اندام شناسی قارچ ها به چه روشی شناخته می شوند؟
در این قسمت شما بهطور خلاصهای با اندام شناسی قارچ ها و یا قسمتهای مختلف اجزای قارچ آشنا میشوید که قارچ چگونه مراحل رشد را میگذراند.
اندام شناسی قارچ ها
اندام شناسی قارچ ها(اجزای قارچ) از دو پارامتر اصلی قابل بررسی است. دو پارامتر اصلی عبارتند از اندام های رویشی و اندام های زایشی.
الف) اندامهای رویشی
اصولاً در اندام شناسی قارچ ها، رشتهای (Filamentous) و یا تکسلولی (Unicellular) هستند که فراوانی نوع رشتهای بیشتر است. در نوع رشتهای، ساختاری به نام فیلامنت وجود دارد. فیلامنت یک ساختار لولهای است که هیف (ریسه) هم به آن میگویند.
هیفها فقط از نوک یا از محل انشعاب شاخهها رشد میکنند. بر اثر شاخهای شدن هیف ها و در برخی موارد از طریق به هم پیوستن آنها، شبکهای از هیفها به وجود میآید که میسلیوم نامیده میشود.
در یک شبکه میسلیومی، واحدهای سلولی توسط دیواره عرضی یا سپتوم (Septum) از هم جدا میشوند.
در یک شبکه میسلیومی، ریزومورفها رشتههای طناب مانند هیفی هستند که ممکن است با چشم غیرمسلح دیده شوند.
با مشاهدات میکروسکوپی مشخص میشود که ریزومورفها از هزاران هیف غیر منشعب موازی در حال رشد ساختهشدهاند. ریزومورفها در بقای قارچ نقش مهمی به عهدهدارند.
کلامیدوسپورها اسپورهایی با دیواره ضخیم هستند که از سلولهای هیفی منشأ میگیرند و ممکن است که از میسلیوم والدی جداشده و بهعنوان اسپورهایی که شرایط نامساعد محیطی را بهتر از میسلیوم تحمل میکنند، نقش مهمی در بقای قارچ ایفا نمایند.
قارچهای خوراکی، همگی از نوع رشتهای میباشند و قارچ دکمهای سفید یک قارچ رشتهای است که دارای شبکه میسلیومی بوده و واحدهای سلولی در آن چندهستهای هستند.
(ب) اندامهای زایشی
در این نوع اندام شناسی قارچ ها، تنها اندامزایشی مشخص، قسمت هوایی آنهاست که اصطلاحاً آن را “ماشروم“ مینامند.
ماشروم یک اندام میوهدهی مشخص است که میتواند همروی زمین (epigenous) (در شاخه بازیدیومایکوتا) و هم زیرزمین (hypogenous) (در شاخه آسکوما یکوتا) رشد کند.
ماشرومها بهقدر کافی بزرگ هستند تا با چشم غیرمسلح رویت و بهوسیله دست برداشت شوند. بااینوجود در نظر عموم و حتی در برخی متون علمی، ماشروم را معادل با گونهای از قارچ میدانند که خوراکی است.
اما از نظر متخصصین قارچشناسی، اصطلاح ماشروم فقط معرف اندام گوشتی تولیدکننده اسپور میباشد که ممکن است خوراکی و یا سمی باشد.
ماشرومها در حدود ۲۰۰۰ گونه شناختهشده دارند که فقط ۲۰ گونه آن بهصورت رایج و گسترده کشت میشود.
اندام قارچ دکمهای
در قارچ خوراکی دکمهای سفید(اجزای قارچ)، اندام هوایی در هنگام بلوغ از دو قسمت عمده و اصلی تشکیل میشود. قسمت اصلی اندام باردهی به صورت یک کلاهک پهن و قسمت نگهدارنده آن بهصورت یک پایه مشخص میشود.
هنگامیکه قارچ هنوز جوان است و به بلوغ نرسیده است، کلاهک بهوسیله یک غشا با پرده (veil membrane) که در حد واسط کلاهک و پایه تشکیل میشود، کاملاً پوشیده میشود.
بهتدریج که قارچ به بلوغ میرسد، این غشا پاره میشود، تا جایی که در مرحله بلوغ کامل فقط قسمتی از این غشا اطراف پایه را فرامیگیرد.
در این حالت، این قسمت باقیمانده به نام حلقه معروف است.
در زیر کلاهک، اندامهایی به نام تیغه (gills) قرار دارند که جایگاه تشکیل اسپورهای قارچ میباشند در اوائل پیدایش علم قارچشناسی، هر قارچی که دارای تیغه بود، در جنس آگاریکوس طبقهبندی میشد.
اما اکنون به قارچهای ساپروفیتی که در مرحله بلوغ دارای نقش اسپور قهوهای شکلاتی و دارای یک حلقه در اطراف پایه است، آگاریکوس میگویند.