خطر نابودی بزرگترین مجموعه قارچ خشک یخ زده جهان

خطر نابودی بزرگترین مجموعه قارچ خشک شده یخ زده جهان را بصورت جدی تهدید می‌کند. از ابتدای سال میلادی، پس از 12 سال، موزه دنیای قارچ پروفسور دکتر رومانو بوژاک در زاگرب بطور موقت تعطیل شد و همچنان آینده آن نامعلوم است. درصورتیکه این مرکز آموزشی همواره جز برترین جاذبه‌های گردشگری پایتخت کرواسی بود. این مجموعه منحصر بفرد، یکی از کاملترین نمونه‌ها در سطح جهان می‌باشد که اکنون با خطر نابودی مواجه است. بطوریکه جامعه جهانی برای حفظ آن دست بکار شده‌است.

بزرگترین مجموعه قارچ خشک یخ زده

این مجموعه که بیشتر با عنوان موزه قارچ برای عموم شناخته می‌شود، واقعا در جهان منحصر بفرد است. در این موزه انواع قارچ ها بصورت خشک یخ زده وجود دارد. بطوریکه کاملا تازه به نظر می‌رسند.

قارچ‌های یخ‌زده که در حین نگهداری خشک می‌شوند (فریز درایینگ)، بسیار شکننده، حساس به تغییرات دما و رطوبت محیط و همچنین تغییرات مکانیکی هستند. بنابراین هرگونه تغییر در محیط نگهداری و جابجایی غیراصولی، به معنای نابودی کامل مجموعه است.

در میان این مجموعه، گونه‌های کمیابی وجود دارد که به ندرت در طبیعت ظاهر میشوند. همچنین بسیاری از گونه‌های حفاظت‌شده را نیز شامل میشود.

این موزه در سال 2013 توسط پروفسور رومانو بوژاک (محقق، نویسنده، استاد قارچ‌شناسی) عضو انجمن کامیلو بلاگایچ، با همکاری شهرداری و هیئت گردشگری زاگرب تاسیس شد.

نمونه مشابه این مجموعه در هیچ جای دیگر دنیا به جز کرواسی، وجود ندارد. کارشناسان حوزه‌های مختلف علمی، این مجموعه  را باشکوه و شگفت‌انگیز توصیف می‌کنند.
بنابراین خطر نابودی بزرگترین مجموعه قارچ خشک یخ زده در جهان، تمامی فعالان این حوزه را به تکاپو واداشته‌ است.

دکتر رومانو بوژاک کیست؟

پروفسور رومانو بوژاک (1942–2020) پیشگام جنبش علمی قارچ شناسی در کرواسی، اولین انجمن قارچ شناسی این کشور را با نام “کامیلو بلاگایچ”، در زاگرب تأسیس کرد. این کانون، قدیمی‌ترین انجمن از این نوع در کرواسی است که به نام کامیلو بلاگایچ (1861-1933) یک علاقه‌مند به طبیعت و قارچ‌ها بود که اولین کتاب در این مورد را به زبان کرواتی نوشت.

بوژاک همچنین موسس گروه قارچ‌ شناسی در دانشکده کشاورزی زاگرب بود. وی در طول زندگی حرفه‌ای خود به عنوان یک محقق فعال، کتاب‌ها، مقالات راهنما و دایره‌المعارف درباره قارچ‌ها تألیف نمود.

وی اولین نمایشگاه قارچ در کرواسی را سازماندهی کرد. به‌علاوه مجری برنامه‌های تلویزیونی در این زمینه بود.

او در سال 1997، به دلیل خدمات استثنایی خود در توسعه علم قارچ شناسی، مدرک بین المللی افتخار فرهنگی توسط مؤسسه بیوگرافی آمریکا را دریافت نمود.

تعطیلی موزه و خطر نابودی بزرگترین مجموعه قارچ

موزه و مرکز آموزشی قارچ نزدیک به 12 سال، با موفقیت کار کرد. این مکان در یک مکان جذاب در میدان اصلی زاگرب واقع است.

سال گذشته به دلایل رسمی، شهرداری زاگرب، مدیریت این مرکز را به موسسه عمومی طبیعت شهر زاگرب (پی ماکسیمیر سابق) واگذار کرد. اما بصورت غیرمنتظره‌ای در ابتدای سال 2025 به دستور موسسه عمومی طبیعت شهر زاگرب، بطور موقت تعطیل شد.

مؤسسه عمومی طبیعت زاگرب اعلام کرد که دولت بخشی از فضایی را که اکنون بصورت قانونی در مالکیت موزه است را تصاحب کرده‌است.

این تعطیلی به دنبال تصمیم ایالتی مبنی بر بازپس‌گیری مالکیت اموال و فضای عمومی که به سازمان‌های مختلف برای ایجاد مراکزی نظیر موزه، نمایشگاه و فضای آموزشی بود، صورت پذیرفت. هدف بازگرداندی این مکان‌ها به شرایط اولیه قبل از انطباق برای اهداف نمایشگاهی و آموزشی بود.

