پرورش قارچ: 5 اشتباه رایج که نباید انجام داد

در این مطلب به بیان مهمترین مشکلات و اشتباهات در پرورش قارچ و عوامل شکست در پرورش قارچ می پردازیم. آگاهی از مشکلات پرورش قارچ، باعث میشود تا تجربه تلخ شکست دیگران را دوباره تجربه و تکرار نکنید.

اشتباهات رایج پرورش قارچ

پرورش قارچ و کشت قارچ خوراکی سخت نیست، البته به شرط آن که اشتباهات پرورش قارچ را انجام ندهید و تکنیک‌ها را درست و دقیق اجرا نمایید. باید بدانید چه کارهایی را نباید انجام دهید و چه عملیاتی را باید به موقع اجرا کنید. اغلب مردم، با این اشتباهات رایج در کشت قارچ، دست و پنجه نرم می‌کنند؛ مخصوصا وقتی که برای اولین بار تلاش می‌کنند قارچ پرورش دهند. شکست در پرورش قارچ را تجربه نکنید.

عدم آگاهی کافی از دانش کشت قارچ

قبل از راه اندازی این کسب‌وکار باید از روند رشد و مراحل پرورش قارچ تا حدودی مطلع باشید. از این جمله برداشت اشتباه نکنید. لازم نیست قبل از شروع اولین دوره کشت خود، دانش علمی گسترده‌ای در حد مهندسین یا مشاورین تولید داشته باشید، اما مهم است که درک درستی از فرآیند اصلی و مشکلات پیش رو داشته باشید.

هرچه بیشتر در مورد مواد اولیه، انتخاب نوع باکیفیت آنها و نحوه تأثیرگذاری عوامل محیطی در رشد محصول بدانید، موفقیت بیشتری کسب خواهید کرد. بنابراین آگاهی از چگونگی ایجاد بهترین شرایط برای رشد میسلیوم ( از رطوبت و دمای مناسب تا سطوح دی‌اکسید‌کربن) به تولید محصول بیشتر و باکیفیت می‌انجامد.

اما انجام یک اشتباه می تواند به شکست در پرورش قارچ منجر شود و سرمایه شما را بر باد دهد.

استریل نبودن بستر کشت قارچ

برای ایجاد شرایط رشد ایده‌آل برای قارچ‌ها، به تجهیزات پیچیده یا گران‌قیمت نیاز ندارید. فقط از مواد اولیه سالم و تمیز استفاده نمایید. آلودگی عامل اصلی شکست در پرورش قارچ است و عقیم‌سازی نادرست علت اصلی آلودگی و یکی از مهم‌ترین اشتباهات پرورش قارچ به شمار می‌رود. برای استریل کردن مناسب به نکات زیر توجه کنید:

• قبل از شروع کار باید تمام تجهیزات، سطوح کار، ظروف و دستکش‌ها را با الکل ضدعفونی کنید.
• شما باید بستر را کاملا استریل نمایید، همیشه بدون استثنا از روش‌های استاندارد برای استریلیزاسیون پیروی کنید.
• هنگام استفاده از زودپز فشار را به طور مرتب دمای بررسی کنید تا به استریل شدن حرارتی مطلوبی دست یابید.
• در حین کار با کشت مایع، سوزن سرنگ را پس از هر بار نفوذ شعله گرم کنید.
• در زمانی که از آگار استفاده می‌کنید، چاقوی جراحی را با شعله آتش ضدعفونی نمایید.

محیط کار به همان اندازه مهم است. برای به حداکثر رساندن شانس موفقیت، حفظ یک محیط کار تمیز، مرتب و استریل در پرورش قارچ بسیار ضروری است.

