تبلیغات و استفاده موثر از فضای مجازی

تبلیغات و استفاده موثر از فضای مجازی رشد اصناف را رقم خواهد زد. تبلیغ، تکنیکی کارآمد و موثر برای ترویج کالا، خدمات و ایده‌ها است. در حقیقت تبلیغ روشی از ارتباطات غیر شخصی است که در آن اطلاعات کسب‌ وکار برای مشتریان بالقوه در دسترس قرار می‌گیرد.این واژه دارای ریشه لاتین ” Advertere بوده که به معنای ” چرخاندن ذهن نسبت به چیزی ” است .

تبلیغ تا حد زیادی مکمل فروش محصولات، خدمات و ایده‌ها است و امروزه بدون یک تبلیغ مناسب ، هیچ تجارتی نمی‌تواند موفق باشد بدین دلیل از ابزار و ادوات گوناگونی شامل تبلیغات رادیویی، تلویزیونی، ماهواره ای، بیلبردها در معابر و استند در ایستگاه های مترو و راه آهن و ترمینال ها ،شبکه های مجازی و … برای تبلیغ موثر استفاده می شود.

مهمترین اهداف تبلیغات عبارت است از:

1- ایجاد ترجیحات نسبت به محصولات و خدمات شرکت نزد مشتریان.
2- تشویق و ترغیب مشتری برای خرید تولیدات و استفاده از خدمات شرکت به جای رقبا.
3-تغییر و تصحیح ادراک مشتری نسبت به ویژگی‌های محصول.
4- تشویق مشتری برای اتخاذ تصمیمات فوری در خرید.
5-تشویق مشتری برای برقراری تماس تلفنی با بخش فروش و بازاریابی شرکت با اهداف یادآوری.
6-یادآوری به مشتری در این مورد که ممکن است محصول و خدمات در آینده مورد نیاز باشد.
7-یادآوری به مشتری در این مورد که محصولات و خدمات را در زمان نیاز باید از کجا خریداری کند.
8-یادآوری محصول در ذهن مشتری، هنگامی که عرضه در خارج از فصل استفاده رخ داده باشد؛حفظ و نگهداری جایگاه تولیدات در ذهن مشتری.

در چند دهه اخیر به دلیل نیاز بشر در تمام عرصه های زندگی بر روی کره خاکی، شاهد پیشرفت های بزرگی بوده ایم. این رشد و پیشرفت در عرصه ارتباطات و تبلیغات نیز نمود کرده به شکلی که بر اساس تحقیقات انجام شده در کشور ما حدود ۷۳ درصد مردم بیننده تلویزیون داخلی( با قدمت حدود 63 ساله تلویزیون در کشور) و ۲۹ درصد هم بیننده ماهواره( علیرغم جذابیت های فراوان آن) هستند.

این درحالی است که به دلایلی که در ادامه ارائه خواهد شد، استقبال قابل توجه از رسانه های نوین اجتماعی( علیرغم سابقه حدود دو دهه ای خود در جهان) در چند سال اخیر سبب شده تا در کشور ما شبکه اجتماعی واتس‌اپ حدود 61%(حدود50 میلیون نفر) ، تلگرام60/5% (حدود 49 میلیون نفر) و اینستاگرام58% (حدود 47 میلیون نفر) کاربر داشته باشد.

رسانه های جمعی مانند رادیو، تلویزیون و مطبوعات و خبرگزاری ها كه محصولات و تولیدات آنها، زمانی تنها خوراك مخاطبان بود، اكنون رقیب سرسختی با عنوان شبكه های اجتماعی پیدا كردند كه در سریع ترین زمان ممکن اطلاعات مورد نیاز مخاطبان را ارایه می كنند. اطلاعات این شبكه ها دربرخی از موارد به دلیل نظارت و كنترل كمتر بر آنها موثق تر و دقیق تر از رسانه های جمعی است.

استفاده از اصطلاح «رسانه های اجتماعی Social media » به طور پیوسته، نخستین بار از جولای 2006 و توسط اقای کریس شیپلی (مؤسس و مدیر پژوهش جهانی گروه Guide Word) به عنوان اولین فردی که از اصطلاح امروزی رسانه های اجتماعی استفاده نموده، به کار گرفته شد.

