توصیه های تغذیه برای روزه داران دیابتی
آزاده آذر پیرا کارشناس ارشد علوم تغذیه در خصوص روزه دیابتی گفت: در ماه مبارک رمضان مانند همیشه پیروی از برنامه غذایی متنوع و متعادل یعنی تامین انواع مختلفی از مواد غذایی به تناسب با یکدیگر و مقادیر کافی از مواد مورد نیاز برای حفظ سلامت بدن و رعایت میانه روی با محدود کردن غذاهای دارای چربی، کلسترول، قند، نمک زیاد و ترکیبات افزودنی توصیه میشود.
آزاده آذر پیرا با بیان اینکه مواد غذایی بر اساس محتوای پروتئین، ویتامین و مواد معدنی در شش گروه اصلی غذایی قرار دارند. یاد آورشد: انتخاب انواع غذاها از گروههای مختلف و همچنین انتخاب مواد غذایی جایگزین در هر گروه غذایی برای برطرف کردن نیازهای تغذیه ای. شامل آب، املاح، ویتامینها، مواد معدنی، پروتئین و انرژی مورد نیاز بدن افراد روزه دار در سه وعده غذایی سحر، افطار و شام ضروری است.
شش گروه غذایی اصلی
وی تصریح کرد: شش گروه غذایی اصلی و جایگزینهای آنها عبارتند از: گروه نان و غلات که شامل شامل سنگک، بربری، نان جو، لواش، تافتون و سایر نان های محلی، برنج، انواع ماکارونی، رشتهها، غلات صبحانه، بلغور گندم ، بلغور جو است. توصیه بر این است که حداقل نیمی از نان و غلات مصرفی روزانه از نوع سبوسد ار باشد. گروه محصولات گیاهی شامل قارچ های خوراکی و سبزیها،شامل انواع کاهو، اسفناج، کرفس، سبزی خوردن و سایر سبزیهای برگی، انواع کلم، هویج، بادمجان، نخود سبز، لوبیا سبز، انواع کدو، فلفل، خیار، گوجه فرنگی، پیاز و… و گروه میوهها،شامل انواع میوههای فصل از جمله مرکبات مانند پرتقال، نارنگی، لیمو ترش، لیموشیرین، گریپ فروت، سیب، کیوی و… و انواع آب میوه طبیعی و بدون شکر افزوده، کمپوت میوه ها به صورت کم شیرین یا بدون شکر افزوده و میوه های خشک (خشکبار).
وی یادآور شد: باید توجه کرد که مصرف مقادیر کافی گروه قارچ ها، سبزیها و میوهها در ایام روزه داری با تامین ویتامین ها به خصوص ویتامین C وکمک به جذب ویتامین D و پیشساز ویتامین A به تقویت سیستم ایمنی بدن برای مقابله با بیماری کووید 19 نیز کمک میکنند.
تقویت سیستم ایمنی بدن
آذرپیرا در خصوص روزه دیابتی ادامه داد: گروه شیر و لبنیات ،شامل شیر، ماست، پنیر، کشک و دوغ. این گروه علاوه بر تامین کلسیم و فسفر و بخشی از پروتئین، ویتامینهای گروه B به خصوص ویتامینB2 و B12را که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کنند، تامین می کند. توصیه بر این است که لبنیات از نوع کم چرب ( کمتر از 2/5 درصد چربی) مصرف شود.
وی تصریح کرد: گروه گوشت و تخم مرغ منبع تامین پروتئین حیوانی و با کیفیت بالا هستند و شامل گوشت قرمز، مرغ، ماهی، میگو، بلدرچین، غاز، اردک، تخم مرغ و تخم سایر پرندگان است. گروه حبوبات و مغز دانهها شامل نخود، انواع لوبیا، عدس، باقلا، لپه، ماش و … و مغزها شامل گردو، بادام، فندق، پسته، بادام زمینی، بادام هندی و… است. برای آگاهی بیشتر از لزوم بکارگیری قارچ در وعدههای غذایی رمضان مقاله مزایا و فواید قارچ برای روزه داران را مطالعه نمائید.
آذرپیرا در ادامه روزه دیابتی به ارائه توصیه هایی به بیماران دیابتی در ایام ماه مبارک رمضان با وجود ویروس کرونا پرداخت. وی گفت: براساس نظر اجماعی پزشکان متخصص و موسـسه موضوع شناسـی فقهی بیماران دیابتی که سن کمتر از 65 سال داشته و تحت درمان و مراقبت پزشکی هستند و همراه با رعایت رژیم غذایی خود مجبور به استفاده از داروهای متفورمین، آکاربوز، گلوتازون و گروه گلیپتینها هستند. در صورتی که قند خون ناشتای آنان کمتر از 140 میلی گرم در دسی لیتر و همچنین هموگلوبولین A1c کمتر از 7 دارند. در صورتی که آموزش پذیر و متعهد به پایش منظم قند خون باشند و اصول حفاظتی و پیشگیری توصیه ستاد بحران کرونای کشوری را به دقت رعایت کنند می توانند روزه بگیرند.
روزه داری برای بیماران دیابتی نوع 2
وی درباره روزه داری برای بیماران دیابتی نوع 2 نیز گفت. روزه داری این افراد با رژیم غذایی کنترل شده مفید است. نه تنها بیماری آنان را تشدید نمی کند بلکه کاهش وزن را نیز به همراه دارد. برای مبتلایان به دیابت دارای اضافه وزن یا چاقی موثر است.
وی ادامه داد: افرادی که برای کنترل دیابت خود از قرص استفاده می کنند. اگر علائم افت قند خون را در طول روز داشتند باید فورا روزه خود را باطل کنند.
این کارشناس ارشد علوم تغذیه در استان تصریح کرد: بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 با نظر پزشک معالج و کارشناس تغذیه به شرط اینکه به سایر بیماریها مبتلا نباشند. به راحتی میتوانند در این ماه روزه بگیرند و از اثرات مفید آن بهره کافی ببرند. بیماران دیابتی که روزه می گیرند باید با تنظیم داروهای مصرفی خود زیر نظر پزشک در وعده های سحر و افطار، رژیم غذایی مخصوص خود را در افطار و سحر رعایت نمایند. در مصرف غذاهای شیرین که در ماه مبارک رمضان در وعده افطار استفاده می شود دقت کنید. مقدار و میزان توصیه شده توسط مشاورین تغذیه را رعایت نمایند. در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر مقاله خواص قارچ برای درمان دیابت و تنظیم قند خون را مطالعه نمائید.
کنترل بهتر قند خون و روزه دیابتی
آذرپیرا اضافه کرد: برای کنترل بهتر قند خون توصیه می شود که این افراد در صورت امکان قند خون قبل از سحر و بعد از افطار خود را کنترل کنند. مواردی که در بیماران دیابتی روزه داری توصیه نمی شود و یا بهتر است روزه نگیرند. شامل افرادی است که قند خون قبل از سحری بالاتر از 350 میلی گرم بر دسی لیتر باشد، بیمار دیابتی که سحری نخورده باشد. اگر برای کنترل دیابت قرص مصرف می شود و لازم است در طول روز نیز برای کنترل قند خون مصرف شود. همچنین اگر انسولین تزریق می شود و در طول روز نیز باید تزریق داشته باشند. اگر عوارض دیابت نمایان شده باشد، یعنی عوارض کلیوی، چشم در چنین حالتی است بیماران دیابتی نمی توانند روزه بگیرند.
منبع: ایسنا