استفاده از ضایعات تولید قارچ برای پرورش مرغ
استفاده از ضایعات تولید قارچ، مدتی است که به موضوع تحقیقات دانشمندان تبدیل شده است و نتایج جالبی نیز در این زمینه بدست آمده است. باقیمانده کشت قارچ که شامل پایه‌های قارچ، کمپوست مصرف شده و خاک پوششی است، معمولا به عنوان کود در باغبانی و کشاورزی مصرف میشود، یا دور ریخته میشود. از این‌رو محققان فکر استفاده از ضایعات تولید قارچ افتاده‌اند، تا بتوان از این ماده ارزان قیمت استفاده بهتری کرد.
حالا در جدیدترین تحقیقات، دانشمندان دانشگاه “ورنون ای نوریس” پنسیلوانیا از ضایعات تولید قارچ، برای پرورش مرغ به عنوان خوراک طیور بهره گرفته اند! نتیجه این تحقیقات، ماه ژوئن در نشریه معتبر تحقیقات کاربردی طیور (SJR)، منتشر شده است.
ایده اولیه و طرح توجیهی تحقیقات
برای پرورش مرغ گوشتی باید جوجه ها به مقدار زیادی تغذیه شوند تا پروار شوند و وزن بگیرند. هزینه خوراک برای تولید جوجه های گوشتی 60 تا 70 درصد از کل هزینه های پرورش مرغ را تشکیل می دهد، که رقم قابل توجهی است. ایالت پنسیلوانیا نیز به که عنوان مرکز تولید و پرورش مرغ در آمریکا میباشد، بدنبال کاهش هزینه‌های تولید آن است.
در هنگام برداشت قارچ، بدنه شامل کلاهک و پایه، از سطح بستر جدا شده و برای مصرف خوراکی فرستاده میشود. در حالیکه کنده قارچ به عنوان ضایعات در بستر باقی می‌ماند. باقیمانده بدنه قارچ در بستر که به عنوان ضایعات تولید قارچ محسوب میگردد، 30 درصد از وزن کل قارچ را تشکیل میدهد. این ضایعات بسیار ارزان قیمت بوده و در برخی مواقع نیز حتی کارخانجات برای تخلیه و خارج کردن آنها از سالن، پول نیز پرداخت میکنند.
جایگاه ایالت در تولید قارچ
بیشترین تولید قارچ در ایالات متحده به ایالت پنسیلوانیا اختصاص دارد. بر اساس گزارش سرویس ملی آمار وزارت کشاورزی آمریکا، این ایالت با تولید 64 درصد از کل قارچ تولیدی در آمریکا طی سالهای 2021 الی 2023، به عنوان مرکز تولید قارچ در این کشور شناخته میشود.
میانگین سالانه تولید قارچ دکمه‌ای در ایالات متحده 321601 تن است. بنابراین سالانه تقریباً 93264 تن کنده‌های قارچ دکمه‌ای، دور ریخته میشود یا به کود تبدیل میشود. از این‌رو مسئولین ایالتی به دنبال راهی برای استفاده از ضایعات تولید قارچ که بسیار زیاد است، هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر سرنوشت ضایعات مزارع پرورش قارچ را مطالعه نمائید.
ظرفیت پنهان ضایعات تولید قارچ
ضایعات قارچ (پایه باقیمانده) حاوی فیبر و ترکیبات زیست فعال درمانی با خاصیت ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی است. به این دلیل کنده‌های قارچ ممکن است یک ماده خوراکی مناسب برای تولید مکمل های غذایی برای حیوانات باشد.
برای تحقق این هدف، محققان پنسیلوانیایی با تولید مکمل غذایی از پایه‌ها و کنده‌های قارچ دکمه‌ای (ضایعات قارچ) برای تغذیه جوجه های گوشتی، روند رشد آنها و سلامت جوجه ها را بررسی نمودند تا ببینند میتوانند جایگزینی ارزان قیمت برای خوراک طیور که معمولا از غلات تهیه میشود، پیدا کنند.
در صورت موفقیت این طرح، آنها با یک تیر دو نشان را زده‌اند. یعنی هزینه پرورش مرغ گوشتی را به شکل قابل‌توجهی کاهش داده‌اند و هم اینکه از حجم ضایعات و زباله‌های وارد به طبیعت کاسته‌اند.
تغذیه با مکمل غذایی حاصل از ضایعات تولید قارچ
محققین یک آزمایش 21 روزه بر روی چند گروه از جوجه های گوشتی انجام دادند. در این آزمایش به یک گروه از جوجه‌ها غذای معمولی و گروه‌های دیگر با استفاده از مکمل غذایی مصنوع از ضایعات تولید قارچ، با درصد متفاوت تغذیه شدند.
کنده‌های قارچ دکمه‌ای مورد استفاده برای این تحقیقات، از یک مزرعه قارچ تجاری واقع در جنوب غربی پنسیلوانیا، دریافت شد. این کنده‌ها ابتدا خشک شد و به صورت ذرات با اندازه مناسب برای گنجاندن در خوراک طیور آسیاب شدند.
این مطالعه شامل 480 جوجه گوشتی بود که طی یک فرآیند جوجه کشی تجاری انجام شد. پرندگان به طور تصادفی انتخاب شدند، وزن شدند و در گروه‌های مختلفی قرار گرفتند که با 6 نوع جیره غذایی، تغذیه شدند.
یک گروه از جوجه ها هیچ مکمل قارچی دریافت نکرد. سایر گروه‌ها رژیم غذایی حاوی 1%، 2%، 3%، 4% و 5% از مکمل ضایعات کنده قارچ داشتند.