دلایل شکست در پرورش قارچ

پرورش‌دهندگان قارچ که تازه برای اولین بار این کار را شروع می‌کنند، همیشه مشتاق‌اند تا زود به محصول نهایی برسند. اما باید به خاطر داشت که تولید قارچ فرآیندی دقیق و کامل است که نباید برای رسیدن به محصول عجله کرد؛ و درست مثل نوزادی که چشم انتظار آمدنش هستید، نیاز به صبوری برای میوه دادن آن ضروری است.

اگر به خاطر این عجله، به تکنیک‌هایی که انتخاب کردید پایبند نباشید، یا ناقص از دستورات پیروی کنید، افزایش خطر آلودگی و نهایتا نرخ بالای شکست شما را تهدید خواهد کرد.

در دو مرحله صبوری بسیار مهم است:

1. قبل از تلقیح، که همیشه باید صبر کنید تا بستر شما کاملا خنک شود.
2. قبل از شروع مرحله باردهی، که باید مطمئن شوید میسلیوم به طور کامل بستر شما را کلونیزه کرده است.

کشت در مکان نامناسب

فضای مناسب برای کشت می‌تواند یک عامل تعیین کننده باشد. ممکن است وسوسه شوید تا در یک فضای نامناسب به دلیل کاهش هزینه‌ها، کشت خود را شروع کنید. به هیچ وجه این کار را نکنید و مرتکب  یکی ازبزرگترین اشتباهات پرورش قارچ نشوید. هیچ توجیهی برای این کار وجود ندارد زیرا این کاهش هزینه منجر به نابودی سرمایه شما خواهد شد.

برای کاهش هزینه تولید، از مکان نامناسب و بدون تجهیزات مناسب استفاده نکنید. یادتان باشد اگر مکان و تجهیزات مناسبی نداشته باشید، به سرعت نابود خواهید شد.

شرایط محیطی نامناسب برای پرورش قارچ

عوامل تأثیرگذار بر رشد قارچ  بسیار مهم است؛ چرا که عوامل محیطی نامناسب باعث شکست پرورش قارچ می‌شود. همیشه شرایط لازم برای رشد هر گونه‌ی قارچی که پرورش می‌دهید را بدانید. ناتوانی در تنظیم رطوبت و درجه حرارت بهینه، شاید آسیب‌رسان‌ترین اشتباه ممکن در پرورش قارچ باشد.

مهمترین عوامل موثر شرایط محیطی رشد قارچ:

• دمای هوا و زمین
• رطوبت
• شرایط نور
• تبادل هوای تازه

مراقب گرما باشید

بسته به نوع قارچ، شما باید دمای یکنواخت زیر 60 درجه فارنهایت (حدود 15 تا 16 درجه سانتیگراد) را حفظ کنید. البته برای شروع مرحله باردهی نیاز به کاهش دمای کمپوست خواهید داشت.

ترموژنز (تولید گرما) زمانی اتفاق می‌افتد که میسلیوم در حال تجزیه مواد آلی درون کمپوست قارچ است. در این حالت بستر قارچ شروع به تولید گرما می‌کند. پس این احتمال وجود دارد که دمای مناسب کمپوست از دمای هوای اتاق بیشتر شود.

 اگر دما در سالن کشت شما کنترل نشود، دمای بستر شما می‌تواند بالاتر رفته و میسلیوم را بپزد! این پدیده به معنی مرگ میسلیوم است.
بنابراین بی‌دقتی به دمای محیط یکی دیگر از اشتباهات پرورش قارچ به شمار میرود که باید از آن اجتناب نمود.

جریان مناسب هوا

علاوه بر نظارت بر عوامل محیطی نظیر نور، دما و رطوبت، شما همچنین باید سطح جریان هوای تازه را نیز کنترل کنید. هواساز و دستگاه‌های تهویه می‌تواند با گردش هوا، سطح مناسب اکسیژن و دی‌اکسید کربن را برای قارچ‌های در حال رشد تنظیم نمایند.
همچنین گردش مناسب هوا از بالا رفتن بیش از حد دمای کمپوست نیز جلوگیری خواهد نمود.

