یکم تا هفتم آبان ماه به عنوان هفته پیشگیری از مسمومیت ها نامگذاری شده است و شعار امسال این هفته نیز «سلامتی را با افزایش آگاهی و اقدام پیشگیرانه از مسمومیت‌ها محافظت کنیم» تعیین شده است.
یکی از انواع مسمومیت های کشنده، مسمومیت با قارچ‌های سمی است؛ دکتر مسعود حبیبی، رئیس اداره نظارت بر واردات و صادارت معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی یزد در این باره می‌گوید: برخی از قارچ‌های سمی در صورت مصرف خوراکی می‌توانند باعث نارسایی حاد کبدی و مرگ شوند.
به گفته وی، تشخیص قارچ‌های سمی از انواع غیرسمی آنها، از روی شکل ظاهری قارچ برای افراد عادی کاری دشوار بوده و نیاز به تجربه و تبحر دارد.
حبیبی در همین رابطه به نکاتی در خصوص پیشگیری از مسمومیت‌های ناشی از قارچ‌های سمی اشاره و عنوان می‌کند: شناسایی انواع خوراکی قارچ از انواع سمی تنها براساس خصوصیات ظاهری مانند شکل، رنگ، بو، قوام و مزه مشکل بوده و تنها توسط متخصصان و کارشناسان مجرب قارچ‌شناسی و گیاه شناسی، با انجام آزمایشات امکان پذیر است بنابراین باید نسبت به توصیه‌های برخی از افراد عادی در تشخیص انواع سمی از انواع خوراکی قارچ بی‌توجهی کرد.
وی اضافه می‌کند: از مصرف قارچ‌های خودرو یا جمع آوری شده توسط افراد عادی یا قارچ‌هایی وحشی که به صورت فله‌ای عرضه می‌شوند باید خودداری کرد و تنها قارچ‌های پرورشی را که توسط مراکز مجاز و در بسته‌بندی‌های دارای مجوزهای سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت، درمان و پزشکی هشتند، مصرف شود.
این مسئول در خصوص هفته پیشگیری از مسمومیت ها با بیان این که برخی از روش‌ها و معیارهای سنتی مانند تغییر رنگ قاشق نقره در اثر تماس با قارچ، فرو بردن قارچ در شیر یا وجود حشرات در اطراف قارچ و محل رویش قارچ معیار علمی و صحیحی برای تشخیص عدم سمیت قارچ نیست و هیچگونه پایه و اساس علمی ندارد، تاکید می‌کند: هرگز قارچ های وحشی را به صورت خام و به مقدار زیاد نباید مصرف کرد.
وی می‌گوید: هر چند در برخی موارد حرارت برخی از مواد سمی موجود در قارچ‌ها را از بین می برد ولی با این وجود برخی از سموم موجود در قارچ‌ها مقاوم به گرما بوده و در اثر فرآیندهای آماه سازی غذا مانند؛ کباب کردن، آب پز کردن، سرخ کردن و بخار پز کردن قادر به تخریب کامل مواد سمی موجود در قارچ نیست.
حبیبی هشدار می‌دهد: در صورت بروز علایم و نشانه‌های گوارشی به صورت تاخیری یعنی 5 تا 12 ساعت پس از مصرف خوراکی قارچ، باید هر چه سریعتر بیمار را به مرکز درمانی تخصصی سم شناسی بالینی و مسمومیت‌ها انتقال داد چرا که انتقال سریع بیمار مسموم به یک مرکز درمانی تخصصی مسمومیت‌ها، امکان درمان موفقیت‌آمیز را افزایش می‌دهد لذا هر گونه تاخیر در این امر سبب افزایش احتمال شکست درمان و حتی مرگ بیمار می‌شود لذا توصیه می‌شود با مشاهده علایم و نشانه‌های بالینی اولیه به ویژه از نوع تاخیری در فردی با سابقه مصرف خوراکی قارچ، از هرگونه خوددرمانی و درمان علامتی پرهیز کرده و بیمار در اسرع وقت به بیمارستان منتقل شود.
رئیس اداره نظارت بر واردات و صادارت معاونت غذا و دارو استان در پایان نیز یادآور می‌شود؛ در صورت امکان، نمونه باقی مانده قارچ مصرف شده توسط بیمار نیز توسط همراهان برای شناسایی کادر پزشکی در بیمارستان و تسریع در شناسایی نوع مسمویت و درمان بیمار داشته باشید.
منبع: ایسنا
