بیماری تارعنکبوتی قارچ چیست؟ چگونه با آن مقابله کنیم؟
بیماری تارعنکبوتی قارچ (cobweb) یا در اصطلاح عام بیماری سفیدک، یکی از بیماری های قارچ است که پرورشدهندگان قارچ در سراسر دنیا با آن درگیر هستند. بیماری تارعنکبوتی قارچ توسط چند نوع کپک مختلف ایجاد میشود که مرسومترین آنها نوعی کپک به نام “Cladobotryum dendroides” است.
شناسائی، کنترل و درمان کپک تارعنکبوتی قارچ یا (بیماری سفیدک)
کپک تار عنکبوت یک مشکل رایج است که به شدت روی کشت قارچ تاثیر میگذارد و کیفیت محصول را در مدت زمان کوتاهی کاهش می دهد. رعایت نظافت سالن و تجهیزات و شرایط محیطی مساعد برای مبارزه با کپکهای تار عنکبوت بهترین راه است.
در سالهای اخیر این بیماری در جهان شایع شده و خسارات سنگینی را به پرورش دهندگان قارچ در گوشهکنار جهان وارد نمودهاست. شیوع این بیماری با تغییر در تکنیکهای پرورش، مخصوصا استفاده از نوع خاک پوششی و سیستمهای آبیاری جدید بوجود آمد.
علائم بیماری تارعنکبوتی یا داکتی لیوم (سفیدک)
اولین علائم آن لکههای آردی از بافت تار عنکبوتی سفید رنگ و مانند پنبه است، که روی خاک پوششی رشد میکنند. بدلیل ظاهر مشابه، در اغلب موارد توسط مبتدیان با میسلیوم قارچ اشتباه گرفتهمیشود!
تفاوت میسلیوم با کپک تارعنکبوتی
رنگ کپک تارعنکبوت با میسلیوم کمی متفاوت است که این تفاوت ظاهری را فقط افراد باتجربه تشخیص میدهند. رنگ میسلیوم قارچ سفید روشن است، در حالیکه لکههای تار عنکبوت خاکستری روشن است.
برای تمایز کپک تار عنکبوت از میسلیوم، نگاه دقیقتری به ساختار آن بیندازید. این کپک در مقایسه با هیفهای طناب مانند میسلیوم قارچ، خشک تر است. همچنین کپک تارعنکبوتی به صورت سهبعدی در بالای بستر رشد میکند و حجم دارد در حالیکه میسلیوم بصورت صاف روی سطح خاک پوششی رشد میکند.
نکته دیگر سرعت رشد متفاوت آنها است. کپک تارعنکبوت با سرعت بیشتری نسبت به میسلیوم رشد میکند. تفاوت دیگر این است که میسلیوم تراکم بیشتری نسبت به کپک دارد. همچنین کپک در اغلب موارد بوی قابل تشخیص دارد که با بوی میسلیوم متفاوت میباشد.
روند آلودگی سالن به بیماری سفیدک
بیماری سفیدک در مراحل بعد از سطح خاک پوششی فراتر میرود و پایه و کلاهک قارچ را نیز درگیر میکند. تارها بر روی قارچ میتنند و درمدت کوتاهی قارچها توسط عوامل سفیدرنگی احاطه میشوند. قارچهای مبتلا پس از مدتی به رنگ زرد، یا زرد مایل به قهوهای در میآیند. سپس به رنگ صورتی تغییر رنگ میدهند و آبکی و نرم میشوند (حتی بعد از برداشت).
هنگامی که کلونی تار عنکبوت روی قارچها و خاک پوششی مستقر میشود، به دلیل تولید زیاد هاگهای خشک، سطح پودری و دانهای ایجاد میکند. گاهی اوقات، کلونیهای تار عنکبوت با افزایش سن، رنگ صورتی ایجاد میکنند.
کپک عامل بیماری تارعنکبوت، در واقع خودش نوعی قارچ است که در بستر رشد با قارچ کشتشده، برای مواد غذایی رقابت میکند. ولی کپک به دلیل سرعت رشد بالاتر رشد، برنده این رقابت میشود.
این کپک علاوه بر مصرف منابع کمپوست و خاک پوششی، خاصیت تهاجمی دارد و از رشد قارچهای کوچک جلوگیری میکند و قارچهای بزرگتر را نیز میخورد و تجزیه میکند.
