برای آشنایی با قارچ وحشی خوراکی بولتوس چری سنترون، بولت کلاهک شکاف دار، بولت کلاهک قرمز شکاف دار Cracked Cap Boletus, Red Cracked Boletus با ما همراه باشید.
- فرمانرو: قارچ
- بخش: Basidiomycota
- دسته: Agaricomycetes
- رده: Boletales
- تیره: Boletaceae
- جنس: Xerocomellus
- گونه: X. chrysenteron
- نام علمی: Boletus cherysenteron
- مشخصات خانواده بولتاسه (Boletaceae)
مشخصات ظاهری: یکی از مشهورترین قارچ‌های وحشی خوراکی، گونه‌هایی از جنس بولتوس هستند. این قارچ دارای کلاهک‌های گوشتی و ساقه‌های مرکزی بوده و قسمت‌های زایشی آن‌ها در زیر کلاهک از لوله‌هایی تشکیل گردیده که این لوله‌ها یا تیوب‌ها حاوی اسپورهایی در مادون خود می‌باشند.
غالب گونه‌ها در این جنس خوراکی بوده و منحصراً تعداد انگشت‌شماری سمی هستند. گونه‌های سمی بولتوس دارای خلل و فرج یا منافذ قرمز و یا نارنجی تیره هستند. یک روش برای آزمایش خوراکی بودن گونه‌های بولتوس، تست طعم آن است. برای انجام این امر می‌توان قطعه بسیار کوچکی از کلاهک قارچ را دردهان مزه مزه نمود. البته توصیه این است که حتی قارچ‌های بولتوس غیر سمی که خوراکی بودن آن‌ها نیز مورداطمینان است قبل از مصرف مورد آزمایش قرار داده شود. تأکید می‌شود که این روش منحصراً برای قارچ بولتوس بوده، و برای شناخت سمی و غیر سمی بودن سایر قارچ‌ها قابل‌اطمینان نیست.
اینک گونه‌های خوراکی بولتوس تشریح می‌شود.
گونه چری سنترون دارای مشخصات زیر است:
کلاهک با اندازه‌های کوچک تا متوسط، به رنگ خرمایی تا قهوه‌ای تیره. در حالت بلوغ شکاف‌هایی در سطح کلاهک پدیدار می‌شود که گوشت صورتی کم‌رنگ زیرپوست را مرئی می‌سازد. دارای تیوپ‌های زردرنگ است و در زیر کلاهک سطحی اسفنجی شکل وجود دارد (خلل و فرج‌های ظریف به جای ژیل ها). خلل و فرج‌ها زردرنگ تا آبی متمایل به کبود. ساقه نسبتاً باریک تا ضخامت متوسط است. قسمت تحتانی ساقه به رنگ زرد و قسمت بالایی مجاور کلاهک به رنگ متمایل به قرمز می‌باشد. گاهی اوقات هم کل ساقه زرد رنگ است.
یک گونه خوراکی دیگری به نام pallid Bolete (و نام علمی B.pallidus) دارای کلاهک و ساقه به رنگ کرم کم رنگ تا زرد نخودی و حفره‌ها یا خلل و فرج کرم- زرد است. این‌گونه به‌صورت منفرد یا مجتمع در روی بستر جنگل‌های بلوط می‌روید.
فصل رویش: اوایل پاییز تا اوایل زمستان
محل رویش بولت کلاهک قرمز شکاف دار:
در روی زمین و بستر جنگل‌های سوزنی برگان و سایر ضایعات چوب‌ها، به صورت بسیار گسترده و غالباً به حالت مجتمع.
کیفیت قارچ: دارای طعم مطلوب، پس از خشک کردن طعم بهتری دارد. خام آن دارای طعم اسیدی و خاک می‌باشد. این قارچ سریعاً در معرض کپک سفید قرار می‌گیرد، از مصرف قارچ‌های آلوده به کپک جدا بایستی خودداری نمود. این قارچ بایستی قبل از مصرف پخت گردد.