پس از تعطیلی موزه هیچ اخباری از چگونگی شرایط نگهداری این مجموعه در دست نیست.

بروکراسی و بی اهمیتی مسئولین نسبت به میراث طبیعی

متاسفانه مؤسسه دولتی ماکسیمیر ثابت کرد که در مدیریت و نگهداری مراکز علمی-آموزشی، نظیر بزرگترین مجموعه قارچ خشک یخ زده جهان، بدون تعهد، بی‌علاقه و ناآگاه است.

انجمن قارچ‌شناسی کامیلو بلاگایچ(GDKB) به دنبال احیای این موزه و نگهداری صحیح از این مجموعه است. آنها مکاتبات مختلفی با مؤسسه عمومی طبیعت زاگرب، شهرداری و دیگر موسسات دولتی برای این منظور داشتند.

با توجه به عدم پاسخ نهادهای محلی، به نظر می‌رسد که مقامات فعلی این مجموعه را به عنوان یک دارایی مهم و میراث طبیعی ارزشمند نمی‌شناسند.

GDKB اعلام کرد: مؤسسه عمومی طبیعت زاگرب، بدون تمهیدات یا برنامه‌ریزی، بطور یک‌جانبه و با بی‌توجهی به الزامات فنی و ارزیابی، دستور جابجایی مجموعه قارچ را صادر کرد! این کار پرخطر سبب تخریب این مجموعه ارزشمند برای علاقه‌مندان به قارچ  کارشناسان قارچ‌شناسی و دیگر نمایشگاه‌ها خواهد شد.

تلاش‌های اعضای GDKB، با حمایت کارشناسان و رسانه‌های بزرگ کرواسی، برای گفتگوی مستقیم با مقامات، هیچ نتیجه‌ای نداشت.

طومار جهانی برای محافظت و حفظ بزرگترین مجموعه قارچ

به دنبال تعطیلی موزه و خطر نابودی بزرگترین مجموعه قارچ خشک جهان، یک کمپین آگاهی‌بخشی توسط اعضای انجمن قارچ‌شناسی کامیلو بلاگایچ(GDKB) در زاگرب راندازی شد. به لطف شبکه ارتباط جهانی، اعضای GDKB به سرعت جامعه بین‌المللی را از خطر بالقوه نابودی این مجموعه قارچ، به عنوان یک ضرر علمی، طبیعی و فرهنگی غیرقابل جبران آگاه کردند.

آنها در این کمپین، یک طومار جهانی برای محافظت و حفظ مجموعه قارچ پروفسور رومانو بوژاک، به‌ عنوان یک دارایی زیست محیطی و فرهنگی در مقیاس جهانی، راه‌اندازی کردند. علاقه‌مندان از سراسر جهان می‌توانند با امضای این طومار بصورت الکترونیکی برای حفظ این مجموعه ارزشمند، تلاش کنند.

میراث ارزشمندی که توسط علاقه‌مندان به طبیعت و کارشناسان در سراسر جهان به رسمیت شناخته می‌شود، به دنبال حمایت دائمی از دولت کرواسی و مقامات شهری زاگرب، از طریق یک دادخواست جهانی است.

سخنگویGDKB می‌گوید: این مجموعه قارچ به حمایت فوری همه علاقه مندان، فعالان و کارشناسان در سراسر جهان نیاز دارد و از آنها برای حفظ این میراث طبیعی کمک می‌خواهیم.

تغییر مکان موزه

به دلیل ارزش آموزشی استثنایی این مجموعه و علاقه روزافزون مردم به بیولوژیکی قارچ ها، در کنار گیاهان و جانوران، تعداد بازدیدکنندگان از نمایشگاه‌ها و رویدادهای مرتبط با آن، همچنان در حال افزایش است.

از نظر GDKB، زاگرب با دارایی چنین مجموعه‌ بزرگ و ارزشمندی، توانایی تبدیل به مرجع و مرکز اطلاعاتی برای لیوفیلیزاسیون(خشک کردن انجمادی) قارچ را دارد. بطوریکه موزه رومانو بوژاک به عنوان الگویی برای موزه‌های مشابه در سراسر جهان باشد.

اکنون کارشناسان و متولیان اصلی موزه زاگرب، در حال انجام رایزنی و مذاکراتی با سایر کشورها در مورد امکان افتتاح موزه‌های قارچ لیوفیلیزه در کشورهای دیگر هستند.

ظاهرا آنها ارزش چنین مجموعه‌ منحصر بفردی را بهتر از مقامات کرواسی می‌دانند.

مولف:

گردآوری، ترجمه و تحریر توسط تیم رسانه هاگ
کپی فقط با ذکر منبع مجاز است.
منبع: www.croatiaweek.com