مشکلات در صنعت قارچ کشور

با مروری بر سال های گذشته صنعت در خواهیم یافت که همواره دست اندرکاران صنعت قارچ کشور بویژه پرورش دهندگان در بطن طوفان های سهمگین دست به گریبان حل مشکلات گوناگونی با ریشه و علل متنوعی بوده به شکلی که حتی پیش از فراغت از رفع بحرانی، معضل جدیدی سر از آستین بی تدبیری متولیان آن بیرون می آورد.

هنوز تلخی ماه های پایانی سال گذشته، فروردین و اردیبهشت سال جاری از کام و یادمان بیرون نرفته است که به یکباره زمزمه های افزایش قیمت کلش و البته به تبع آن افزایش قیمت تمام نهاده های تولید به بهانه کاهش بارندگی و گرانی ها به راه افتاده است. این زمزمه ها در ابتدا سبب افزایش قیمت کمپوست فاز دو از اوایل خرداد ماه سال جاری به میزان حدود 16درصد شده و در ادامه این نجواها دال بر افزایش مجدد قیمت کمپوست تا نرخ تخمینی 3500تومان( معادل 20درصد دیگر) باز بدلیل کمبود و گرانی کلش به گوش میرسد.

در این خصوص نکات و جرقه های فراوانی به ذهن میرسد که بیان آنها یا تکراری است یا پتک بر سندان کوفتن است ولی نکته مهم و قابل توصیف در اینست که آیا خرید کلش به میزان محدود در اواخر اردیبهشت ماه از مزارع جنوب کشور با قیمت حدودی 2700 تومان و تزریق صوری آن به خط تولید کمپوست واحدهای سازنده کمپوست، دلیل موجه ای بر افزایش قیمت کمپوست بوده؟ علت تعجیل در افزایش قیمت اولیه با نرخ حدود 16% چیست؟

آیا سنه گذشته که شرایط خرید کلش و بارندگی ها از وضعیت بهتری برخوردار نبوده تا کمپوست سازان محترم بر اساس یه سنت و عرف صنفی، کلش مورد نیاز خود را تا مرداد و شهریور ماه سال آتی خرید و دپو کنند تا اکنون به بهانه خشکسالی و بارندگی کم به پیشباز افزایش قیمت کمپوست های بی نقص و با کیفیت خود نروند؟ آیا بهتر نبود تا سوزنی به خود و سپس جوال دوزی به همکاران میزدیم؟ ایا متولیان صنعت با سال ها کار در این صنف مهجور، جویای دلیل این افزایش قیمت پیش از شروع فصل برداشت گندم در بخش اعظم گندم کاری های کشور را شده اند یا خود نیز از دور دستی بر آتش دارند؟

کاهش نسبی در میزان عرضه قارچ تنها دلیل افزایش چند درصدی قیمت های قارچ چند هفته اخیر در مراکز فروش است و هیچ دلیل و برنامه از پیش طراحی شده ای در افزایش قیمت قارچ نقش نداشته است.صحیح نیست که بگوییم به دلیل اجرای پلن های “الف و ب” توسط متولیان صنعت سبب شده تا افزایش قیمت قارچ بدون وارد آوردن بحران در سایر بخش های صنعت قارچ، حادث شده است و این اتفاق فرخنده( افزایش قیمت قارچ) به دلیل کار کارشناسی شده بی نقصی شکل گرفته و اکنون نیز منتظر پلن جدیدی برای حل معضلات پیشرو از سوی ایشان هستیم.

واقعیت از این قرار است که کشتی صنعت قارچ کشور همواره در دریای پرتلاطم مشکلات اقتصادی و سیاسی قرار داشته و به دلیل سکانداران کم تدبیر آن، هر روز غرق در امواج پرتلاطم بوده و تنها ساعات آرامش ان، فاصله کوتاه زمانی و مکانی بین دو موج پشت سرهم چالش ها است. دریای پر تلاطم اقتصادی کشور به سکانداران مجرب، کاربلد، آینده نگر و متکی بر خرد و نفع جمعی نیاز دارد و مدیران کوته بین، بدون برنامه و دارای نظرات جانبدارانه خاص، سبب سردر گمی و آسیب به خود و صنعت می شوند.

با افزایش اولیه قیمت کمپوست قارچ فاز دو ، به تبع آن افزایش سایر نهاده های تولید نظیر خاک پوششی و حقوق پرسنل، انتظار افزایش قیمت ثانویه کمپوست و … سبب شده تا مزارع زیادی از مزارع قارچ کشور به بهانه های گوناگون اشتیاق و جرات خرید کمپوست و ادامه تولید را نداشته باشند. زیرا که افزایش قیمت نهاده های تولید سبب افزایش قیمت تمام شده محصول و به دنبال آن انتظار در افزایش متوسط قیمت فروش قارچ بویژه در نیمه اول سال خواهد شد و از آنجا که شرایط عمومی اقتصادی کشور به دلایلی نظیر وجود تحریم، فراگیری بیماری کرونا و … بسیار شکننده و نامناسب است، امیدی به فروش قارچ با قیمتی منصفانه و با در نظر داشتن سود تولید کننده و منافع مصرف کننده آن وجود ندارد.

پیش بینی می شود با ادامه این روند افزایشی، قیمت قارچ در مراکز فروش به مبلغ 40/000 تومان نزدیک و مصرف کننده نهایی این محصول را باید با قیمتی در حدود 50/000 تومان تهیه نماید.

حاصل این معادله کاملا روشن اقتصادی کاهش در تولید قارچ مزارع، کاهش میزان عرضه، افزایش نسبی در قیمت و خروج جمع قابل توجهی از مصرف کنندگان قارچ از جامعه مصرف کنندگان کشور است و این دور باطل در نهایت سبب تعطیلی و بیکاری بخش قابل توجهی از شاغلین در صنعت قارچ خواهد شد.

حال در این وانفسا چه می توانستیم و چه می توانیم انجام دهیم تا تهدیدهای موجود را لگام زده و در جهت منافع تولید کنندگان و مصرف کنندگان راهبری کنیم، باز سخنی تکراری است.

هم اندیشی تمامی آحاد صنعت و نه هم اندیشی چند نفر، طراحی و تنظیم برنامه های جامع آینده نگر برای صنعت و اجرای دقیق انها بهمراه نظارت پیگیر و همچنین استفاده از تمام ظرفیت های بخش دولتی و خصوصی ( استفاده از سوبسیدهای دولتی نظیر حمل و نقل و در بخش خصوصی رایزنی و همکاری با صنایع همگون برای تهیه مواد اولیه) از اوجب توصیه ها برای برون رفت از بحران های پیشرو است که البته پیش شرط مهم این حرکت، حضور در میدان تمامی عناصر صنعت قارچ کشور – چه عناصر عضو و چه عناصر غیر عضو انجمن صنفی پرورش دهندگان قارچ – در جلسات عمومی و تخصصی صنعت برای رویارویی با معضلات است.

همانطور که بارها و بارها در مقالات مختلف مواکدا توصیه کرده ایم، حضور و حرکت همگانی تمام آحاد صنعت در یک مسیر می تواند نقطه عطفی برای احیاء شرایط شکننده صنعت قارچ کشور بویژه در این سال سرنوشت ساز باشد و با بهره گیری از خرد جمعی و حرکت گروهی به سمت اهداف معین و مهم برای تمامیت صنعت، معجونی کارساز و زندگی بخش خواهد بود.

سردبیر