آزمایشگاه تولید قارچ چیست؟
نبود آزمایشگاه استریل تولید قارچ یکی از دلایلی است که پرورش‌دهندگان قارچ را با شکست مواجهه می‌کند. حتی اگر پرورش قارچ را در منزل شروع کرده باشید. می‌توان یک اتاق کوچک یا انباری را در بازه زمانی یک ونیم الی دو روز تبدیل به اتاقک تلقیح مفید تبدیل کرد.
در ابتدا تمام وسایلی را که ایجاد گردوغبار می‌کنند. از محیط دور کرده و کل اتاقک را با مواد ضدعفونی‌کننده تمیز کنید. با استفاده از رنگ روغنی بر روی دیوارها آن‌ها را قابل شست‌وشو کرده و پنجره‌ها را با یک پوشش پلاستیکی بپوشانید.
به یاد داشته باشید که، محل ورودی اتاقک آزمایشگاه تولید قارچ را باید به‌صورت یک محفظه انتظار دربیاورید تا مانع جریان مستقیم هوا به درون اتاق جلوگیری شود.
تجهیزات لازم در هر آزمایشگاه
- صندلی و میز محکم با سطح صاف
- چراغ‌الکلی، چراغ بنسن یا یک شعله‌ی معمولی گاز بوتان برای تولید حرارت
- بطری اسپری حاوی ده درصد محلول سفیدکننده
- تعدادی پتری دیش استریل و لوله‌آزمایش
- تعدادی برچسب، یک دفتر و خودکار
- یک چاقوی آگار و حلقه‌ی تلقیح
- یک دستگاه اتو کلاو یا زودپز معمولی
- PH سنج یا کاغذ تورنسل معمولی
- الکل ۹۶% و دیگر مواد ضدعفونی‌کننده
- قفسه برای ظروف کشت
تمامی این ابزار قبل از ورود به آزمایشگاه تولید قارچ باید تمیز و ضدعفونی شده، باشند.
اصول اساسی آزمایشگاه تولید قارچ
- اتاق تهیه محیط کشت که دارای تجهیزات کامل و قفسه‌های متعدد است (۳۵% مساحت کل)
- اتاقک شیشه‌ای استریل (۱۵% کل مساحت)
- اتاق کشت (۴۰%)
- بقیه مساحت برای نگه‌داری وسایل است (۱۰%)
- درصد پاکیزگی محیط بسته به فصول و مقدار هاگ محیط بیرون تفاوت دارد. مثلاً در زمستان
- آلاینده‌ها و مقدار هاگ کاهش پیداکرده، ولی در تابستان این موارد زیاد است
- برای احداث اتاق در ابتدا نیاز به پاکیزگی و ضدعفونی کردن سطوح ازجمله دیوارها و کف دارید.
- برخی پرورش‌دهندگان به دلیل ضدعفونی کردن افراطی محیط و استفاده از سموم آفت‌کش و … باعث ایجاد ناراحتی‌های ریوی و… در کارکنان می‌شوند.
آلودگی پس از استریل
چنانچه بعد از استریل کردن آزمایشگاه تولید قارچ بازهم آلودگی در محیط باقی ماند می‌توان از دستورالعمل‌های زیر استفاده کرد:
۱-بخور روغن استریل کننده مانند: تری اتیلن گلایکون با گرم‌کن فتیله‌ای در فضای اتاق که ابری از قطرات در هوا ایجادشده که با پایین آمدن ذرات آلاینده معلق در هوا را جذب نموده و آر بین میبرد. این روش بسیار ارزان و راحت است.
۲-ساخت یک محفظه شیشه‌ای کاملاً مسدود و نیمه استریل برای نقل‌وانتقال کارهای کشت بافت که می‌توان آن‌ها را چوب و پنجره‌ای کوچک برای نگاه کردن به درون آن ساخت و کنار آن محفظه‌ای پلاستیکی وجود دارد که فرد حین کار دستان خود را داخل آن کرده و در صورت اتمام استفاده آن محفظه‌های پلاستیکی با درپوش بسته می‌شوند. این روش برای عدم ورود جریان مستقیم هوا کارآمدی دارد.
۳- استفاده از صافی‌های خیلی ریز که از قطر هاگ‌ها و برخی باکتری‌های مضر نیز کوچک‌تر هستند و از این وسیله در سامانه های مخصوصی به نام هود تهویه ملایم استفاده می‌کنند، تا هوای داخل آزمایشگاه تولید قارچ را تصفیه کند.
به یاد داشته باشید آلودگی در تمامی موارد با شدت و ضعف متفاوت وجود دارد. و نوع آلودگی در مراحل و مکان‌ها یکسان است و کم‌وزیادی آن بستگی به عوامل محیطی دارد که با رعایت نکات و اصول بهداشتی می‌توان آن‌ها را کنترل کرد.