منابع اولیه آلودگی بیماری سفیدک
منابع اولیه آلودگی ممکن است شامل خاک پیت مبتلا، خاکپوششی آلوده، اسپورها و قطعات میسلیومی کپک که بصورت هوازاد هستند، مگسهای قارچ و کارگران یا تجهیزات آلوده باشد.
قارچهای برداشتی و همچنین جعبههای محتوی آنها و تجهیزات برداشت که بین فارمهای (سالنها) مختلف برای بستهبندی منتقل میشوند نیز یکی از مهمترین و محتملترین منابع اولیه آلودگی هستند.
اولین و معمولیترین علائم این بیماری را در فلشهای آخر (اغلب سوم) میبینیم. اما بعد از اینکه این بیماری در فارم مستقر شد، آلودگی ممکن است در هر فلشی قابل رویت است.
گسترش کپک تارعنکبوتی یا داکتی لیوم
بیماری سفیدک به سبب اینکه نوعی کپک است، در شرایط مرطوب رشد میکند. میسلیوم تار عنکبوت با سرعت حداقل 1 الی 2 سانتیمتر در روز رشد میکند و طی چند روز پس از انتشار، این بیماری انبوهی از هاگهای پودری خشک (اسپور) تولید میکند.
اسپورها عوامل اصلی پراکندگی تار عنکبوت هستند. اسپورهای تار عنکبوت بسیار سبک هستند و به راحتی در هوا پخش میشوند. هرگونه حرکت فیزیکی هوا نزدیک لکه تار عنکبوتی موجب گسترش اسپورهای کپک از طریق هوا میشود. این روش عمدهترین راه برای انتقال عامل بیماری در یک سالن پرورش قارچ و یا شاید بین سالنها باشد.
اسپورهای هوازاد (پراکند در جریان هوا) ممکن است مثلا سبدها یا ابزار چیدن قارچ در یک سالن را آلوده کنند. سپس این اشیای ناپاک ممکن است در اثر انتقال به سالن دیگر، سبب آلودگی کل مزرعه قارچ شود.
حتی عملیات پوشاندن قارچهای مبتلا به بیماری با نمک یا یک ظرف، نیز منجر به پراکندگی زیاد اسپورهای این بیماری میشود. اسپورها همچنین توسط آبیاری، یا آب خروجی اضافی سالن و همچنین قارچ چینها دچار پراکندگی میشوند.
پراکندگی کپک تارعنکبوتی یا داکتی لیوم
آبیاری یکی از عواملی است که هاگهای کپک را در هوا آزاد میکند. اسپورهای آلودگی میتوانند به سرعت از طریق سیستم گردش هوا در اطراف سالن کشت، پخش شوند. آنها همچنین میتوانند از درهای باز و دریچههای اگزوز خارج شوند و به گرد و غبار، زبالهها و تجهیزات اطراف مزرعه بچسبند.
پراکندگی اسپورها درنتیجه آبیاری نواحی مبتلای بستر یا ریختن نادرست نمک بر روی لکههای آلودگی یکی از مهمترین عوامل در شیوع بیماری تارعنکبوتی است.
البته اسپورهای این بیماری چسبناک نیستند. بنابراین به نظر میرسد مگسها یا حتی قارچ چینها در انتقال بیماری نقش خیلی مهمی ندارند. پس مهمترین عامل پخش این بیماری جریان هوا است.
این گسترش سریع نشان میدهد که چرا شناسایی و درمان سریع بیماری تار عنکبوت بسیار مهم است.
تکنیک های پیشگیری از کپک تارعنکبوتی
مهمترین فاکتور برای جلوگیری از بیماری تار عنکبوتی، پیشگیری از وقوع آن است. زیرا هنگامی که علائم آن مشهود و قابل مشاهده شود، دیگر کار از کار میگذرد و میسلیوم این کپک بستر شما را مبتلا به بیماری میکند.
متأسفانه، اگر کپک تارعنکبوت بستر شما را بپوشاند، شانس نجات قارچ های سالم شما بسیار کم است. زیرا اگر قارچها مبتلا شوند، حتی اگر آنها را برداشت کنید باز هم کپک بر روی آنها رشد میکند و کیفیت آنها را پایین میآورد. در برخی موارد آنها را غیر قابل فروش می کند(ایجاد لک و تغییر رنگ قارچ).
بنابراین پیشگیری اولیه بسیار مهم است؛ برای پیشگیری از بیماری سفیدک 2 فاکتور شرایط محیطی و ضدعفونی کردن بسیار مهم است که در ادامه به تشریح آن میپردازیم.
