8 خاصیت گیاهخواری که نمی دانستید
متخصصان تغذیه در رابطه با فواید گیاهخواری برای قلب میگویند با پیروی از رژیم غذایی گیاهخواری، تجمع پلاک در رگهای خونی کاهش مییابد و خطر ابتلا به دیابت و سکته مغزی کم میشود و اگر حق انتخاب داشته باشیم، رژیم گیاهخواری از دیگر رژیمها بهتر به نظر میرسد.
خبر خوب برای علاقهمندان به مصرف گوشت این است که برای بهرهمندی از فواید گیاهخواری، مجبور نیستید کاملا مصرف گوشت را کنار بگذارید. چنانچه مصرف محصولات حیوانی را در رژیم خود کاهش دهید، خطر ابتلا به فشار خون نیز کاهش مییابد.
تمایل به گیاهخواری
دکتر نیاز محمدزاده، متخصص تغذیه بالینی و رژیم درمانی در مورد انتخاب گیاهخواری میگوید: «یکی از مهمترین دلایل انتخاب این سبک تغذیهای، برخورداری از سلامت بیشتر است. همچنین احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری های مزمن که بار اقتصادی زیادی به خانوادهها تحمیل میکند در افرادی که از رژیم غذایی سالمی پیروی و بیشتر از سبزیجات استفاده میکنند کمتر است.
شیوع بیماریهای خاص مانند انواع سرطانها، اماس، بیماریهای قلبی و عروقی و حتی بیماری های گوارشی باعث شدهاست افراد بیشتر به فکر انتخاب تغذیه صحیح و گیاهخواری باشند و به آن روی بیاورند. ضمن آنکه اینگونه رژیمها باعث تناسب اندام هم خواهند شد.»
۸ خاصیت و فواید گیاهخواری برای قلب:
8 خواص گیاهخواری به شرح زیر است.
1_گیاهان چربیهای اشباع نشده کمتری دارند:
چربیهای اشباعشده، چربیهایی سرشار از هیدروژن هستند. این چربیها در دمای اتاق جامدند. آنها را میتوان در گوشت و محصولات حیوانی از قبیل گوشت گوساله، کره، پنیر و لبنیات پرچرب و حتی در روغن نارگیل یافت.
طبق تحقیقات علمی انجمن قلب امریکا، مصرف چربیهای اشباعشده میزان کلسترول خون را افزایش میدهد. این افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و سکته مغزی را بالا میبرد.
بنا به توصیه انجمن قلب آمریکا، از ۲۰۰۰ کالری دریافتی در روز، تنها ۱۳ گرم آن باید به چربیهای اشباع اختصاص یابد. علاوه بر این، خوردن ۴ تا ۵ وعده میوه و سبزی، ۶ تا ۸ وعده غلات کامل، ۲ تا ۳ وعده لبنیات و کمتر از ۱۸۰ گرم گوشت، طیور یا غذاهای دریایی در روز، اساس رژیم غذایی گیاهی را تشکیل میدهد.
2_مصرف گیاهان، کلسترول را از رژیم غذایی حذف میکند:
بدن برای تنظیم عملکردهای خود به کلسترول ناچیزی نیاز دارد، اما اکثر ما به این حد اکتفا نمیکنیم. اغلب کلسترول مازاد از مصرف محصولات حیوانی وارد بدن ما میشود و نه گیاهان.
طبق اعلام انجمن قلب امریکا در خصوص فواید گیاهخواری برای قلب، تجمع کلسترول در خون عامل اصلی بیماریهای قلبی، سکته مغزی و حملات قلبی است. اکثر متخصصان تغذیه توافق دارند که، جایگزین نمودن گوشتهای پرچرب با مواد غذایی گیاهی تغییری سالم در سبک زندگی است.
برای دستیابی به کلسترول پایین، کافیست چربیها و روغنهای اشباعشده را با روغنهای اشباع نشده (آوکادو، روغن زیتون و آجیل ها) جایگزین کنید. کمتر از ۱۰ درصد کالری روزانه باید از طریق چربیهای اشباعشده تامین گردد.
3_گیاهان، فیبر بیشتری به رژیم غذایی اضافه میکنند:
پیروی از یک رژیم غذایی گیاهی متعادل موجب افزایش فیبر محلول در رودهها میگردد. افزایش فیبر یکی از روشهای کاهش گردش کلسترول بد در بدن شماست.
فیبر با کلسترول بد در مجرای روده وارد فعل و انفعالاتی میشود و سریعا آن را از بدن خارج میکند. همین امر منجر به کاهش کلسترول بد ذخیرهشده در بدن میگردد. فیبر محلول در غذاهایی مانند عدس ها، سبزیجات و آجیل یافت میشود.
