اشتغال پایدار در روستا با تولید قارچ گانودرما

یک جوان خراسانی با تولید قارچ گانودرما در روستای خود سبب اشتغال پایدار برای خودش و چندین نفر از اهالی روستا گردیده است.

سیدصادق محمودی‌ هاشمی، جوانی که این روزها مشغول گذراندن آخرین روزهای خدمت سربازی خود می باشد، چند سالی است که شروع به کشت و پرورش قارچ دارویی گانودرما نموده است.  وی درباره کار خود گفت: بهترین کار ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی از طریق پرورش گیاهان دارویی کم‌آب طلب و با ارزش افزوده بالاست که گیاهی مانند قارچ گانودرما این ویژگی را دارد.

وی درباره شروع کار خود گفت: با قبولی در کنکور سال ۹۶، وارد مقطع کارشناسی رشته علوم باغبانی و فضای سبز دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد شدم. از همان ابتدا با ارتباطی که با تشکل‌های مختلف دانشگاهی از جمله انجمن‌های علمی گرفتم توانستم توانمندی‌های خود را محک زده و بیشتر با فضاهای شغلی رشته‌ام آشنا شوم.

او میگوید: همین ارتباطات و اتفاقات سبب ایجاد اعتماد به نفس در من و دوستم امیرحمزه میرکبیر شد تا در اواخر سال ۹۸ و اوایل کرونا تحقیقات روی قارچ «گانودرما» را با کمک رئیس دانشکدمان آغاز کنیم.

وی خود را نماینده تیمی پنج نفره می‌داند و در توضیح شکل‌گیری این تیم اظهار می‌کند: اوایل ۱۴۰۰ پس از یک سال از آغاز کار تولید، شروع به فراوری قارچ گانودرما کردیم و گروه دونفره ما به پنج نفر افزایش پیدا کرد که فصل مشترک همه ما همین قارچ بود. فعالیت ما با هدف نوآوری، فناوری و ایجاد زنجیره ارزش در کشاورزی به خصوص قارچ و گیاهان دارویی شروع شد و در این زمینه استارت‌آپی را تشکیل دادیم.

وام ازدواجی که منشأ تولید شد

این تولیدکننده با یادآوری روزهای شروع کار تولید خود و همکارش توضیح می‌دهد: در اوایل سال ۹۹ ازدواج کردم و با وام ازدواجم که مبلغ آن ۵۰ میلیون تومان بود در روستای سوران شاندیز با همکاری دوستم شروع به ساخت سالن پرورش قارچ کردیم و اواسط همین سال موفق به کشت قارچ گانودرما شدیم.

محمودی ‌هاشمی در خصوص اشتغال پایدار در روستا خاطرنشان می‌کند: از ابتدای کار یک دغدغه داشتیم که قارچ تولیدی ما خام است و ارزش افزوده واقعی این محصول جای دیگر است و فهمیدم کشور آلمان از حوزه گیاهان دارویی دو برابر نفت ایران درآمد کسب می‌کند و این عدد خیلی برای من تکان‌ دهنده بود و اینها تلنگری شد تا به سمت فراوری و عصاره‌گیری قارچ گانودرما حرکت کنیم.

وی ادامه می‌دهد: ما از بازار به محصول رسیدیم و تحقیقات مفصلی برای تولیدات مختلف انجام دادیم. قارچ تولید خودمان بود و سالنی کنترل شده با عایق با حداقل مصرف انرژی و آب داشتیم و با همین داشته‌ها به سمت فراوری رفتیم.

این تولیدکننده به چالش‌های کار تیمی اشاره می‌کند و می‌گوید: از سال ۱۴۰۰ که استارت‌آپ ما شروع به کار کرد هر چند پنج نفر با پنج سلیقه مختلف کنار هم قرار گرفتیم اما سعی کردیم هدف خودمان را پیدا کنیم. کم‌کم مسیر و ریل اهداف ما پیدا شد و در حال حاضر قطار گروه با همه سختی‌ها روی ریل قرار گرفته است، چون موضوع و هدف ما یعنی فراوری قارچ مهم بود.