شرایط محیطی رشد کپک:
قارچ یا کپک عامل بیماری تارعنکبوت (Cladobotryum dendroides) در دمای 25 درجه سانتیگراد (سلسیوس)، رطوبت نسبی 90% درصد و اسیدیته(PH) ۵ تا ۶، بهترین شرایط رشد را دارد. اما اسپورزایی (تولید هاگ) در دمای ۲۵ درجه سلسیوس و رطوبت ۹۵ درصد بیشتر صورت میگیرد. کنیدی (اسپور غیرجنسی و غیر متحرک) تنها فرم معمول اسپوری این قارچ بیماریزا است.
درجه حرارت:
همانطور که گفتیم، کپک تار عنکبوت در دماهای گرم رشد میکند. اطمینان حاصل کنید که منطقه رشد شما در محدوده بهینه برای گونههای قارچ هدفی که پرورش میدهید باقی بماند. دمای مورد نیاز بسته به گونه قارچ پرورشی متفاوت است.
برای تنظیم و تثبیت دما میتوانید از یک دماسنج و ترموستات استفاده کنید. تا دمای سالن خود را مشاهده کنید و در محدوده مناسب برای قارچ پرورشی خود تنظیم کنید.
رطوبت + آب:
کنترل مناسب رطوبت برای جلوگیری از تجمع بیش از حد رطوبت که در آن کپک تار عنکبوت رشد میکند، بسیار مهم است. این یک مورد ظریف و حساس است که باید با دقت مناسب صورت گیرد. اگر متوجه علائم کپک شدید، سطح رطوبت خود را در اسرع وقت پایین بیاورید. همچنین برنامه مهپاشی خود را دوباره ارزیابی کنید.
تبادل هوای تازه (FAE):
برای جلوگیری از بروز کپک تار عنکبوت روی قارچها، جریان هوا و تهویه کافی را فراهم کنید. جریان هوای راکد اولین عامل ایجاد کپک تار عنکبوت است. مطمئن شوید که محیط رشد شما دارای گردش هوای خوب با فیلتراسیون مناسب برای جلوگیری از ورود حشرات، آلودگی ها و هاگهای کپک است.
*** البته جریان هوایی برای پیشگیری از رشد کپک است. بنابراین در صورت مشاهده علائم کپک باید جریان هوای اطراف نقطه آلوده را قطع کنید تا از انتشار ان جلوگیری نمایید.
آماده سازی بستر رویش:
همیشه از تکنیک های استریل سازی مناسب برای بسترهای کمپوست قارچ پیروی کنید. پاستوریزه کردن یا اتوکلاو کردن یک مرحله حیاتی برای از بین بردن آلاینده های بالقوه از جمله هاگهای کپک تار عنکبوت است.
ضدعفونی تجهیزات و محیط:
تمام ابزارهای کشت، سینیها، ظروف و سطوح را بطور منظم تمیز و ضدعفونی کنید. تا خطر ورود کپک تار عنکبوت یا سایر آلاینده ها و عوامل بیماریزا به محیط را به حداقل برسانید. همچنین بعد از هر دوره کشت سالن را با دقت بخار دهید و پاستوریزه نمایید (عملیات کوک آوت).
بهداشت شخصی:
هنگام استفاده از هر وسیله ورودی به سالنهای پرورش قارچ، استانداردهای بهداشت را رعایت کنید. لباسها و کفشهای خود را قبل از ورود به اتاق رشد خود عوض کنید تا هیچ گونه پاتوژنی با خود حمل نکنید.
همچنین بصورت کامل و با وسواس بهداشت فردی را رعایت نمایید. دستهای خود را کاملا بشویید، دستکش یکبار مصرف بپوشید و از آلودگی متقاطع بین مناطق مختلف کشت خودداری کنید.
کنترل و درمان بیماری تارعنکبوتی
کپک تار عنکبوت یکی از نگرانکنندهترین اشکال آلودگی در مزارع پرورش قارچ است. اما در واقع بسیار نادر است و درمان آن آسان است. مهم است که بیماری تار عنکبوتی را سریع درمان کنید تا از کنترل خارج نشود.
قرنطینه محل آلودگی
فوراً هر قسمت از بستر آلوده یا قارچ آلوده را جدا کنید! این کار برای جلوگیری از گسترش کپک تار عنکبوت، کاملا ضروری است.