شیپلی معتقد است، رسانه های اجتماعی، هدایت کننده رویدادهای آتی جوامع هستند که گفتگوهای آن در وبلاگ ها، ویکی، و سایرشبکه های اجتماعی و فناوری های مرتبط با حوزه های رسانه های مشارکتی منعکس می شود.

كاربرد شبكه ها و رسانه های اجتماعی مانند فیس بوك، ، اینستاگرام، واتساپ، توئیتر، یوتیوب و گوگل پلاس به قدری گسترده است كه حتی رسانه های سنتی جمعی برای ادامه فعالیت خود از این شبكه ها برای ارائه محصولات به مخاطبان خود كمك می گیرند.

رسانه های اجتماعی، امروزه به عنوان عامل تحولات و تغییرات در جوامع محسوب می شوند؛ رسانه هایی كه به نظر می رسد قرار است جا پای رسانه های جمعی بگذارند؛ زیرا مخاطبین این رسانه ها مخاطب منفعل نبوده بلكه عموما جوان و از جنس كاربران فعال و تولید کننده محتوا است.

امروزه مخاطبین در رسانه های اجتماعی حضور بیشتر و تعاملات سریع تری نسبت به رسانه های جمعی و سنتی دارند. سرعت و شتاب اخبار امروز به نحوی توسعه یافته كه دیگر مخاطب تحمل و صبر گذشته برای دریافت خبر را نداشته و به دنبال اخبار لحظه ای و پوشش فراگیر آن است و به همین دلیل به رسانه های اجتماعی روی می اورند.

برخی از مشخصاتی كه به توصیف تفاوت های فاحش رسانه های اجتماعی و رسانه های سنتی جمعی كمك می كنند به شرح ذیل است:

– سهولت استفاده:

تولید رسانه های جمعی به طور معمول نیاز به مهارت ها و آموزش اختصاص دارد. در مقابل، اغلب تولید رسانه های اجتماعی، به مهارت ها و آموزش اختصاصی نیاز نداشته یا تنها به تجدید برداشتی از مهارت های موجود نیاز دارند. از لحاظ نظری هر كسی با دسترسی به اینترنت می تواند وسائل تولید رسانه های اجتماعی را به كار بیندازد.

– ارتباط فوری :

زمان تأخیری میان محتوای ارتباطی تولیدشده در رسانه های جمعی تا اطلاع رسانی به مخاطب و دریافت بازخورد آن عموما طولانی است در حالی كه در رسانه های اجتماعی ضمن سرعت انتقال بالا، امكان پاسخ گویی فوری نیز وجود دارد و در حقیقت تنها مشاركت كنندگان، تعیین كننده هر تأخیری در پاسخ در رسانه ای اجتماعی هستند.

– محدودیت :

در تمام رسانه های جمعی مانند رادیو، تلویزیون و روزنامه، محدودیت تولید محتوا وجود دارد، در حالی كه در رسانه های اجتماعی محدودیتی برای تولید محتوا وجود نداشته زیرا در آنجا نکته مهم تنها دیده شدن محتواست.

– قابلیت دسترسی:

وسائل تولید برای رسانه های جمعی به طور معمول در اختیار دولت و یا شركت های خصوصی هستند ولی رسانه های اجتماعی به طور رایگان یا با هزینه ی ناچیز در دسترس عموم مردم هستند.

– اعتبار:

فضای رسانه های جمعی كاملاً رسمی و محتوا تا حدود زیادی معتبر است، اما فضای رسانه های اجتماعی غیررسمی و محتوا كمتر اعتبار دارد . البته كاربران به راحتی می توانند محتوای شایعه و غیرمعتمد را شناسایی و معرفی كنند.

– چند رسانه ای:

محتوا در رسانه های جمعی محدود به صدا، تصویر یا متن است؛ در حالیكه در رسانه های اجتماعی این محدودیت بسیار كمتر است و قابلیت ناوبری نیز وجود دارد.

– تحریریه:

در همه رسانه های جمعی، تیم تحریریه ای وجود دارد كه محتوا را تولید می كند، اما در رسانه های اجتماعی تیم تحریریه برای تولید محتوا وجود نداشته و عمدتا محتوا بصورت انفرادی تولید می شود ولی تیم نظارتی برای رصد محتوا وجود دارد.