تنظیم مناسب جریان هوا یک از مهمترین پارامترها است. زیرا حفظ جریان هوای مناسب به کاهش خطر ابتلا به بیماری کمک می‌کند. اما تعادل را فراموش نکنید! زیرا قرار گرفتن بیش از حد در معرض گردش هوا، سطح بستر را خشک خواهد کرد و قارچ‌هایی با وزن کمتر و کیفیت پایینتر پدید خواهد آمد.

زمان اشتباه برداشت محصول

شاید ناامیدکننده‌ترین اشتباهات پرورش قارچ، تعیین نادرست زمان برداشت باشد. اگر زود نسبت به چیدن قارچها اقدام کنید میزان و وزن محصول برداشتی کمتر از حد ایده‌آل خواهد بود. برداشت دیرهنگام نیز منجر به کاهش کیفیت محصول و طولانی شدن دوره کشت خواهد شد.

دیگر مشکلات پرورش قارچ

برخی از اشتباهات پرورش قارچ وجود دارد که تنها با تجربه ای که به دست می آورید می توانید از آنها جلوگیری کنید. در اینجا برخی از موارد رایج وجود دارد که به طور چشمگیری میزان موفقیت شما را افزایش می دهد:

• یاد بگیرید که علائم اولیه آلودگی چگونه به نظر می رسد

به این ترتیب در زمان و پول شما صرفه‌جویی خواهد شد. به محض مشاهده آلودگی، ماده آلوده باید به طور کامل از منطقه رشد خارج شود.

• استفاده از بستری که خیلی مرطوب یا خیلی خشک است یک اشتباه رایج است.

باید مرطوب باشد اما نه خیس، با فشار ملایم به اندازه‌ای که چند قطره آب اضافی آزاد شود.

• برچسب زدن وسایل را فراموش نکنید.

شیشه‌ها و نمونه‌های خود را با ذکر نوع گونه‌ها، تاریخ و شماره دسته برچسب بزنید تا از سردرگمی جلوگیری کنید.

• همیشه به تکنیکی که با آن شروع کرده‌اید پایبند باشید .

هنگام کار با هاگ مهم است که پس از اتمام کار و ایمن شدن نمونه‌ها، فضای کار را تهویه کنید.

جمع‌بندی مشکلات پرورش قارچ

مهم است که شما شروع به تمرین استفاده از روش‌های مناسب استریل در اوایل سفر پرورش قارچ خود کنید. از بسیاری از مسائل آلودگی می توان با تکنیک مناسب و تجهیزات خوب اجتناب کرد.

برای داشتن اولین محصول خود را عجله نکنید. زمانی که شروع می‌کنید آماده باشید، در ابتدا راه‌حل‌های مبتکرانه انجام ندهید و  گوشه‌های سینی را کوتاه نکنید.

اطمینان حاصل کنید که شرایط محیطی شما متناسب با نوع قارچی است که پرورش می‌دهید. رطوبت، تبادل هوا، نور و دما همگی فاکتورهای مهمی برای نگه داشتن یک ساعت ثابت هستند.

رشد میسلیوم گرما تولید می‌کند. برای جلوگیری از پختن میسلیوم، سعی کنید چند درجه کمتر از دمای مطلوب را هدف قرار دهید.

آیا اشتباهات رایج دیگری در کشت قارچ می‌شناسید که باید به این لیست اضافه شود؟ لطفا به ما اطلاع دهید.

برای کسب مشاوره از متخصصان و آشنایی با پرورش قارچ به کلینیک مراجعه نمایید، و یا در تالار گفتگو درباره مشکلات خود به بحث و گفتگو با افراد زبده بپردازید.

تجربه را تجربه نکنید و از شکست در پرورش قارچ نمائید. به خاطر داشته‌باشید که قارچ یک تجارت است. مطالعات بازار و تحقیقات میانی را به درستی انجام دهید.