4_مصرف گوشت کمتر خطر ابتلا به دیابت و چاقی را کاهش میدهد:
میل و مصرف گوشت یا مصرف مقادیر فراوان چربیهای اشباعشده با خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ پیوند خوردهاست. در صورت ابتلا به دیابت و مصرف چربیهای اشباعشده، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و سکته مغزی دو برابر میشود.
بخشی از کاهش وزن با کاهش مصرف چربیهای اشباعشده موجود در رژیم گیاهخواری تحقق مییابد. منتظر کاهش وزن خود باشید، زیرا میوهها و سبزیجات حاوی کالری کمتر و آب فراوان هستند. همین امر کمک میکند تا پیش از زیاده روی و اتمام غذا، احساس سیری کنید. در صورت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله لاغری با قارچ در 21 روز را مطالعه کنید.
5_گیاهان فشار خون را کاهش میدهند:
یکی از مشهورترین رژیمها برای افراد مبتلا به فشار خون بالا، پیروی از رژیمهای گیاهخواری برای مقابله با فشار خون است. گرچه تمرکز این رژیم اغلب بر کاهش مصرف سدیم است، اما از دیگر اهداف آن، کاهش مصرف گوشت است. در رژیمهای گیاهخواری مقابله با فشار خون، مصرف میوهها و سبزیجات افزایش مییابد و روزانه ۱۵۰ گرم پروتئین جذب بدن میگردد. فواید گیاهخواری برای قلب انکار ناپذیر است.
6_گیاهان سرشار از امگا ۳ هستند:
مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و دیابت را کاهش میدهد و موجب کاهش کلسترول و فشار خون بالا میگردد. اسیدهای چرب امگا ۳ در بدن ساخته نمیشوند، بنابراین تنها روش دستبابی به آنها از طریق برنامه غذایی مناسب است. امگا ۳ گیاهی در گیاهانی مانند تخم کدو، روغن کوینولا، سویا، گردو و بذر کتان یافت میشود.
7_رژیم غذایی گیاهخواری حاوی مواد مغذی است:
عمده تاثیر رژیم غذایی گیاهخواری محافظت از قلب است. میوهها و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان، استرول گیاهی، ترکیبات شیمیایی و پتاسیم هستند که همگی خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش میدهند. فواید گیاهخواری برای قلب بیشمار است.
پتاسیم، به طور خاص، برای مقابله با فشار خون بالا بسیار موثر است. طبق اعلان انجمن قلب امریکا، پتاسیم از تاثیرات مخرب سدیم در بدن میکاهد. پتاسیم در بخش اعظمی از مواد غذایی گیاهی از جمله سیب زمینی شیرین، قارچ، سویا، بادام، موز، زردآلو، گوجهفرنگی و طالبی یافت میشود.
8_ارتباط گیاهخواری با کاهش وزن
شیوع چاقی در افراد گیاهخوار بسیار کم است؛ عاملی که باعث بروز بسیاری از بیماریهاست. توجه داشته باشیم انرژی دریافتی فردی که از سالاد و میوه استفاده میکند در مقایسه با فردی که غذاهایی با منشاء حیوانی مانند کباب می خورد بسیار متفاوت است. یعنی انرژی دریافتی فرد گیاهخوار یک دهم فرد گوشتخوار است. در صورتی که فیبر موجود در رژیم گیاهخواران بسیار بالاتر است. همین موضوع میتواند مانع از بروز چاقی و ابتلا به بیماریهای وابسته به آن شود.
تعیین انگیزه و هدف
دکتر محمدزاده میگوید کسانی که میخواهند رژیم خاصی را آغاز کنند؛ نخستین کاری که میکنند آن است که هدف و انگیزه خود را مشخص کنند. مثلا عدهای فقط برای حفظ سلامت و آرامش بیشتر گیاهخواری را انتخاب میکنند. در صورتی که بعضی افراد این کار را باهدف درمان شروع میکنند.
بنابراین باید بدانند که چگونه این رژیم میتواند در کاهش بیماریها موثر باشد. چون در این نوع گیاهخواری، افراد باید تحت نظر پزشک باشند و حتما مطمئن شوند که میتوانند انرژی لازم خود را از طریق سبزیجات دریافت میکنند و بدنشان چنین توانایی و سازگاری را دارد یا نه.
ارتباط سرطان با گیاهخواری
طبق اظهار این متخصص رژیم درمانی، یکی از دلایل گرایش افراد به گیاهخواری، پیشگیری از بیماریهای خاص از جمله سرطان است. همچنین مطالعات نشان میدهند میزان ابتلای زنان گیاهخوار به سرطان پستان نسبت به زنان دیگر کمتر است. بررسیها در این خصوص حاکی از آن است که مواد غذایی گیاهی میتوانند آنتی اکسیدانهای خوبی وارد بدن کنند که سطح استروژن آزاد را کاهش دهد. ضمن آنکه دفع استروژن راکه یکی از دلایل ابتلا به سرطان پستان است، نیز به شدت کم میکند.