استفاده از فرصت‌های پیش رو

محمودی‌ هاشمی از تجربه نمایشگاه بین‌المللی در آذرماه سال گذشته یاد می‌کند و می‌گوید: این تجربه و معرفی محصول به شرکت‌های حاضر در نمایشگاه ما را به این نتیجه رساند که برای عرضه عصاره قارچ گانودرما که حاصل دو سال تلاش تیم ماست به دنبال گرفتن سیب سلامت برویم.

وی ادامه می‌دهد: برای رسیدن به روش عصاره‌گیری مورد تأیید سازمان غذا و دارو، از ۶۰روش مختلف به پنج روش رسیدیم و همه این تلاش‌ها به روشی رسید که مورد تأیید سازمان غذا و دارو باشد. خلاقیت، نوآوری و ‌هایتک بودن در این روش ابداعی است. قارچ ما دارویی محسوب می‌شود و برای همه مراحل تولید آن علمش را در گروه داریم که نتیجه همه این هم‌افزایی‌های تیمی رسیدن به داوری برای پذیرش پارک علم و فناوری خراسان رضوی در حوزه کشاورزی شد.

محمودی‌ هاشمی با اشاره به دردسرهای گرفتن مجوزهای مرتبط با حرفه خود توضیح می‌دهد: استاندارد مجوزها برای پرورش قارچ‌های دکمه‌ای تعریف شده و متراژ سالن و سایر الزامات قارچ دکمه‌ای با قارچی مانند گانودرما تفاوت دارد. برای پرورش قارچ گانودرما یک فضای ۵۰ متری با رعایت استانداردها توجیه اقتصادی دارد اما از زمانی که سالن قارچ را زدیم تا وقتی که مجوز سالن را گرفتیم زمان زیادی صرف شد و دلیل آن بحث تعاریف در صدور مجوزها بود که دو سال برای شناساندن این محصول و گرفتن مجوزهای لازم آن دوندگی کردیم.

وی عنوان می‌کند: تا زمانی که سیب سلامت بیاید مجبور به خام‌فروشی هستیم. معمولاً با ۷۰ تا ۸۰ درصد سالن خود کار می‌کنیم و در حال حاضر منتظر یک تزریق مالی برای کشت بعدی هستیم که اگر سیب سلامت بیاید می‌توانیم با پیش‌قرارداد، موضوعات مالی خود را حل کنیم.

این تولیدکننده قارچ‌های خاص خوراکی در ادامه مطرح می‌کند: از همان آغاز کار یکی از دغدغه‌های ما ایجاد اشتغال پایدار بود. برای گرفتن طرح‌هایی در زمینه گیاهان دارویی مراجعاتی به روستاهای اطراف مشهد و خراسان جنوبی داشتیم که آن طرح‌ها عملی نشد اما تجربه خیلی خوبی بود چون به این درک رسیدیم که هموطنان ما در چه شرایط سختی با توجه به کم‌آبی‌ها و امکانات زندگی می‌کنند و فهمیدیم در روستاها امکانات اولیه کشاورزی مانند زمین فراهم است اما علم اینکه روستاییان چه بکارند و به چه نحو بکارند در این مناطق وجود ندارد.

محمودی‌ هاشمی تصریح می‌کند: بهترین کار ایجاد اشتغال پایدار در این مناطق از طریق پرورش گیاهان دارویی کم‌آب طلب است که قارچ گانودرما این ویژگی را دارد. در انتهای سال ۹۹ متأسفانه همه موجودی سالن ما به جز قفسه‌ها به سرقت رفت و چیزی در سالن نماند و ناامیدی بدی به ما تزریق شد. در ادامه توانستیم وام خوداشتغالی ۱۰۰میلیون تومانی از کمیته امداد بگیریم و دوباره سالن را تجهیز کنیم و آورده این اتفاق ارتباط با کمیته امداد و راهبری شغلی جدید در این نهاد بود که با هدف ما یعنی ایجاد اشتغال پایدار در روستاها همخوانی دارد و به نظر من سرقت از سالن با همه تلخی یک نقطه عطف در کار ما شد.

