توسعه فاضل آباد با تکیه بر ظرفیت بومی و گردشگری

 شهر فاضل آباد یکی از شهرستان‌های رو به پیشرفت شهرستان علی آبادکتول است که به واسطه قرار گرفتن در مسیر اصلی مازندران – خراسان، بهره مندی از ساختار یک دست و غیرسینوسی مسیر اصلی شهر، داشتن مناطق ییلاقی متعدد با چشم اندازهای بی مانند و غیره آن را به یکی از شهرهای دارای پتانسیل برای سرمایه گذاری تبدیل کرده است.

ظرفیت‌های این شهر در راه رسیدن به توسعه پایدار را می‌توان در پنج محور معرفی و برای توسعه آنها برنامه ریزی کرد. این محورهای پنج گانه شامل گردشگری، صنایع دستی، کشاورزی، دامپروری و شیلات بوده که بدنه اصلی درخت توسعه استان هم محسوب می‌شوند.

به منظور آشنایی بیشتر با ظرفیت‌های این شهر در حال توسعه، گفتگویی با «کمیل واعظی» شهردار جوان فاضل آباد انجام دادیم که در ادامه خواهد آمد:

 جایگاه صنعت گردشگری در فاضل آباد را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

یکی از راه‌های توسعه شهر و توانمندسازی اقتصادی اهالی شهر و روستاهای تابعه، معرفی کلاسیک و هدفمند جاذبه‌های گردشگری شهر است. وجود مناطق ییلاقی متعدد با ظرفیت‌های مختلف گردشگری مانند گردشگری ورزشی، گردشگری غذایی، گردشگری تفریحی و غیره در منطقه گردشگری دهنه محمدآباد به معنای فراهم بودن زیرساخت‌ها و بستر لازم برای جذب و ماندگاری گردشگران داخلی و خارجی است.

بازتعریف مکان‌های اقامتی، معرفی ظرفیت‌های گردشگری، توسعه بومگردی ها و مسائلی از این دست می‌تواند صنعت گردشگری فاضل آباد را فعال کندمعرفی شهر و جاذبه‌های طبیعی این شهر در گام اول و برنامه ریزی برای مشارکت سرمایه گذاران در احداث، مرمت، باز تعریف مکان‌های اقامتی در گام دوم از مهم‌ترین اقداماتی هستند که در توسعه گردشگری این ناحیه احساس می‌شوند. چاپ و توزیع بروشورهای تماکم دیدنی استان، آموزش زبان انگلیسی به راهنمایان گردشگری، توانمندسازی روستاها به‌منظور تقویت گردشگری روستایی، توسعه و تقویت بوم گردی، استفاده از طرفیت‌های بومی در اسکان گردشگران، حمایت از سرمایه گذاران بخش هتلینگ و اقامت و غیره از دیگر راهکارهای توسعه گردشگری در این شهر است.

بی تردید استفاده از این ظرفیت با وجود فراهم بودن زیرساخت‌های تاریخی می‌تواند تحولی عظیم در منطقه ایجاد کند و علاوه بر ممانعت از مهاجرت باعث مهاجرت معکوس هم شده و یکی از راهکارهای مقابله با بیکاری محسوب شود.

گردشگری تنها به جاذبه‌های طبیعی و در یک فصل خاص محدود نمی‌شوند بلکه با برنامه ریزی و فراهم ساختن انگیزه برای اقامت گردشگران این مناطق بکر و دیدنی در هر چهار فصل سال میزبان گردشگران از سراسر کشور و سایر نقاط دنیا خواهند بود.

 کشاورزی منطقه چه تاثیری در توسعه شهر دارد؟

کشاورزی محور توسعه است. مردمان سخت کوش این دیار از دیرباز به کشاورزی در این منطقه اشتغال داشته و دارند. با این وجود باید پذیرفت به دلایل مختلف اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی کشاورزی سنتی دیگر جوابگوی هزینه‌ها و نیازهای کشاورزان نخواهد بود لذا استفاده بهینه از آب و خاک، اجرای طرح‌های نوین آبیاری به ویژه انتقال آب با لوله، توسعه صنعت بیمه آب و خاک کشاورزی، باز چرخانی آب، بهبود روش‌ها و تغییر الگوی کشت و جایگزینی محصولات پُرآب با محصولات کم‌آب‌بَر و غیره می‌تواند زمینه ساز توسعه پایدار در این منطقه شده و زمینه اشتغال جوانان بیشتری را فراهم سازد.

 برای توسعه صنایع دستی منحصر به فرد منطقه چه برنامه‌هایی دارید؟

از دیگر منابع درآمدی در این شهر، می‌توان به صنایع دستی منحصر به فرد اشاره کرد که عده‌ای آن را اصیل‌ترین هنر ایرانی می‌دانند. صنایع دستی اقوام کتول و سیستانی که در این ناحیه ساکن هستند به تنهایی می‌تواند باعث اشتغال عده‌ای زیادی از جوانان به صورت مستقیم و غیرمستقیم شود.

