عملیات رافلینگ در پرورش قارچ
رافلینگ قارچ چیست؟ واژه رافلینگ (Ruffling) به معنای مخلوط کردن است. عملیات رافلینگ در پرورش قارچ دکمه ای زمانی انجام میشود که سطح بستر 50 الی 60% پوشیده از میسلیوم باشد. یعنی اینکه نصف عمق خاک با میسلیوم اشباع شود. با انجام عملیات رافل یعنی زیر و رو کردن بستر کشت، شرایط برای پخش و رشد یکنواخت میسلیوم در خاک پوششی محیا میشود. همچنین ریسههای ضعیف، حذف خواهند شد.
زمان و نحوه انجام عملیات رافلینگ قارچ
بعد از اضافه نمودن خاک پوششی(خاکدهی) و بستن درب سالن پرورش، مرحله کیس ران یا رشد ریسه در داخل خاک آغاز میشود.
پس از گذشت چند روز بسته به رشد ریسه در خاک (معمولاً 6 روز) از مرحله کیس ران، برای توزیع یکسان میسلیوم، خاک را بهم می زنند یا اصطلاحا رافل Ruffle می کنند. با این کار از تجمع میسلیوم در یک منطقه کاسته میشود. پس از رافل کردن، میسلیوم در تمام حجم خاک به صورت یکنواخت توزیع می شود.
همچنین از سفت شدن لایه سطحی خاک پوششی جلوگیری و میزان نفوذپذیری آب در آن را افزایش میدهد. بهعلاوه باعث ایجاد حجم در خاک خواهد شد.
عمل رافلینگ میتواند با دست، ابزار شن کش(چنکگ باغبانی) و نظیر آن، یا با دستگاه مخصوص رافلر مکانیزه انجام گیرد. آبیاری به موقع و انجام رافل، بافت ریسه را ضخیم، مقاوم و قویتر مینماید. در نتیجه میسلیوم قویتری خواهیم داشت. البته ریسه قوی، آب بیشتری نیز طلب می کند.
عملیات رافلینگ در پرورش قارچ، معمولا 5 تا 6 روز بعد از خاکدهی صورت میگیرد. در عملیات Ruffling به جهت توسعه بافت میسلیوم، کل خاک زیر و رو میشود. طی عملیات، ریسه ها بطور کامل از هم باز میشوند. بعد از این عملیات، ریسه ها شروع به بازسازی خود مینمایند(ریکاوری میسلیوم).
چند روز بعد از رافلینگ هوادهی کنیم؟
بعد از آخرین آبیاری در دوره کیس ران یا بعد از رافلینگ، زمان ریکاوری بستر و میسلیوم است. این مدت 3 تا 12 روز طول میکشد. هدف این دوره، فرصت دادن به میسلیوم، جهت رشد و رسیدن به سطح خاک میباشد.
عوامل مهمی که در طول دوره ریکاوری تاثیرگذار هستند، رطوبت زیاد و میزان CO2 بالا است.
تعیین زمان دقیق هوادهی (کاهش دما) تصمیم سختی است. البته زمان شروع آن با توجه به اهداف و برنامه های مجموعه، تعیین میگردد.
ولی معمولا وقتی 30 الی 50% میسلیوم در سطح خاک رویت گردید، شروع به هوادهی میکنند.
مزایای رافلینگ
مزایای عملیات Ruffling به شرح زیر است.
- برنامه ریزی و تعیین زمان دقیق برداشت محصول در فلاش یک (14 الی 15 روز بعد از رافلینگ)
- تشکیل پین ها در سطح خاک پوششی، سبب میگردد در محصول، قارچ گلی و کثیف نداشته باشیم.
- ترمیم فصل مشترک کمپوست و خاک پوششی
- پراکنش بهتر و یکنواخت تر میسلیوم در خاک پوششی. در نتیجه محصول با کیفیت یکنواخت
در صورت عدم انجام رافل یا اجرای نادرست آن، ممکن است مشکلاتی از قبیل اختلال خوشهای شدن قارچ، پیش بیاید.
معایب رافل کردن
- زمان بر است و طول دوره کشت را افزایش می دهد.
- باعث تاخیر در رشد قارچها میشود.
- تشکیل همزمان قارچ ها
مقایسه رافلینگ و ککینگ در پرورش قارچ
روش جایگزین رافلینگ در پرورش قارچ، عملیات ککینگ(CACing) است. در این تکنیک کمپوست کاملاً رشد کرده و سفید توسط ریسه، به خاک پوششی اضافه و مخلوط میشود. زمان عملیات ککینگ در پرورش قارچ، همان روز خاک دهی یا یک روز بعد از آن می باشد. این روش به دلیل در دسترس نبودن ماشین آلات، انجام با دست، عدم داشتن روشی استاندارد(تجربی) و نیز امکان بروز بیماری، توصیه نمیشود.
عملیات ککینگ سبب کوتاهتر شدن زمان دوره کشت قارچ به میزان 5 روز خواهد شد. با انجام ککینگ، شما محصول بیشتری خواهید داشت که کیفیت متوسطی دارد. همچنین امکان بروز بیماری های قارچ را افزایش می دهد.