– سانسور:

سانسور محتوا در رسانه های جمعی بسیار زیاد بوده و محتوا از طرف سازمان های درونی ، بیرونی و حتی تحریریه به اندازه كافی سانسور می شود. در رسانه های اجتماعی، سانسور به شدت كمتر دیده می شود مگر اینكه محتوا ضد ارزشی وجود داشته باشد و كاربران آن را گزارش كرده باشند.

– قیمت :

تولید محتوا و دسترسی به محتوای رسانه ای جمعی در مقایسه با رسانه های اجتماعی بسیار گران است. در رسانه های اجتماعی با كمترین امكانات می توان بیشترین محتوا را تولید كرد و به عبارت ساده تر تولید محتوا در آن رایگان است و همین عامل جذابیت این رسانه ها را بیشتر كرده است.

تفاوت بین رسانه‌های اجتماعی و رسانه‌های جمعی

– راه برقراری ارتباط

در رسانه‌های جمعی شما سخنران و پست کننده‌ محتوا هستید و پس از پست کردن می‌توانید امیدوار باشید تا شاید مخاطبانی پیام و محتوای شما را ببینند و شاید ارتباط برقرار کنند.
اما داستان در شبکه‌های اجتماعی بسیار متفاوت است. با شبکه اجتماعی شما باید هم سخنران باشید و هم شنونده. اگر شما در سایت ها یا در گروه‌های شبکه های اجتماعی تنها در حال پخش و پست تبلیغ برای خود باشید و ارتباطی با سایرین برقرار نکنید چندان استقبال مناسبی دریافت نمی‌کنید. شبکه‌ اجتماعی نیاز به صرف کردن زمان برای پاسخگویی و ارتباط برقرار کردن دارند.

– هدف

هدف شبکه‌های اجتماعی ایجاد شبکه‌ ارتباطی با مخاطبین و طرفداران است اما هدف رسانه‌های جمعی رساندن پیام یا محصول است به امید آنکه مخاطبی ان را ببیند.از دیگر مشکلات رسانه های جمعی می توان به این موضوع اشاره کرد که به دلیل ساعات پخش معین برای برنامه ها با توجه به مشکلات زندگی اجتماعی امروزه، احتمال موفقیت استفاده مخاطبین از برنامه های ویژه بسیار اندک است هرچند تلاش شده تا این نقطه ضعف با ابزارهایی از جمله تلوبیون و … پوشیده شود، ولی شواهد نشان از آن دارد که مخاطبین ترجیح می دهند به راحت ترین شکل به برنامه های مورد نظر خود دسترسی داشته باشند.

– محتوا

محتوای اصلی شبکه‌های اجتماعی پرسش و پاسخ مناسب و روشن کننده است، که بر اساس آن می‌توانید امید به افزایش فالوور و طرفدار داشته باشید و اما محتوای رسانه‌های جمعی بر‌خلاف شبکه‌های اجتماعی باید از لغات کمتر و مفید و بیشتر از عکس ویدیو و اینفوگرافیک استفاده کنید تا مخاطب را جذب و حفظ کنید.

– زمانی که صرف می‌شود

برای انتشار محتوا و ایجاد ارتباط با مخاطبین در رسانه های جمعی نیاز به صرف زمان زیادی را خواهد بود ولی در شبکه های اجتماعی با صرف کمترین زمان ممکن ضمن بروزرسانی اطلاعات باید با خاطبین خود در ارتباط بود.

با توجه به تعاریف و توضیحات قید شده لازم است برای رسیدن به اهداف تبلیغات با استفاده از قوی ترین و موثرترین ابزار ارتباطی در جامعه و در بین مردم حضور یافت تا نتیجه نهایی مطلوب از یک فعالیت اقتصادی یعنی فروش حداکثری، مستمر و با بالاترین قیمت، حاصل شود که به نظر میرسد رسیدن به این هدف بواسطه فعالیت تبلیغاتی در فضای مجازی آسان تر محقق می شود.

