اسپورهای جنسی و غیر جنسی در قارچ های خوراکی به چه معناست؟
قارچها به طریق اسپورهای جنسی و غیرجنسی تکثیر مییابند. تولیدمثل غیرجنسی در قارچها رایجتر بوده درصورتیکه تولید مثل جنسی ممکن است فقط یکبار در سال اتفاق بیافتد.
بدانید که تولیدمثل قارچها به دو روش انجام میشود:
۱ – تولیدمثل جنسی
۲ – تولیدمثل غیرجنسی
منظور از اسپورهای جنسی و غیرجنسی قارچ چیست؟
اسپورهای غیرجنسی قارچها برای تکثیر، انتشار و بقای قارچ هستند. اسپورهای جنسی بیشتر در ایجاد نوترکیبی و ژنوتیپ های جدید استفاده میشوند.
اسپور قارچها با جوانه زدن تولید لوله رشد میکند که پس از رشد، هیف قارچ را به وجود میآورد. مرحله جنسی بعضی از قارچها هنوز شناسایی نشده است و برخی از آنها توانایی تولیدمثل ندارند و اسپور های جنسی و غیرجنسی تولید نمیکنند. تولیدمثل غیرجنسی را تکثیر رویشی هم میگویند.
تولیدمثل اسپورهای جنسی
در تولیدمثل غیرجنسی آمیزش هستهها و ترکیب آنها و میوز وجود ندارد درصورتیکه در تولیدمثل جنسی با آمیزش دو گامت نر و ماده و به دنبال آن میوز، نوترکیبی و ژنوتیپ جدید به وجود میآید.
اندامهای جنسی نر و ماده ترکیبشده و سلول تخم را به وجود میآورند. اندام حامل گامت ها را گامتانژ میگویند. اگر گامت نر و ماده روی یک هیف باشد به آن قارچ هموتالیک و اگر روی دو هیف جدا باشد هتروتالیک میگویند.
درآمیزش جنسی گامت نر و ماده ابتدا مرحله پلاسموگامی یعنی اختلاط پروتوپلاسم دو گامت نر و ماده و تولید سلول دی کاریوتیک دارای n+n کروموزوم انجامشده و سپس هستههای این سلول باهم اختلاط و سلول تخم دیپلوید 2n کروموزومی به وجود میآید این مرحله را کاریوگامی میگویند. در مرحله آخر میوز انجامشده و اسپورهای جنسی n کروموزومی تولید میشوند.
تولیدمثل اسپورهای غیرجنسی
در تولیدمثل غیرجنسی اندامهای جنسی و گامت ها نقش ندارند و این مرحله در تکثیر و انتشار و بقا قارچ نقش مهمی دارد و در یک دوره یا فصل زراعت چندین بار تکرار میشود.
تولیدمثل غیرجنسی به روشهای مختلف مانند قطعهقطعه شدن، تولید آرتروسپور، تقسیم سلولی، جوانه زدن، تولید کلامیدوسپور و تولد اسپور غیرجنسی روی کنیدی بر یا کنیدیوفر بهصورت آزاد یا درون محفظهای بنام اسپورنژیوم (Sporangium) صورت میگیرد.