نقش قارچ در محیط زیست چیست؟
نقش قارچ در محیط زیست، قارچها فقط مصرف خوراکی ندارند!
قارچها فقط مصرف خوراکی ندارند!
به نظر میرسد در سال ۲۰۲۰ میلادی محصولات تولید شده از قارچ در جهان رایج خواهد شد. این محصولات مقاوم که در عین حال زیست تخریبپذیر نیز هستند، میتوانند چندین مورد از اساسیترین مشکلات موجود در جامعه را برطرف کنند. اگرچه تصور این که از قارچ کفش، لامپ یا حتی خانه ساخته شود کار سادهای نیست. اما نکته اینجاست که بخش خوراکی قارچ فقط هاگدان آن است و این ارگانیسمهای استثنایی در زیر زمین شبکهای از رشتههای باریک موسوم به میسلیوم را رشد میدهند. در صورت فشرده سازی مادهای سخت و سبک ایجاد میکنند.
این روزها میسلیوم قارچ در محیط زیست توجه طراحان، مهندسین و دانشمندان را به خود جلب کردهاست. این رشتهها نه تنها میتوانند با استفاده از منابع زائد و ناخواسته چون دور ریز غذا یا پسماند مزارع رشد کنند. بلکه با استفاده از یک قالب میتوان آنها را به شکل دلخواه رشد داد. همچنین پرورش آنها در مقیاس بزرگ کار نسبتا راحتی است و تنها به منبع غذایی، هوا و آب نیاز دارد. یکی از این منابع غذایی زبالههایی چون پوستههای آجیل، پوست سیب زمینی، ماگهای پلاستیکی و کاغذی قهوه، منسوجات دورریز و حتی زبالههای صنعتی هستند که برای ما سود و کابردی ندارد.
تجزیه زباله با قارچ در محیط زیست
در واقع برای تجزیه هر نوع زبالهای که فکرش را بکنید، گونهای از قارچ در محیط زیست وجود دارد. حتی در میان این ارگانیسمها گونههایی وجود دارند که فلزات سنگین و سمی چون سرب و آرسنیک را جذب میکنند و برخی از آنها حتی با تجزیه زبالههای رادیواکتیو رشد میکنند. در سال ۲۰۱۱ میلادی، گونه جدیدی از قارچ در منطقه آمازون کشف شد که از پلیاورتان پلاستیکی سخت تغذیه کرده و آن را تجزیه میکند.
تاکنون از میسلیوم در تولید هر چیزی که فکرش را بکنید از بستهبندیهای سبک فاقد پلاستیک تا بلوکهای فوق العاده محکم و مقاوم در برابر حریق، بکارگیری شدهاست. طراحان همچنین به تازگی به امکان استفاده از میسلیوم در تولید پوشاک، کفش، گلدان، چراغ، میز و دیگر محصولات پی بردهاند که تاثیر زیست محیطی مثبتی خواهد داشت.
در مقایسه با استفاده از پلاستیک و سیمان در حوزه تولید که مستلزم استخراج مواد معدنی از زمین و تصفیه در دماهای بالا است. استفاده از میسلیوم قارچ در محیط زیست به فرآیند خاصی نیاز ندارد. تنها فرآورده جانبی آن قارچهای خوراکی هستند.
قارچ در سیاره
به علاوه، برخی کارشناسان معتقدند که قارچها میتوانند به ما در تولید غذا و ساخت سازه در سیارات دیگر چون مریخ نیز کمک کنند. گونهای قارچ که امکان تغذیه از خاک بایر مریخ را دارد، میتواند به فرآیند زمینیسازی این سیاره کمک کند. زمینیسازی با عنوان آمادهسازی جَو، دما، مکاننگاریِ پوسته یا بومشناسی یک سیاره یا قمر به سبک کره زمین برای زندگی انسان تعریف میشود.
نقش قارچ در محیط زیست قارچهای زبالهخوار
هنوز با تحقق این فرضیه فاصله زیادی داریم. اما بر روی زمین همین حالا نیز از قارچهای زبالهخوار به بهترین نحو در پروژههای پاکسازی محیط زیست استفاده میشود. یک نمونه از این موارد را در محل بزرگترین نشت نفت جهان در جنگلهای بارانی اکوادور شاهد هستیم. جایی که دانشمندان و گروههای حامی محیط زیست برای پرورش قارچهای غول پیکر با قابلیت تجزیه آلایندههای نفتی، در خاک سمی این منطقه همکاری میکنند.
علاوه بر این نباید پتانسیل ۱.۴ میلیون گونه قارچ در محیط زیست را که در جهان وجود دارند، در حوزههای بیوتکنولوژی و پزشکی نادیده گرفت. این گروه از موجودات متنوع علاوه بر تمام کاربردهایی که تاکنون ذکر شد، همچنین منبع دست نخوردهای از ترکیبات مفید چون ضد میکروبها و ضد ویروسها نیز هستند.
منبع مجله علمی بیبیسی فوکوس