نوآوری محصول و تاثیر آن بر بازار مصرف قارچ؟؟!!

نوآوری محصول و تاثیر آن بر بازار مصرف قارچ، نوآوری صنعتی موضوعی اساسی در مبحث رشد اقتصادی یک جامعه است که توسعه اقتصادی – اجتمـاعی بلندمـدت را در کشورهای صنعتی درپی دارد.

اثرافزایش کمی و کیفی تولید بر میزان مصرف

بر اساس تحقیقات انجام شده در دهه 1950 منبع اصـلی ر شـد در بهره وری، ناشی از محصولات و فرآیندهای جدید مبتنی بر پیشرفت علم و فناوری است. لذا در رشد بهره وری، رشد سرمایه فیزیکی و انسانی از اهمیت چندانی برخوردار نبوده اسـت. تحقیقات تجربی نیز نشان دهنده رشد و احیای مجـدد بنگـاههـا توسط نوآوری محصول هستند.
در چند سال اخیر، نوآوری سبب رشد شرکت ها، بخش ها ، کشورها و موجب ایجاد علاقه گسترده به تحقیقات در این زمینه شد. به شکلی که در اواخـر دهـه 1990 نوآوری محصول و فرایند به عنوان ابزارهایی جهت ایجاد مزیت نسبی پایدار بکار گرفته شـد.

اینتـل، نوکیـا، اریکـسون، دایملـر، کرایـسلر، مایکروسـافت، دوپانـت و بـسیاری از شـرکتهـای فراملیتـی دیگر، جریانهای مستمری از نوآوری را ایجاد کرده اند که سبب شد جایگاه بازاری آنها تقویت شود.

تعریف نوآوری:

نوآوری در حقیقت یک تغییر برگـشت ناپـذیر و تـاریخی در مـسیر انجـام کارهـا و تخریب خلاقانه توصیف می شود. در ادامه به صورت خلاقیتی اقتصادی ظهور می کند. عمدتا برای نخستین بار توسط شرکتها و برندها اجـرا مـی شـوند.

انواع نوآوری:

نـوآوری هـا مشتمل بر سه گروه اساسی است:

1- نـوآوری محصول :

شامل محصول بهتر یا جدیدتری است که تولید و فروخته می شوند. کالاهایی با مواد اولیه جدید و نیز خدمات غیر قابل لمس جدیـد اسـت.

2- نوآوری در فرآیند:

شامل روشهای جدید تولید کالاها و خدمات است.

3- نوآوری در مدل کسب:

شامل تحول جامع وگسترده در سطح سازمان یا شرکت است.

نوآوری محصول یا خلاقیت در محصول، هوشمندترین و رایج ترین شکل نوآوری است که به سه شکل زیر اتفاق می افتد.

الف) کالای کاملاً جدیدی ساخته می شود.
ب) ویژگی جدید در یک محصول اضافه می شود به عنوان مثال معرفی ویژگی های دوربین در تلفن همراه.
ج) تقویت ویژگی موجود در محصول ، به عنوان مثال نسخه با وضوح بالاتر دوربین.
نوآوری محصول اغلب در نتیجه فناوری جدید یا دیدگاه های جدید در مورد نیاز مشتری است. گاهی اوقات حتی قبل از آنکه مشتری بداند این نیازها چیست.

اثر نوآوری در محصول و بازاریابی:

همانطور که گفته شد امروزه نقش مهم نوآوری در رشد شرکت‌ها، بخش‌ها و کشورها موجب ایجاد علاقۀ گسترده به تحقیقات در این زمینه شده است.
یافته‌های پژوهشی نشان می دهد نوآوری در محصول بر نوآوری در بازاریابی و عملکرد نوآورانه اثر مثبت و معنادار، عملکرد تولید بر عملکرد بازار و صادرات محصول بر بین المللی شدن محصول اثرگذار می باشد.

بنابراین نوآوری یکی از ابزارهای ضروری برای مدیران جهت تقویت شرکت است تا محصولات و خدمات برتر را تولید یا مدل کسب وکار خود را هدایت کنند.