این کار بسته به میزان سطح آلودگی متغیر می باشد، اگر سطح آلودگی کم است می توانید آن را با یک دستمال مرطوب به قارچکش از سایر نواحی جدا کنید و روی آن را نمک بریزید تا از گسترش آن جلوگیری نماید. سپس قسمت آلوده را به آرامی با دستمال برداشته و دور بیندازید.
در صورتیکه محیط آلودگی وسیع تر بود، نسبت به جداسازی و دور انداختن بلوک کمپوست آلوده اقدام نمایید تا از خطر گسترش کپک در کل محصول جلوگیری نمایید.
روش قرنطینه محل بیماری
با استفاده از روش زیر می توانید محل آلوده به کپک بیماری سفیدک را از باقی نواحی جداسازی کنید:
- تمام مناطقی را که قرار است درمان کنید به وضوح علامت گذاری کنید.
- مقداری دستمال کاغذی ضخیم را مرطوب کنید (میتوانید از قارچکش مصرف نمایید) و ناحیهای را که دچار آسیب دیدگی است را به آرامی با حاشیه حداقل 5 سانتیمتری بپوشانید. اطمینان حاصل کنید که لبه ها به خوبی مهر و موم شوند تا از خروج هاگ جلوگیری شود.
- اگر قارچ ها در زیر دستمال در حال رشد هستند، سعی کنید پایه آن را به آرامی با تیغ ببرید تا رشد آن متوقف شود.
- سپس بر روی دستمال و نواحی اطراف آن نمک بریزید، بطوریکه سطح آن را بپوشاند.
- نواحی را به طور مرتب بررسی کنید تا مطمئن شوید که در آن نزدیکی رشد مجددی صورت نگیرد.
- پس از مدتی که از عدم گسترش بیماری مطمئن شدید ناحیه آلوده را با همان دستمال بردارید و دور بیندازید.
تعدیل رطوبت
رطوبت بالا از شرایط مطلوب رشد این کپک میباشد. بنابراین رطوبت و شرایط تبخیر را به گونهای تنظیم کنید تا شرایط محیطی برای رشد کپک های تار عنکبوت سختتر شود. این موارد ممکن است شامل کاهش سطح رطوبت با آبیاری کمتر و تنظیم دمای اتاق باشد.
هرگز بخش های آلوده به بیماری سفیدک را آبیاری نکنید.
کپک تار عنکبوت در شرایط گرم و مرطوب با گردش هوای ضعیف رشد میکند. زمانی که آب از خاک پوششی یا سطح قارچ تبخیر نشود، احتمال وقوع بیماری تارعنکبوتی بسیار زیاد است. زیرا رطوبت خاکپوششی و سطح بدون تبخیر آن، گسترش بیماری را افزایش میدهد. جهت جلوگیری از وقوع اپیدمی، شرایط محیطی باید به نحوی تنظیم شود که تبخیر مداوم از سطوح وجود داشته باشد.
گاهی اوقات شیب موجود در سالن موجب تفاوت در میزان رطوبت در طول سالن می شود. در این شرایط احتمال گسترش بیماری تارعنکبوتی در بخش های مرطوبتر و سردتر بیشتر خواهد بود.
افزایش جریان هوا
بهبود تهویه و گردش هوا در منطقه رشد در اسرع وقت یک راهکار مهم برای مبارزه با بیماری سفیدک است. همانطور که گفتیم، کپک تار عنکبوت در هوای راکد رشد میکند. افزایش جریان هوا به ایجاد محیطی کمتر مساعد برای رشد آن کمک میکند. اگر در مرحله باردهی قارچها هستید، میتوانید تهویه اتاق رشد یا تکلوله خود را چندین بار در روز در حالت بادزن قرار دهید.
در مزارع بزرگ، نقشه سیستمهای تهویه سالنها باید بررسی شود تا امکان انتقال اسپورهای کپک از سالنهای مبتلا به سالنهای سالم مورد بررسی قرار گیرد.
قرارگیری فیلتر در ورودیها و خروجیهای هوا پراکندگی آلودگی را به حداقل میرساند. استفاده از “فیلتر 5 میکرونی” که جلوی ورود بیشتر اسپورهای هوازاد را بگیرد، کافی است.