از طرف دیگر، رافلینگ سبب میشود تا طول دوره کشت کمی افزایش یابد. اما در عوض محصول باکیفتتر و یکنواخت خواهید داشت. میسلیوم های تشکیلشده با این روش نیز قویتر و در برابر بیماری ها مقاومتر خواهند بود. همچنین به سبب میسلیوم قویتر و تامین رطوبت بهتر طی دوره کیس ران، در فلاش دوم محصول بهتری خواهیم داشت.
انتخاب بین این دو روش نسبت به اهداف کمی و کیفی مزرعه، انجام میشود.
دستگاه رافلینگ قارچ
امرزوه در مزارع مدرن به جهت سهولت در عملیات رافل کردن، کاهش زمان انجام و یکنواختی در انجام Ruffling، این مرحله توسط دستگاه رافلر(RUFFLING MACHINE) بصورت مکانیزه انجام میگیرد.
همچنین استفاده از ماشین رافلر، سبب کاهش بکارگیری نیروی انسانی خواهد شد.
RUFFLING MACHINE با تنظیم ارتفاع توسط بالابر، مستقیماً روی قفسه های کشت قارچ قرار میگیرد و با حرکت بر روی ریلهای جانبی در امتداد قفسه، لایه سطحی خاک را بصورت یکنواخت برهم میزند و مخلوط میکند. با این کار میسلیوم را میشکند و بطور مساوی در کل خاک پوششی مخلوط می کند، تا سیکل رشد را کوتاه و راندمان کشت را افزایش دهد.
مزایای استفاده از دستگاه رافلر به شرح زیر است.
- سرعت بیشتر انجام عملیات رافلینگ مکانیزه
- قابلیت تنظیم سرعت عملیات بسته به شرایط
- امکان تنظیم عمق برهم زدن خاک
- یکنواختی انجام رافل از نظر عمق اختلاط و مسطح کردن سطح بستر
فیلم رافلینگ قارچ دکمه ای
در ویدیوی زیر نحوه عملیات ruffling را با دستگاه رافلر مشاهده مینمایید.
نکات تکمیلی
در انتها به جمعبندی مطالب و پاسخ به چند سوال متداول درباره رافلینگ در پرورش قارچ دکمه ای، میپردازیم.
مرحله بعد از رافلینگ قارچ چیست؟
مرحله بعد از ruffling در پرورش قارچ دکمه ای، ریکاوری و رشد کاملا میسلیوم در فاز رویشی و سپس عملیات شوکدهی به سالن قارچ است.
بعد از رافلینگ قارچ چه باید کرد؟
پس از عملیات رافل کردن، باید دمای سالن را به مدت 3 تا 12 روز در محدوه 22 تا 23 درجه سانتیگراد ثابت نگه داشت. در این مدت باید رطوبت نسبی 95% و غلظت دیاکسیدکربن بالا(5000 ppm < *) باشد.
پس از گذشت این زمان و ریکاوری میسلیوم، عملیات شوکدهی را آغاز میکنند.( با توجه به مشاهدات بستر برای زمان شوکدهی تصمیم گیری خواهد شد.)
بعد از رافلینگ آبیاری کنیم یا نه؟
در طول چند روز اولیه پس از خاکدهی تا روز رافلینگ، عملیات آبیاری تکمیلی تا جایی که بستر به حداکثر ظرفیت نگهداری آب برسد، ادامه خواهد یافت. آبیاری دوره کیس ران، تا قبل از رافلینگ به پایان میرسد و معمولا بعدز از Ruffling، آبیاری انجام نمیشود.
هرچند در برخی مزارع قارچ، آبیاری سالن پرورش قارچ بعد از عملیات رافلینگ انجام میشود. تصمیم این مورد با توجه به اهداف مجموعه و شرایط سالن اتخاذ میگردد.
(البته محدودیتی برای آبیاری بعد از رافل، وجود ندارد و برحسب نیاز میتواند انجام شود.)
دلیل وجود خاک بر روی قارچ پس از رافل کردن
وجود کلوخ های خاک، لابهلا و روی قارچها به سبب عدم فشردگی کلوخ های سطح خاک پوششی بعد از عملیات رافلینگ است. با فشردن کلوخه های سطح بستر بعد از Ruffling، می توان این مشکل را برطرف نمود.
درصورتیکه بعد از رافل، کلوخه های سطح بستر ارتباط مناسبی باهم نداشته باشند، یا به اصطلاح کلوخه سرگردان وجود داشته باشد، پین ها زیر کلوخهها تشکیل میشوند و محصول قارچ خاکی خواهد بود.
فشردن خاک سبب ارتباط بهتر کلوخ های سطحی با دانه های خاک زیرین خود خواهد شد. در این حالت میسلیوم بجای اینکه درون خاک رشد کند، در اطراف توده های کلوخ ها رشد می کند و قارچ ها در قسمت بالایی سطح خاک تشکیل خواهند شد.
مولف:
گردآوری، تالیف و تحریر توسط تیم رسانه هاگ
با تشکر از مهندس فرهنگ عضدی جهت ضبط ویدیو و ویرایش متن
کپی بدون ذکر منبع مجاز نیست.