نبود سامانه جامع شناسایی هنرمندان استان، نبود یا کمبود نیروی متخصص در شناسایی هنر و هنرمندان استان، نبود بستر لازم برای معرفی و صادرات محصولات تولیدی به سایر کشورها، بروکراسی اداری در بحث وام و تسهیلات، عدم خرید تضمینی محصولات توسط اداره گردشگری و میراث فرهنگی باعث شده تا فعالان در این حوزه نگاهی آماتور به این صنایع داشته باشند و برای تامین مخارج روزانه خود به مشاغل دیگر روی بیاورند؛ در صورتی که هنر صنایع دستی باید شغل اول بسیاری از جوانان این دیار باشد.

بی تردید ایجاد زیرساخت‌ها و امکانات ضروری برای بهره‌برداری بیشتر از مرزهای رسمی و بازارچه‌های مرزی، برگزاری نمایشگاه‌های مختلف در سطح کشور، استفاده از صنایع در ادارات و فیلم‌ها و سریال‌ها و غیره موجود می‌تواند در معرفی و توسعه این صنعت موثر باشد.

 چه صنایع دیگری در منطقه کمالان وجود دارند؟

دامپروری را می‌توان یکی دیگر از شاه کلیدهای استان در توسعه پایدار نامید. روستاها و مناطق ییلاقی این منطقه قابلیت پرورش انواع دام سبک و سنگین را دارا است. به علاوه پرورش سایر دام و طیور مانند شتر مرغ، کبک، بلدرچین و غیره در منطقه آغاز شده و نیاز به هماهنگی، همفکری و همیاری مردم و مسئولان برای توسعه این صنایع است.

در واقع آموزش، حمایت، برنامه ریزی و توسعه صنایع تبدیلی در این شهر منجر به ایجاد اشتغال گسترده در بخش‌های پروتئین، لبنیات و غیره می‌شود. تلاش برای صنعتی کردن دامپروری و جذب سرمایه گذار جهت احداث دامپروری های نوین و تکنولوژی روز دنیا، اصلاح نژاد دام‌های موجود در منطقه، استفاده از دانش متخصصان دامپروری و غیره می‌تواند زمینه ساز تولیدات بیشتر و احیای شغل دامپروری در منطقه شود.

شیلات هم به عنوان حلقه آخر توسعه یکی از صنایع قابل اعتنا در شهرستان است که اگر به ظرفیت‌های این صنعت و صنایع تبدیلی آن بپردازیم در می‌یابیم که این صنعت هم به تنهایی قادر است علاوه بر ایجاد اشتغال در بخش‌های گوناگون، باعث تقویت سبد غذایی و رشد پروتئینی سفره غذایی ساکنان هم شود.

در حال حاضر پرورش انواع آبزیان در انواع استخرهای بتنی در حال گسترش است که نیازمند برنامه ریزی، اعطای تسهیلات و خرید تضمینی است که در این صورت می‌توان به آینده روشن این صنعت امیدوار بود.

سخن آخر؟

بی هیچ تردید در توسعه یک شهر گام اول داشتن شهری زیبا با ساختاری مدرن و آینده محور است. در واقع در شهر توسعه یافته در ساخت ابنیه و بناها باید سلامت شهروندان، زیبایی‌های بصری، معیارهای مربوط ساختار شناسی شهر، پستی و بلندی، توجه به حقوق مردم و اقوام، معیارهای مربوط به دید مزاحم و اشراف، کیفیت مصالح، کیفیت فرم ساختمان و غیره مورد توجه قرار گیرند و در مجموع شهر را به صورت ضابطه مند توسعه دهیم.

در کنار توسعه فضای فیزیکی شهر باید به معیارهای فرهنگی، قومیتی، مذهبی، گردشگری و سایر ظرفیت‌های شهر هم توجه کرد.

ظرفیت‌ها و امکانات فراوان دیگری هم در فاضل آباد و مناطق اطراف به صورت جسته و گریخته مورد استقبال مردم گرفته مانند کشت زعفران، تولید انواع قارچ‌های خوراکی، تولید انواع عسل با طعم‌های مختلف، کشت گیاهان دارویی، فروش انواع اغذیه و محصولات غذایی سنتی و غیره که این صنایع و منابع تنها بخش‌های دیگری از ظرفیت‌های بی شمار این استان هستند که پرداختن به آنها با مدیریت صحیح و غیر کلیشه‌ای منجر به مهاجرت معکوس شده و این مهم تنها به مدد برنامه ریزی و استفاده از تجربیات سایرین امکان پذیر است.

دعوت از سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری، یافتن بازار هدف به منظور صادرات محصولات تولیدی، و در گام نهایی پیاده سازی برنامه‌های آینده محور با رویکرد مشاوره و آموزش مردم در ابعاد اجتماعی (مطالبه گری و عادت نکردن به فقر و تغییر ذائقه معیشتی و اقتصادی مردم به منظور کسب درآمد بیشتر) از یک سو و آموزش‌های مهارتی و فنی می‌تواند شهر را به یک قطب بزرگ اقتصادی تبدیل کند که منجر به توسعه پایدار شهر و به تبع آن ایجاد اشتغال و تقویت بنیه اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی شهر خواهد شد.