مدیریت آفات و بیماری های قارچ ها
مدیریت آفات و بیماری های قارچ ها- درمزارع تولیدی قارچ، واژه بهداشت عموماً در دامنه محدودی بکارگیری می شود. این در حالی است که این واژه دارای بعد بسیار وسیع تری است و شامل همه ابزارها و روش های کنترلی بیماری ها و آفات می شود.
از آنجا که هدف مدیریت تلفیقی آفات و بیماری‌ها حفاظت از سلامت محصول تولیدی است، این برنامه اغلب تحت عنوان بهداشت مزرعه (Farm Hygien) شناخته می‌شود.
این برنامه مدیریتی دارای سه بخش بسیار مهم است:
– جلوگیری از ورود موجودات مضر
– محدود نگه‌داشتن موجودات مضری که از سد مرحله اول عبور کرده‌اند.
– حذف آفات و بیماری‌هایی که باقی‌مانده‌اند.
اجرای برنامه تلفیق مبارزه با افات و بیماری ها نیازمند تلاش مداوم در اجرای بخش‌های مختلف آن است وناکارآمدی و قصور در هر یک از بخش های آن سبب افزایش سریع جمعیت آفات و بیماری ها و خسارات آنان خواهد شد. هدف مدیریت تلفیقی مدیریت آفات و بیماری های قارچ ها حفاظت از سلامت محصول تولیدی است
1- ممانعت از ورود آفات و بیماری‌ها
این بخش از برنامه وظیفه جلوگیری و ممانعت از ورود آفات و عوامل بیماری زا به مزرعه در موردی که منابع آلودگی در خارج از مزرعه وجود دارند، بکار می‌رود. علی‌رغم اینکه احتمال ورود اولیه آفات و بیماری ها از بیرون مزرعه به داخل آن همیشه وجود دارد. خود مزرعه به‌عنوان مهم ترین منبع آلودگی می تواند به شمار برود. وجود یک برنامه مؤثر، خطر ورود آلودگی از بیرون به داخل مزرعه را به حداقل خواهد رساند. همچنین شانس گسترش و انتقال آفت و بیماری را از نواحی آلوده به بخش‌های سالم مزرعه را نیز کاهش خواهد داد.
در داخل مزرعه نیز اصل ممانعت از ورود منابع آلودگی، همه مراحل تولید از شروع و آماده‌سازی کمپوست تا انتهای دوره تولید را دربرمی گیرد. نکات کلیدی و مهم در برنامه ممانعت از ورود آفات و بیماری ها شامل:
- فیلترینگ مطلق تونلهای فاز دو و خاک پوششی و همچنین وجود تونلهای بدون درز و شکاف .
- فیلترهای مگس، گردوخاک بر روی هواسازهای سالن پرورش و دریچه های اگزوز آن.
- استقرار پادری‌های ضدعفونی‌کننده در جلوی درب ورودی سالنهای پرورش و راهروها.
- نظارت دقیق بر رعایت تمام اصول بهداشتی جهت جلوگیری از انتقال آلودگی توسط پرسنل به داخل مجموعه.
گاهی اوقات خاک‌پوششی آلوده به‌عنوان منبع مهمی از بیماری ها یا آفات شناسایی می‌شود. خاک‌پوششی آلوده، منبع اولیه آلودگی هایی چونتارعنکبوتی، حباب های خشک و تر و حتی مگس‌های قارچ است. علاوه بر این، ساخت کمپوست در یک محل و انتقال آن به سایر مزارع شانس ورود آفات و بیماری ها را به سالن های پرورش را افزایش می‌دهد.
2- محدود نگه‌داشتن در مدیریت آفات و بیماری های قارچ
محدود نگه‌داشتن آفات و بیماری ها باید به یک عملیات مداوم در طول دوره پرورش در مزارع قارچ تبدیل شود. هدف این برنامه به حداقل رساندن، گسترش آفات و بیماری‌ها به‌خصوص از دوره‌ای به دوره‌ای دیگر است. اجزاء اصلی برنامه محدود نگه‌داشتن آفات و بیماری ها شامل :
- اجرای اقدامات بهداشتی شدید و اصولی در طول دوره برداشت.
- شناسایی و تیمار صحیح لکه‌های بیماری بر روی بستر.
- شروع هر روز کاری با لباس کار پاک، تمیز.
- استفاده از پد و پادری های حاوی مواد ضدعفونی‌کننده مستقر در جلوی درب های ورودی.
- فیلتراسیون موفق هواسازها و فن های تونل ها.
- به‌کار گیری صحیح قارچ‌کش‌ها و حشره‌کش‌ها.
- ایجاد و کنترل شرایط محیطی سالن ها با توجه به سن سالن.
3- حذف آفات و بیماری‌هایی که باقی‌ماند
حذف آفات و بیماری‌های یک مزرعه بویژه پس از وقوع شدید آلودگی در آن معمولا در طی یک مرحله اجرای عملیات حذف آفات و بیماری ها حاصل نمی‌شود و نیاز به اجرا و استمرار آن در طی یک دوره زمانی است تا بتوان جمعیت آنها را کاهش داد.
استفاده از سموم مناسب به همراه برخی از اقدامات برای محدود نگه‌داشتن جمعیت آفات و بیماری های بخشی از برنامه حذف آفات و بیماری ها هستند.
بهترین و مؤثرترین روش در این برنامه، عملیات پخت سالن بهمراه تمام محتویات آن (Cook-Out) در پایان دوره برداشت است تا سبب نابودی تمامی عوامل ناخواسته موجود در سالن شود.در یک دوره زمانی چند ماهه و در صورتی که عملیات پخت برای همه سالن های پرورش اجرا و تکرار شود، جمعیت آفات و بیماری ها در مزرعه به سطوح بسیار پایین کاهش خواهد یافت اما جمعیت آنها به طور کامل از سالنها حذف نخواهد شد.
روش مناسب دیگر، اختتام زودهنگام برداشت در سالن پرورش و بلافاصله پخت سالن در زمانی است که جمعیت آفت و بیمای های در آن بالا باشد. این کار معمولأ در پایان فلش دوم انجام می‌شود . تولیدکنندگان محصولات ارگانیک که از آفت‌کش‌ها در طول دوره پرورش استفاده نمی‌کنند، از این روش بیشتر بهره می برند.