صنعت قارچ و نوآوری

پرورش قارچ خوراکی برای اولین بار در سال 1325 توسط مرحوم حسن احیایی در منطقه کن تهران به صورت کاملا ابتدایی تولید گردید.

پس از وی در سال 1353 اولین مزرعه صنعتی تولید قارچ خوراکی در کشور توسط مرحوم بهروز پیرایش تاسیس شد.با گذشت سال ها کار، تلاش و سرمایه گذاری اکنون ایران با تولید حدود 160 هزارتن رتبه 8 جهان را با افتخار به خود اختصاص داد.

نکته قابل توجه توسعه صنعت قارچ در کشور

نکته قابل توجه در مسیر رشد و توسعه صنعت قارچ در کشور این است که در سال های ابتدایی شکل گیری صنعت در کشور یعنی از ابتدا تا اواخر دهه 70 عملا نوآوری ( نواوری به معنای عام و شامل نواوری درمحصول،فرآیند و کسب وکار) به چشم نمی خورد.

به نظر می‌رسد به دلیل اینکه پرورش قارچ به عنوان هنر و حرفه ای غیر بومی در کشور، زمان زیادی و قریب 4دهه برای اشنایی عموم در تمامی عرصه های آن از تولید و مواد اولیه تا مصرف و فروش آن نیاز داشته است.

در اواخر سال های 70 و با ورود مستمر مشاوران و مستشاران تخصصی صنعت به تدریج شکل ظاهری صنعت دچار تغییرات عدیده در زمینه دانش فنی، تاسیسات و سالن های تولید، راندمان و کیفیت محصول ، تنوع محصولات و بسته بندی و … شده است.

با گذر زمان و و به تدریج اشنایی تدریجی مردم با طعم،مزه و خواص بیشمار غذایی قارچ، این محصول به تدریج در سبد غذایی نیز جایگاهی پیدا کرد.

از آنجا که نوآوری جز حیاتی و ضروری در بقا و رشد و توسعه شرکت ها و واحد های تولیدی است. صنعت پرورش قارچ نیز به تابعیت از این قاعده کلی برای حفظ خود دست به سوی نوآوری ها و بدعت های کشورهای پیشرو این صنعت در جهان دراز کرد. با الگو برداری از انها، خود را در شیب ملایم رشد و ارتقا قرار داد.

مهم ترین نوآوری های صنعت قارچ جهان

از مهم ترین نوآوری ها که از کشورهای پیشرو صنعت جهان به عاریه گرفته شده می توان به تکنولوژی و سازه کمپوست سازی شامل بونکرها و تونل های فاز 2و3، سالن های پرورش بهمراه سازه، نقشه ها تاسیسات ویژه آن،تکنولوژی تولید بذر و خاک، بلنچ قارچ، ماشین الات اسلایسر قارچ تازه و بلنچ،بسته بندی قارچ در ظروف یکبار مصرف200و400و 1000گرم، انواع غذاهای با قارچ و… .

نمی توان اثرات و نقش این نوآوری ها را در توسعه صنعت، افزایش کمی و کیفی تولید محصولات و همچنین در تشویق مردم به مصرف و افزایش در میزان مصرف سرانه قارچ را منکر شد. بی شک یکی از مهم ترین وظائف نوآوری، ارتقا سطح مصرف محصولات است که در این مورد نوآوری می تواند نقش خود را به بهترین شکل ایفا نماید.

شرایط نامناسب جامعه

شرایط نامناسب جامعه در سال های اخیر از حیث اقتصادی، اجتماعی و سیاسی منجرب شده است که روند رشد و توسعه در صنعت و همچنین افزایش میزان مصرف سرانه دارای شیب بسیار ملایمی شده و از جهش در تولید و مصرف سال های گذشته اثری دیده نمی شود.

در زمینه تولید و توسعه مزارع به لحاظ راندمان وکیفیت این قاعده، یک اصل و قاعده صحیح و کاملا منطقی است. جهش اولیه در توسعه و رشد سال های گذشته صنعت قارچ کشور به خاطر فاصله زیاد کمی و کیفی آن با استانداردهای فنی جهان پیشرفته قارچ است. طبیعی است که با کم شدن این فاصله، رشد و ارتقاء به زمان و فرصت زیادتری نیاز دارد.

