دانش افزایی در حوزه قارچ

ارتقاء کیفیت کمپوست قارچ با میکرو ارگانیسم ها

عوامل موثر برای ارتقای کیفیت کمپوست قارچ دکمه‌ای

با شناسایی کامل میکروارگانیسم های مفید می تواند ارتقاء کیفیت کمپوست را برای شما به ارمغان آورد. اگرچه تلاش برای پرورش قارچ خوراکی در کشور به 4 دهه قبل باز می گردد، با پیشرفت هایی که طی دهه گذشته در این زمینه صورت گرفته است، انتظار می رودکه همگام با کشورهای پیشرفته در این صنعت به عملکرد مطلوبی دست یابیم و امیدواریم که تحقیقات پژوهشگران و نخبگان علمی کشور دراین زمینه، هر چه سریع تر کمبودها و نارسایی های موجود را برطرف کند.

عوامل مؤثر بر فعالیت میکروبی طی فرآیند کمپوست سازی قارچ

مهمترین عوامل مؤثر بر ساخت کمپوست قارچ را می‌توان به 3 دسته تقسیم کرد:

  • عوامل فیزیکی شامل رطوبت، حرارت و تهویه
  • عوامل شیمیایی شامل غذا و عناصرمورد نیاز میکروارگانیسم ها، ph و فشار اسمزی
  • عوامل بیولوژیکی محیطی

عوامل فیزیکی فرآیند کمپوست سازی قارچ

عوامل فیزیکی تاثیرگذار بر کیفیت کمپوست به شرح زیر است.

رطوبت

اصولاً رشد میکروارگانیسم ها در درجات مختلف رطوبت متفاوت است. بدین صورت که در فاز 1 کمپوست سازی میکروارگانیسم های هوازی (Aerobic) در رطوبت های متعادل و قسمت سطحی و بیرونی کمپوست و میکروارگانیسم های غیرهوازی (AnAerobic) در سطوح میانی و تحتانی کمپوست رشد و نمو دارند.

در فاز 2 کمپوست سازی اکثراً میکروارگانیسم های هوازی فعالیت میکنند.

حرارت

اصولاً میکروارگانیسم های داخل کمپوست قارچ از نظر علاقه به حرارت به سه دسته تقسیم می گردند:

1) میکروارگانیسم های گرمادوست (themubhylic) با حرارت اپتیمم 45 تا 47 درجه سانتیگراد که در فاز 1 و 2 کمپوست سازی بیشترین فعالیت را انجام می دهند و جزء مفیدترین میکروارگانیسم ها می باشند و درضمن فرآیند «کاندیشنینگ» توسط همین میکروارگانیسم صورت می گیرد.

2) میکروارگانیسم های اعتدال دوست (Mesophylic) با حرارت اپتیم 10 تا 45 درجه سانیگراد، بیشرین فعالیت خود را در فاز 1 کمپوست سازی انجام می دهد.

3) میکروارگانیسم های سرمادوست (psycrophylic) که در فرآیند کمپوست سازی چندان مهم نیستند.

تهویه

زمانی که هوا به داخل کمپوست نفوذ می کند و مورد استفاده میکروارگانیسم های موجود در کمپوست قرار می گیرد، از مقدار اکسیژن هوا کاسته می شود، در حالی که co2 آن افزایش می یابد. در این فرآیند، اکسیژن به طریق انتشار (psycrophylic) وارد کمپوست و به همین ترتیب co2 خارج می گردد که سبب ارتقاء کیفیت کمپوست خواهد شد.

علت انتشار اکسیژن به داخل کمپوست بیشتر بودن فشار جزء اکسیژن هوا نسبت به فشار جزء اکسیژن داخل کمپوست می باشد. عکس این عملکرد نیز برای co2 صادق است. جهت کمک به سرعت انتشار اکسیژن به درون کمپوست و خروج co2 و تسریع در فعالیت میکروارگانیسم های هوازی، هوادهی به صورت مصنوعی طی فرآیند کمپوست سازی صورت می گیرد.

 

عوامل شیمیایی فرآیند کمپوست سازی قارچ

1) غذا و عناصر مورد نیاز میکروارگانیسم ها: به نظر می رسد میکروارگانیسم های موجود در کمپوست به سبب وجود کودمرغی، ملاس، اوره و کلش گندم که هر کدام سرشار از مواد مورد نیاز جهت تکثیر میکروارگانیسم ها می باشند، کمتر در تنگنا قرار گرفته اند.

در کمپوست ابتدا سلولز و موارد دیگری که به سادگی قابل تجزیه هستند، مورد حمله میکروارگانیسم قرا می گیرند و بعد نوبت به مواد غذایی مقاوم تر می رسد.

2) PH: به طور کلیPH مناسب جهت فعالیت بهینه کمپوست سازی 8 – 7 می باشد. لذا جهت تنظیم PH مناسب از سنگ گچ مرغوب استفاده می شود.

3) فشار اسمزی: بسیاری از میکروارگانیسم ها فشار اسمزی کمی را می توانند تحمل کنند و اصولاً در محیط های رقیق بهتر فعالیت می کنند.

 

عوامل بیولوژیکی محیط کمپوست قارچ

اثر میکروارگانیسم ها روی یکدیگر بسیار متفاوت است که این بخش به مطالعه و پژوهش های فراوان برای شناسایی کامل میکروارگانیسم های مفید و افزایش کیفیت کمپوست سازی نیاز دارد.

 

مولف:

گردآوری و تحریر توسط تیم رسانه هاگ
کپی تنها با ذکر منبع مجاز است.
منبع: نشریه کشاورز – شماره 338

 

جهت کسب اطلاعات بیشتر بخش دانش افزایی در حوزه قارچ دانشنامه هاگ را مطالعه نمایید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نوشته های مشابه