید.
تنظیم سرعت چیدن قارچ
در نتيجه؛ با توجه به امكان اجراي برداشت انتخابي، عملكرد در واحد سطح و راندمان توليد، بطور ويژهای افزايش مييابد. از ديگر مزاياي اين روش سرمايهگذاري كمتر نسبت به روشهای ديگر ميباشد.
فارم های مرسوم که با طراحی درست و اصولی ساخته شدهباشند به راحتی قابل استفادهاست. این سکوها قابلیت تنظیم سرعت حرکت را داشته و همچنین بهآسانی با پنل کنترل ارتفاع دسترسی به طبقات تغییر مییابد.
استفاده از امکانات این نوع سکوها امکان برداشت انتخابی را بهطور کامل میسر میسازد و بدین ترتیب عملکرد قارچچینها بهطور چشمگیری افزایش میباید.
درنتیجه؛ با توجه به امکان اجرای برداشت انتخابی، عملکرد در واحد سطح و راندمان تولید، بهطور ویژهای افزایش مییابد. از دیگر مزایای این روش سرمایهگذاری کمتر نسبت به روشهای دیگر است.
سرعت حرکت چیدن قارچ
در این روش برداشت مکانیزه قارچ بسترها درون طبقات برداشت در ابتدا از سمت چپ به راست و سپس از راست به چپ حرکت میکنند و بدین ترتیب درطول یک روز در چندمین نوبت توسط قارچ چینها بسترها مورد بازدید و برداشت قرار میگیرند.
با توجه به اینکه بعداز برداشت، چندین بستر بر روی یکدیگر قرار میگیرند، بنابراین فقط حدود ٥٪ بیشتر از شرایط مزارع مرسوم زمین موردنیاز است!
سرعت حرکت بسترها با توجه به میزان قارچ موردنظر جهت برداشت بین صفر تا ۶ متر بر دقیقه قابل تنظیم است که البته وجود یک سیستم دوربین و تخمین میزان حجم قارچ بر روی بستر امکان تنظیم خودکار سرعت حرکت را میتواند فراهم نماید.
برداشت همزمان چیدن قارچ
امکان برداشت همزمان(چیدن قارچ) دو ردیف بستر با توجه به وجود دو سکوی برداشت مقدور است. یک سکو در سمت راست و سکوی دیگر در سمت چپ، که برای هر سکو فقط ۲ نفر بهعنوان قارچ چین در طرفین سکو موردنیاز است!
بنابراین قارچ چینها بجای ۸ نفر در حالت برداشت در مزارع مرسوم به نصف نفرات یعنی ۴ نفر کاهش مییابند، و در زمان برداشت مانع عملکرد یکدیگر نمیگردند.
با توجه به شرایط ایده آل این طرح، امکان برداشت انتخابی کاملاً امکانپذیر بوده و هر قارچ چین قادر به مدیریت کردن عملکرد برداشت در ردیف مربوط به خود است.
برداشت قارچ مکانیزه در دو نوبت
همچنین با توجه به وجود چنین روشی که موجب کاهش تعداد قارچ چین میگردد، بنابراین امکان فعالیت دو گروه قارچ چین در دو نوبت است. خود این موضوع باعث افزایش چشمگیری در راندمان برداشت میشود.
Rotating Disk
در این روش، سکوی برداشت، مجهز به یک صفحه بزرگ دوار گردیده، که دارای شیارهایی بهصورت V است و قارچهای برداشتی توسط قارچ چینها (بدون بریدن ساقه) داخل شیارهای این صفحه دوار قرار داده میشوند.
با گردش صفحه، یک تیغ که برای بریدن ساقهها تعبیهشده است، عمل برش ساقه را بهصورت یکسان برای قارچهای برداشتشده انجام میدهد. یکی از محاسن این روش کار کردن نفرات برداشت کننده با هر دو دست در زمان قارچ چینی است.
زمین بیشتر
دو نفر قارچ چین در کنار طبقات عملیات برداشت را انجام میدهند. نفر سوم بعد از صفحه گردشی قرار میگیرد و ظروف قارچ را پر میکند. این روش احتیاج به ٣٠٪ زمین بیشتر دارد. سالنهای پرورش از یک سمت پر و سپس به سمت سالن برداشت منتقل میشوند. شرایط کنترل اقلیم سالن در این روش مانند شرایط مرسوم در مزارع است.
این روش(برداشت قارچ مکانیزه) در همه زمینهها مانند پر کردن، آبیاری و توزیع هوا همچنان در حال پیشرفت است. همچنین استفاده از ربات برای برداشت به معنای واقعی، پیشرفت قابلملاحظهای کرده است و در حال تکمیل و گسترش است.
در آینده و با تغییر مزارع قارچ از شرایط مرسوم امروزی، استفاده از ربات در برداشت به مرحله اجرا خواهد رسید. اما همچنان و در شرایط موجود، برداشت به نیروهای انسانی وابستهاست، ولی همیشه باید در نظر گرفت که ارتقاء در عملکرد برداشت بهطور چشمگیری موجب افزایش کمیت و از طرفی کیفیت در فروش خواهد شد.
در آخر آموزش اعضا تیم قارچ چینی بهمراه بررسی و نظارت دائم عملکرد انها ابزار موثری در تولید ایده ال محصول از حیث کمیت و کیفیت یک مزرعه خواهند بود.