لزوم بهره گیری از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی در صنعت قارچ

صنعت پرورش قارچ با توجه به ویژگی ها و شرایط خاص خود در کشور ما و البته با توجه به جوان بودن آن در قیاس با سایر کشورهای جهان، در ابتدای دوره بازار یابی و افزایش مصرف سرانه خود قرار دارد و لازم است تا با بهره گیری از موثرترین روش های تبلیغاتی به معرفی هر چه بیشتر قارچ به جامعه و ایجاد انگیزه در بالا بردن مصرف سرانه ضمن بهره مندی از این منبع غذایی ایده ال، از صنعت و فعالان آن نیز حمایت های لازم بعمل اید.

برای تبلیغات موثر در زمینه ترویج مصرف قارچ، قبل از هر چیز نیاز به مشاوران خبره ،کاربلد و متعهد است تا طی ارائه برنامه های گوناگون خود با اهداف کوتاه، میان ، بلند مدت و استراتژی و روش های گوناگون رسیدن به هدف را تضمین کنند.

پیش از این با اجرای برنامه های تبلیغی ناموفق، کم اثر، بدون برنامه در راه رسیدن به هدف، زمان و پول های زیادی از دست رفته است. به دو روش و اقدام تبلیغی بی اثر در سال های اخیر صنعت به شرح ذیل اشاره می شود:

–  برنامه های کم فروغ آشپزی با قارچ در تلویزیون با صرف هزینه های سنگین در ساعات و روزهای معین. فراموش نکنیم که جامعه از درصد قابل توجهی از بانوان فعال و شاغل برخوردار است که ایشان با توجه به طول مدت زمان اشتغال خود در محل کار، بجای تماشای برنامه های تلویزیونی آموزشی با دامنه دسترسی زمانی و مکانی محدود، اقبال بیشتری به رسانه های اجتماعی و فضای مجازی با توجه به دسترسی های بیشمار و محدودیت های بسیار اندک آن نشان میدهند.

واقعیت غیر قابل انکار دیگر در این خصوص، در صورت استقبال بانوان بازنشسته یا خانه‌دار از این سری از تبلیغات با توجه به جایگاه خاص ایشان و به عنوان بزرگ خانواده، عموما در صورت اشتیاق فرزندان ، نوه ها یا سایر اعضائ خانواده به دیدن سایر برنامه، حق بهره برداری از برنامه مورد نظر را از خود سلب و اجازه بهره مندی سایر اعضاء خانواده را از تلویزیون می دهند.

–  اجرای مسابقات آشپزی با قارچ هر چند در قیاس با برنامه های تلویزیونی از هزینه های کمتری برخوردار است ولی به دلیل اثر گذاری بسیار اندک ، کوتاه مدت و محدود در منطقه ای اجرا آن، ابزار مناسبی برای تبلیغ محسوب نمی شود. هرچند با توجه به شیوع بیماری کوید19، برنامه ها تفننی و مسابقات این چنینی از برنامه های اجتماعی جامعه حذف شده است.

5 راهکار تبلیغات برای افزایش سطح سرانه مصرف قارچ در جامعه

در زمینه ترغیب احاد جامعه به مصرف قارچ بیشتر، راه کارهای فراوانی وجود دارد که به برخی از آنها اشاره می شود:

1- با هدف تاثیر گذاری بیشتر برنامه های تبلیغاتی، فرهنگ تغذیه از قارچ را از سنین پایین تر، یعنی افراد جوان تر خانواده یا کودکان در جامعه نهادینه کرد. ساخت برنامه های مختلف آموزشی، مسابقه ای، علمی و… مرتبط برای نوجوانان و کودکان از این دست تبلیغات موثر خواهد بود.لازم بذکر است که جمعیت 5تا 15 ساله های کشور حدود 12 میلیون نفر اعلام شده است، بنابراین تمرکز بر این قشر از جامعه می تواند مصرف پایدار در سال های آتی را به ارمغان بیاورد.

2- با صرف هزینه های بسیار کمتر از یک مسابقه آشپزی با قارچ در شهرستانی مانند ملارد، در صورت وجود زیر ساخت های لازم می توان مسابقات با گستره کشوری ، متنوع تر و با اثرات بسیار عمیق تری بر پا کرد.

3- ایجاد تنوع در محصولات قارچی و معرفی فراگیر آن به جامعه از طریق رسانه های اجتماعی .

4- استفاده بهینه از برنامه های تلفیقی تبلیغات در سراسر جامعه نظیر حداکثر استفاده از فضای مجازی با توجه به ظرفیت های آن و تبلیغات فیزیکی مستمر در سطح جامعه و مراکز پر تردد.