ولی در خصوص رشد در میزان مصرف باید اذعان کرد که نباید دست به روی دست گذاشت. در این راستا به ابزار و برنامه ریزی های متنوعی نیاز است.

متاسفانه در سال های اخیر از سوی متولیان صنعت بدان کمترین توجه یا بی توجهی صورت گرفت. ابزارها و امکانات مورد نیاز جهت رشد در میزان مصرف عبارت است از:

ابزارها و امکانات مورد نیاز جهت رشد در میزان مصرف قارچ

1- تبلیغات گسترده موثر به عنوان مهمترین ابزار در تشویق مردم به مصرف بیشتر قارچ. در این ارتباط باید از رسانه ای جمعی نظیر تلویزیون، رادیو و شبکه های ماهواره ای و همچنین استفاده بهینه از فضای مجازی و رسانه های اجتماعی که در سال های اخیر جایگاهی ویژه ای را در بین مردم باز کرده است.

استفاده از بیلبوردها و تابلوهای تبلیغاتی در مراکز مهم مثل ترمینالهای اتوبوس،تاکسی، ایستگاه قطار و مترو، خیابان ها، نمایشگاه ها و… بهره برد و همگی در صورت هدف مند بودن و داشتن برنامه و مشاوران کاربلد بر میزان مصرف اثر گذار خواهند بود.

2- نوآوری در محصولات نیز به عنوان دومین ابزار موثر بر تشویق و ترغیب به مصرف از اثرات انکار ناپذیری برخوردار است. در این خصوص می توان به تولید اسلایس قارچ به عنوان محصولی جدید در اواسط دهه 80 اشاره کرد. پس از مدتی توانست جایگاه ویژه ای نزد رستوران ها و فست فودها برای خود کسب کند و سبب افزایش میزان مصرف شد.
تولید محصولات بدیع و نو مختلف نظیر اسنک های قارچ، قارچ خشک شده، انواع غذاهای کنسروی آماده و نیمه اماده با قارچ، انواع طعم دهنده های غذا، انواع نوشیدنی قارچی، بسته بندی های جدید قارچ تازه از حیث شکل ظاهری و وزن و حتی تولد بسته های قارچ ترکیبی از قارچ دکمه ای و قارچ های متنوع خوراکی دیگر و… این توان را دارند تا بر میزان مصرف قارچ در جامعه اثر گذارند. به صورت غیر مستقیم با افزایش در میزان مصرف و حتی صادرات این محصولات به کشورها و بازارهای هدف، اسباب حمایت و رونق صنعت پرورش قارچ کشور را مهیا کند.

کلام آخر:

در خاتمه باید متذکر شد نوآوری در محصول زمانی می تواند اثرات خود را بر صنعت پدیدار کند که از سوی متولیان و اعضاء هیئت مدیره محترم انجمن صنفی جدی انگاشته شده و با طرح ها، نقشه ها و حتی رایزنی و مشورت با سایر متخصصین علوم رواشناسی، تبلیغات، بازرگانی، فروش، صادرات و همچنین تشویق سرمایه گذاران و…، مقدمات ان را آماده و با اجرای پرقدرت، منافع این دستاورد را به رگ های آینده صنعت قارچ کشور تزریق نمایند. از آنجا که مقوله نوآوری بسیار عمیق و متنوع است. از اشتراک گذاری نظرات و ایده های خود با سایت سبب شکوفایی صنعت قارچ کشور شویم.

سر دبیر

منابع:
1- مقدمهای بر نوآوری در محصول و فرایند. ماریوس تی.اچ میوز و چارلز ادکوئیست. ترجمه: معصومه پورجعفری مقدم. مجله اقتصادی – ماهنامه بررسی مسائل و سیاستهای اقتصادی شماره های 7 و 8
2- اثر نوآوری در محصول و بازاریابی بر بین‌المللی شدن محصول در استارت‌آپ‌ها شرکت‌های نوپا- دانشگاه تبریز
3- ۳ نوع نوآوری یا خلاقیت – افشین فاتح