در واقع میتوان گفت یکی از بیماریهایی که با گیاهخواری کاهش مییابد سرطانهای مربوط به پستان است. شاید همین موضوع هم دلیل جذب بیشتر زنان به گیاهخواری است.
محمدزاده در خصوص فواید گیاهخواری برای قلب میگوید پزشکان و متخصصان تغذیه معتقدند بدن ما به همه گروههای مواد غذایی نیاز دارد و نباید خودمان را از مصرف ماده غذایی خاصی محروم کنیم.
محمدزاده معتقد است نمیتوان گفت رژیم گیاهخواری در همه مراحل بیماریهای خاص میتواند باعث بهبود آنها شود. چون این موضوع به عوامل زیادی از جمله نوع سرطان و شدت بیماری بستگی دارد. چون در بعضی مراحل بیماری باعث ضعیف تر شدن فرد و کند شدن روند بیماری میشود.
طبق اظهار این متخصص تغذیه نمیتوان رژیم گیاهخواری را برای درمان یا پیشگیری از همه بیماری ها یا سرطانها توصیه کرد. چون جنبه علمی ندارد. این کار حتما باید تحت نظر پزشک معالج و متخصص تغذیه انجام شود.
ابتلا به سرطان های دستگاه گوارش با مصرف گوشت
دکتر محمدزاده میگوید مصرف گوشت قرمز رابطه مستقیمی با سرطانهای دستگاه گوارش از جمله سرطان معده و روده بزرگ دارد. بنابراین احتمال ابتلای گیاهخواران به سرطانهای دستگاه گوارش به ویژه سرطان روده بزرگ کاهش پیدا میکند.
توجه داشته باشیم روده بزرگ آخرین بخش از سیستم گوارشی است. یعنی در این بخش از روده، آب، نمک و ضایعات غذا خارج و آماده دفع میشوند. سرطان روده بزرگ نیز معمولا از رشد غیر قابل کنترل سلولها ناشی میشود. در روند ایجاد سرطان روده بزرگ، ابتدا تودههای کوچکی در دیواره داخلی روده بزرگ تشکیل میشوند که بعدا ممکن است تبدیل به سرطان شوند.
توجه داشته باشیم عوامل متعددی از جمله مصرف بیش از اندازه گوشت قرمز، نداشتن تحرک کافی و مصرف سیگار در افزایش احتمال بروز سرطان روده بزرگ نقش دارند. اما قارچ، عدس، سویا و نخود سبز و همچنین انار، انگور و گلابی ترکیباتی دارند که باعث جلوگیری از التهاب و بیماریهای روده میشوند.
قارچ دکمه ای یکی از سالم ترین مواد غذایی برای جایگزینی با گوشت قرمز است زیر هم پروتئین دارد و هم اینکه چربی و کلسترول و دیگر مواد مضر برای بدن را ندارد؛ همچنین انواع غذاها را نیز می توان با قارچ طبخ نمود.
خودسرانه رژیم نگیرید
متخصص تغذیه و رژیم درمانی میگوید شکی نیست مصرف میوه و سبزیجات و فواید گیاهخواری برای قلب بسیار مفید است. اما این به آن معنا نیست که گیاهخواری هیچ ضرری نداشته باشد و هر کسی بتواند خودسرانه آن را در پیش گیرد.
با وجودآنکه در رژیمهای گیاهخواری بدن فیبر بالایی دریافت می کند. اما فراموش نکنیم فیبرها میتواند مانع جذب بسیاری از مواد معدنی از جمله کلسیم، آهن و… شوند.
بنابراین در رژیمهای خودسرانه گیاهخواری هم احتمال کمبود این گونه مواد معدنی بسیار بالاست. به همین دلیل احتمال ضعف استخوانها و شکستن آنها در افراد گیاهخوار بیشتر از دیگران است.
بنابراین رژیم گیاهخواری باید توسط کسی که تخصص لازم را در زمینه تغذیه داشته باشد و با توجه به خصوصیات افراد تنظیم شود.
به عقیده دکتر محمدزاده، در بعضی افراد گیاهخوار، که خامگیاهخوار هستند، احتمال ورود مواد مضر مثل رادیکالهای آزاد به بدن آنها هم کمتر است. ضمن آنکه بدن هم تحت استرس کمتری قرار خواهد گرفت.
منبع: همشهری و ایرنا