در طی چیدن قارچهای مبتلا، درب سالنهای تولید باید تا جایی که امکان دارد کیپ شود. تا از حرکت هوای مبتلا به بیماری، به سالنهای دیگر جلوگیری شود. وجود فشار هوای مثبت در سالنهای تولید (بخصوص اگر دربها باز باشد) میتواند به پخش شدن اسپورها و آلودگی بیشتر منجر شود.
درمان با سموم قارچکش
درمان بیماری تارعنکبوتی با مواد قارچکش فقط در صورت لزوم انجام میگیرد. نسبت به شدت آلودگی کپک تار عنکبوت و روشهای خاص کشت قارچ، میتوانید از قارچکشهای مورد تایید مصرف کنید. تاکنون هیچگونه کاملا مقاوم در برابر آفتکش، از این کپک شناسایی نشدهاست. اما در سالیان اخیر مقاومت این کپک در برابر سموم و آفتکشها افزایش یافتهاست.
در استفاده از سموم بسیار مراقب باشید. زیرا همه قارچکشها برای پرورش قارچ مناسب نیستند! حتما یک قارچکش مناسب را انتخاب کنید که برای مصرف روی قارچ بیخطر باشد. حتما دستورالعملهای مصرف سموم را به دقت دنبال کنید.
اگر کپک تارعنکبوتی را زود تشخیص دهید، میتوانید آن را با اسپری پراکسید هیدروژن 3% از بین ببرید (استفاده از 97% آب مقطر و 3% محلول پراکسید هیدروژن).
این اسپری به میسلیوم قارچ آسیبی نمیرساند اما هرگونه کپک را در بستر شما از بین میبرد. ممکن است لازم باشد عقیمسازی با سمپاشی را چند بار در فواصل 12 ساعتی تکرار کنید.
سموم و قارچ کش های دیگر:
- پروکلراز منگنز (اسپورگون یا اکتاو) و بنزیمیدازول ها (باویستین، بنلات و تکتو) نیز برای از بین بردن کپک تارعنکبوتی موثر هستند. اما برخی از سویههای این کپک به این قارچکشها مقاوم هستند. مخصوصا در سالهای اخیر عامل بیماری به سموم بنزیمیدازول مقاوم شدهاست!
- برخی از عوامل بیماری تا حدودی به پروکلراز مقاوم هستند. همچنین تعداد زیادی از عوامل بیماری نیز به تیابندازول مقاوم شدهاند. در حالیکه به بنومیل یا کاربندازیم حساس هستند. برخی از سویههای کپک نیز به همه بنزیمیدازولها مقاوم هستند.
- قارچکش کلروتالونیل (داکونیل) تا حدودی همه عوامل بیماریزا را کنترل میکند. اما به اندازه سایر قارچکشها مؤثر نیست.
- با ورود سم قارچکش مترافنون (VIVANDO) برای مبارزه با بیماری تارعنکبوتی، سالها مبارزه شیمیائی 100% موثری با این کپک رقم خورد. ولی متاسفانه بعد از چندین سال مقاومت در مقابل این سم بوجود آمد. به همین دلیل در سالهای اخیر بیماری تارعنکبوت مجددا در حال مطرح شدن در صنعت قارچ جهان است.
- اخیرأ ترکیب طبیعی به نام Trilogy در ایالات متحده آمریکا برای کنترل این بیماری توصیه میشود. برای کنترل بیماری سفیدک، عمومأ دو قارچکش پروکلراز منگنز و کاربندازیم انتخاب میشوند.
*** همچنین می توانید در مراحل اولیه آلودگی، یک پارچه استریل را با محلول پراکسید هیدروژن خیس کنید و نواحی آلوده را به آرامی با محلول ترکیب کنید.
کوک آوت یا پخت سالن پرورش
تاکنون بهترین روش کنترل بیماری، کوک آوت (پخت) سالن پرورش بود. اسپورهای بیماری با قرار گرفتن به مدت ۳۰ دقیقه در دمای ۴۵ درجه سانتیگراد (سلسیوس) میمیرند. اما اگر رطوبت موجود در اسپورها پایین باشد، قادر به تحمل دمای بسیار بالاتر (حتی ۱۰۰ درجه) نیز خواهند بود.
میسلیوم تازه کپک تارعنکبوتی (بیماری سفیدک)، 15 دقیقه طول میکشد تا در دمای 40 درجه سلسیوس بمیرد. اما میسلیوم خشک میتواند حتی دمای 70 درجه سلسیوس را به مدت 15 دقیقه تحمل کند! در سالنهای پرورشی که امکان رسیدن به دمای بالا امکان پذیر نیست، کوک آوت 15 دقیقهای در دمای 50 درجه سانتیگراد میتواند بسیاری از اسپورهای قارچ را از بین ببرد.