محققان در این مطالعه پرندگان را از نظر توانایی آنها در هضم 19 نوع آنزیم اسید آمینه مورد آزمایش قرار دادند. هضم این اسیدهای آمینه یا ترکیبات آلی برای ساخت پروتئین در بدن پرندگان ضروری است. در صورت کاهش یا اختلال در هضم این اسیدهای آمینه، رشد پرنده با مشکل مواجه خواهد شد و وزن کمتری خواهند گرفت.
بنابراین محققان در این آزمایش تمامی جنبه های رشد جوجه های گوشتی را از نظر میزان رشد و سلامت در هر یک از گروه‌ها بررسی کردند.
نتیجه تحقیقات استفاده از ضایعات تولید قارچ
نتیجه آزمایشات محققان با خوراک ترکیبی از ضایعات تولید قارچ بر روی جوجه‌های گوشتی در یک دوره 21 روزه، در جدول زیر نمایان است.
| میزان استفاده از مکمل قارچی در رژیم جوجه ها |
مقدار خوراک برای هر پرنده (کیلوگرم) |
نرخ افزایش وزن پرنده (کیلوگرم) |
متوسط وزن پرنده (کیلوگرم) |
نسبت تبدیل خوراک اصلاح شده به تلفات (کیلوگرم) |
میزان مرگ و میر (%) |
|---|---|---|---|---|---|
| 0% | 1.073 | 0.783 | 0.831 | 1.355 | 7.5 |
| 1% | 1.078 | 0.809 | 0.854 | 1.334 | 8.7 |
| 2% | 1.068 | 0.783 | 0.831 | 1.357 | 5.0 |
| 3% | 1.080 | 0.781 | 0.829 | 1.379 | 5.0 |
| 4% | 1.046 | 0.752 | 0.801 | 1.388 | 6.2 |
| 5% | 1.091 | 0.746 | 0.798 | 1.439 | 10.0 |
تحلیل نتایج
تحلیل نتایج آزمایش بر روی جوجه‌های گوشتی تغذیه با ضایعات تولید قارچ، به شرح زیر است.
- بر اساس نتایج جوجه‌های تغذیه با مکمل 1%، بازده رشد بیشتر از دیگر گروه‌ها دارند. اما درصد مرگ و میرشان نیز کمی بالا میرود.
- جوجه‌های تغذیه با مکمل قارچی 2%، بازدهی مشابه با تغذیه معمولی دارند. در حالیکه درصد مرگ و میرشان پاینتر است. یعنی با میزان غذای کمتر و همچنین هزینه کمتر برای تغذیه، راندمان رشدی مشابهی دارند و مرگ و میرشان نیز پایینتر می‌آید. (بهترین نتیجه)
- با استفاده از مکمل غذایی قارچی با میزان 3 الی 5 درصد، شاهد افت میزان رشد در جوجه ها خواهیم بود. بر این اساس استفاده از 5% مکمل غذایی قارچی سبب میشود تا جوجه ها به میزان 3 تا 5% رشد کمتری داشته باشند.
از نظر تاثیر بر هضم آنزیم ها هم مشاهده شد که استفاده تا 3% از مکمل غذایی حاصل از ضایعات تولید قارچ، بر روی متابولیسم جوجه ها بی‌تاثیر بوده و اثر منفی بر هضم 19 نوع آنزیم مورد نظر در این آزمایش ندارد. اما استفاده از مکمل 4 و 5% باعث میشود تا جوجه ها در هضم 3 مورد از این آنزیم ها دچار اختلال شوند. که دلیل رشد کمتر آنها با استفاده از این مکمل غذایی نیز، احتمالا همین مورد میباشد.
نظر سرپرست آزمایش در استفاده از ضایعات تولید قارچ
جان بانی (John Boney) عضو هیأت علمی دانشگاه نوریس و سرپرست تیم تحقیقاتی درباره نتایج تحقیقات می‌گوید:
بر اساس این تحقیقات مشخص شد که استفاده از مکمل غذایی مصنوع از ضایعات تولید قارچ به میزان مناسب (1 الی 2 %)، می‌تواند تاثیر مثبتی بر رشد جوجه‌های گوشتی داشته باشد. همچنین مقدار غذای مصرفی و در نتیجه هزینه تغذیه آنها را پایینتر بیاورد، که دستاورد خوبی محسوب میشود.
این روند استفاده از مواد غیر‌متعارف کم‌هزینه در تهیه رژیم غذایی طیور، احتمالا در آینده نزدیک به یک روش معمول در پرورش مرغ، تبدیل خواهد شد و جایگزین روش های فعلی میشود. با ادامه تحقیقات در این زمینه شاید مزایای بالقوه دیگری از تغذیه جوجه‌های مرغ با مکمل غذایی ضایعات کنده قارچ، نیز بدست آید.
همچنین ممکن است در آینده پای مواد دیگری نیز به این تحقیقات باز شود و جایگزین‌های دیگری نیز برای خوراک طیور که درحال‌حاضر بخش عمده آن از ذرت تهیه میشود، یافت شود که کم هزینه‌تر باشد.
مشارکت کنندگان پروژه
- دکتر جان بانی (John Boney) عضو هیأت علمی دانشگاه ورنون ای نوریس به عنوان سرپرست تیم تحقیقات
- دکتر لوگان ارب (Logan Erb) متخصص علوم حیوانات
- دکتر کورتنی پوهولسکی (Courtney Poholsky)
- دکتر آلیسا لیونز (Alyssa Lyons)
- تعدادی از دانشجویان مقطع دکترا دانشگاه علوم کشاورزی ایالت پن
گردآوری، ترجمه و تحریر از تیم رسانه هاگ
کپی تنها با ذکر منبع مجاز است.
منبع: phys.org
رفرنس مقاله(refrence): https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1056617124000205?via%3Dihub