5- بهره گیری از چهره های تاثیر گذار یا اینفلوئنسرها در تبلیغات در فضای مجازی.

 

آمارها زیر نشان از این واقعیت دارند که به خدمت گرفتن اشخاص تاثیر گذار یا اینفلوئنسرها تا حد قابل توجه ای در روند تاثیر تبلیغات بر مخاطب کاربرد داشته و خودداری از تبلیغات اینفلوئنسر می‌تواند ما را از قافله تبلیغات دیجیتال به عقب براند.
– در کشور ما اکنون از هر هزار نفر تنها ۱% از افراد به تبلیغات اعتماد دارند. با این حال ۳۳% برای خریدهای خود به بررسی‌های فضای مجازی اعتماد می‌کنند.
– حدود ۴۰% از مردم گزارش داده‌اند که بعد از مشاهده محصولاتی که توسط اینفلوئنسرها در اینستاگرام، یوتیوب و توییتر معرفی شده است، به صورت آنلاین اقدام به خرید کرده‌اند.
– 71% از اینفلوئنسرها معتقدند که تبلیغات آن‌ها باعث افزایش مخاطبان می‌شود و تعاملاتشان را افزایش می‌دهد. برطبق مطالعاتی که صورت گرفته مشخص شده است که بازاریابی اینفلوئنسر به ازاری هر یک دلار، ۶٫۵۰ دلار بازگشت سرمایه به همراه داشته است.

گفتنی است که بر اساس گزارشات موجود رشد جمعیت سالمندان 3 برابر شده و در حالی که بیش از 35% جمعیت کشور در دامنه سنی 30تا60 سال قرار دارد و از آنجا که این قشر با دنیای مجازی و ابزار آن اشنایی مکفی دارد، استفاده از فضای مجازی برای تبلیغات می تواند بسیار مفیدتر و منطقی تر باشد. از سوی دیگر اگر با تبلیغات موفق بتوان میزان مصرف سرانه را افزایش داد، جمعیت سالمندان امکان مصرف قارچ بیشتر به عنوان قارچ غذای سلامت را خواهند داشت.

با توجه به ظرفیت های فراوان صنعت قارچ در کشور بویژه میزان مصرف سرانه کنونی کشور ( در حدود1/5کیلوگرم بازای هر نفر در سال در قیاس با میزان جهانی مصرف سرانه- 2/5کیلوگرم) می توان امیدوار بود تا با تدابیر موثر منجمله توجه به صنایع تبدیلی، تولید محصولات جدید قارچی و البته تبلیغات هدفمند با افزایش میزان مصرف سرانه و رسیدن به میانگین جهانی، سبب تشویق تولیدکنندگان به تولید بیشتر این محصول،حرکت سریع تر و قاطع تر به سمت مرحله مدرنیته صنعت قارچ کشور ، افزایش در میزان صادرات و در انتها کاهش نرخ بیکاری و امنیت بیشتری در جامعه باشیم.

بدیهی است برای رسیدن به این مهم ضمن بهره مندی از تیم مشاوران مجرب نیاز به برنامه ریزی، باور قلبی و مدیریت صحیح منابع و امکانات و از همه مهم تر عزم راسخ متولیان صنعت به عنوان موتور محرکه این حرکت است.

 

سردبیر

منابع:
1- رسانه ها و رقیبی به نام شبكه های اجتماعی- خبرگزاری جمهوری اسلامی
2- تفاوت شبکه اجتماعی و رسانه اجتماعی- نوین هاب
3- ایرانی‌ها در کدام شبکه اجتماعی بیشترین فعالیت را دارند؟ – اقتصاد انلاین
4- چند درصد مردم، تلویزیون ایران را می‌بینند و چند درصد ماهواره؟خبر انلاین
5- اهداف تبلیغات چیست؟ ادپرتال
6- میزان افزایش سالمندان کشور ۳ برابر رشد جمعیت است. خبرگزاری جمهوری اسلامی
7- جمعیت ایران بر حسب رده سنی- رتبه سه
8- استراتژی اینفلوئنسر مارکتینگ و بهترین راه های اجرای آن- بلاگ دیتاک