نکات تکمیلی در رابطه با مدیریت کپک تارعنکبوتی
- استفاده از روشهای کشت قارچ که شامل خاک پوششی نمیشود، خطر آلودگی را بطور چشمگیری کاهش میدهد.
- به سادگی با اشباع نکردن بیش از حد بستر رویش و با فراهم کردن تبادل هوای تازه فراوان، میتوانید خطر ابتلا به بیماری تار عنکبوت را کاهش دهید.
- قارچها باید بطور منظم (از جمله آخر هفته) بازرسی و درمان شوند.
- هرگز از سالنهایی که از نظر آلودگی بررسی و تیمار نشدهاند، قارچ برداشت نکنید.
- از خیس ماندن کلاهک به مدت زیاد و همچنین تبخیر ناکافی آب از سطح خاک پوششی جلوگیری کنید. مراقب باشید که توده خاک پوششی و کمپوست، زیاد تحت فشار نباشند.
- همه جعبههای پلاستیکی قبل از استفاده مجدد و انتقال به سالنهای دیگر باید تمیز و ضدعفونی شوند.
- خاموش کردن فنها قبل از نمکپاشی و آبیاری میتواند از گسترش بیماری جلوگیری کند.
- نمکپاشی تنها زمانی موثر است که همراه با دستمال مرطوب انجام شود. حتی نمکپاشی نیز اگر با دقت انجام نشود، هاگهای کپک را در هوا پخش میکند.
- دمای پایینتر سالن، به شرطی که محصول قارچ شما بتواند آن را تحمل کند، سرعت رشد و تکثیر کپک تار عنکبوت را کاهش میدهد.
نکاتی که باید قارچ چین ها و یا سرپرست آنها برای مبارزه با کپک تار عنکبوتی در نظر داشته باشند:
ایرادات مربوط به ساختار و پرسنل مزرعه قارچ در برخورد با بیماری سفیدک به شرح زیر است.
1- پرسنل قارچ چین در حین عملیات برداشت به دلیل نور کم سالنهای پرورش و یا تراکم زیاد قارچها بر روی بستر، لکههای آلودگی را تشخیص نمیدهند.
2- عدم وجود آموزشهای مناسب مصور و توضیحات مفید و کارآمد به قارچ چینهای تازه کار و عدم آگاهی ایشان از پتانسیل خسارت بیماری یکی دیگر از مواردی است که باید برطرف گردد.
3- عدم وجود مجموعه مقررات بهداشتی با ضمانت اجرایی مناسب و نظارت بر آنها، برای پرسنل مزرعه.
4- عدم اطلاع رسانی وضعیت قارچها از حیث اندازه در سالنهای مختلف برداشتی به قارچ چینها، که همین موضوع سبب میشود تا قارچ چینها در طی روز به کرات به سالنهای متفاوت مراجعه نمایند.
5- ابزار و ادوات قارچ چینی شامل بیسیمها، پلاکهای شناسایی قارچ چینها، سبدها، ترولیهای قارچ چینی (چرخ دستی) از سالنی به سالن دیگر بدون پاکسازی و ضدعفونی انتقال مییابند.
6- درب سالنهای برداشت در حین عملیات برداشت، عموما باز است.
7- سالنهای مبتلا به بیماری تار عنکبوتی، پیش از ورود قارچ چینها، بصورت روزانه بازدید و تیمار مناسب نمیشوند.
8- در عمل با ورود به سالنی که لکههای بیماری تارعنکبوتی به قطر 15سانتیمتر در آن وجود دارد، مطمئن باشید که در طی حداقل 3 روز گذشته هیچگونه اقدام پیشگیرانهای در آن سالن صورت نگرفته است!
در نهایت:
انتهای دوره کشت، اسپورها ممکن است هوازاد شود و به سالنهای دیگر منتقل شوند. در این حالت بجای کوکآوت، باید سالنها با روش شیمیایی (سمپاشی) پاکسازی شوند. زیرا از نابود کردن همه لکههای تار عنکبوتی برای دوره جدید کشت ضروری میباشد.
مولف:
گردآوری، ترجمه و تحریر توسط مجله خبری-آموزشی هاگ
کپی فقط با ذکر منبع مجاز می باشد.