دانشگاه فرصت خوبی برای محک زدن مهارت‌ها

این تولیدکننده مشهدی در خصوص اشتغال پایدار در روستا خاطرنشان می‌کند: دانشگاه و تشکلات دانشجویی فرصت خوبی برای هر دانشجویی است که مهارت‌های خود را محک بزند و در زمینه کاری خود آماده شود. پدرم با اینکه کارمند است اما از نوجوانی با توجه به اشباع شدن فضای کار دولتی، این ذهنیت را در من ایجاد کرد تا در آینده به سمت زندگی کارمندی نروم و از طرف دیگر بازار آزاد با همه سختی‌ها فرصت خوبی برای پرورش مهارت‌های انسان ایجاد می‌کند و اگر تفکر استخدام باشد افراد به سمت شناخت مسائل و راه حل آن‌ها نمی‌روند.

دانش‌آموخته مقطع کارشناسی رشته کشاورزی کار روی سایر گیاهان دارویی را جزو اهداف دیگر تیمشان مطرح می‌کند و می‌گوید: گانودرما برای ما نقش مقدمه و تعیین مسیر را دارد که می‌تواند راهگشا باشد.

وی به سند چشم‌انداز گیاهان دارویی در کشور اشاره و عنوان می‌کند: در مقدمه این سند از وجود چند هزار گیاه دارویی در کشور یاد شده و تعداد زیادی از این گیاهان بومی ایران است.

محمودی هاشمی با ذکر یک مثال ادامه می‌دهد: آنغوزه در دشت‌ها و کوه‌های اطراف اقلیم خراسان کشت می‌شود و اسم آن در این سال‌ها بر سر زبان‌ها افتاده است، براساس تحقیقاتی که انجام دادیم از این گیاه می‌توان ۲۰مدل فراورده مانند آفت‌کش‌های بیولوژیکی و بدون ضرر استخراج کرد اما این گیاه از کشور به راحتی توسط واسطه‌گران به افغانستان، پاکستان و هند در قالب مصرف ادویه خارج می‌شود، مثل گیاه آنغوزه در کشور بسیار داریم که بهترین رشد و پرورش را در اقلیم ما دارند و با محیط ما سازگار هستند.

این تولیدکننده مشهدی با ابراز تأسف از خروج عمده و غیررسمی گیاهان دارویی از کشور تأکید می‌کند: با انجام کار تحقیقاتی و آزمایشگاهی می‌توان ارزش افزوده بسیاری ایجاد کرد و به سمت درآمدزایی با ارزش افزوده رفت.

وی از صنعت گیاهان دارویی و تولید فراورده‌های آن به عنوان یک صنعت به شدت جذاب با ظرفیت بالای رشد یاد می‌کند و می‌گوید: ما طب سنتی و اسلامی را داریم که بر مبنای گیاهان دارویی تعریف شده همچنین این گیاهان با فرهنگ و آداب و رسوم ما به شدت سازگار هستند.

محمودی هاشمی عنوان می‌کند: رشد در این زمینه نیاز به توجه و همت واقعی دارد و با استفاده از مزیت گیاهان دارویی می‌توانیم به سمت کشت گیاهان کم‌آب طلب برویم، تولید گیاهان دارویی به تنهایی خوب نیست؛ تولیدی خوب است که به سمت زنجیره ارزش حرکت کند، تولید صِرف همان بلایی می‌شود که این روزها بر سر آنغوزه، پنیرک و گلرنگ آمده و تاجران ما به خام‌فروشی آن افتخار می‌کنند که این هنر نیست.

این تولیدکننده مشهدی وجود گیاهان دارویی در کشور را لطف خدا در حق بشریت و مردم ایران می‌داند و متذکر می‌شود: اگر بدانیم چه محبتی در دست‌هایمان داریم با استفاده درست می‌توانیم رشد اقتصادی با گردش مالی چشمگیر را شاهد باشیم و در فضای کشت زراعی و اصولی به سمت درآمدهای پایدار برویم.

منبع: قدس آنلاین