نگاهی به ویروس ها، ویروئید و مایکوپلاسما ها
پیکره ویروس ها(ویروئید و مایکوپلاسما ها)، بسیار کوچک و غیرقابل مشاهده با میکروسکوپ نوری هستند. ویروس ها به دلیل ماهیت وجودیشان برخلاف قارچها و باکتریها بر روی محیط کشت مصنوعی رشد نمیکنند تنها زمانی قادر به رشد و تکثیر خواهند بود که وارد موجود زنده یا میزبان خود شوند.
اولین ویروس شناساییشده قارچ خوراکی، ویروس عامل بیماری فرانسوی قارچ خوراکی La france است. این ویروس در ابتدا با مقایسه میزان رشد میسیلیوم قارچ خوراکی آلوده به ویروس در مقابل میزان رشد میسیلیوم قارچ اسپان مادری آن، شناسایی شد. هنگامیکه ویروس در غلظت زیاد در میسیلیوم قارچ وجود داشته باشد، رشد میسیلیوم قارچ مبتلا به ویروس بسیار کمتر از میسیلیوم سالم آن خواهد بود. ازآنجاییکه میسیلیوم همه استرینهای قارچ به یک اندازه رشد نمیکنند، نیاز است که رشد میسیلیوم مبتلا به ویروس فرانسوی را تنها با رشد میسیلیوم سالم همان استرین مقایسه کرد.
تشخیص آلودگی
ماهیت آلودهکنندگی ویروس فرانسوی قارچ خوراکی را میتوان بهراحتی با آناستوموز آن با میسیلیوم های سالم بر روی محیط کشت آگار اثبات کرد. همچنین میتوان نشان داد که در همان روزی که آناستومز بین هیف آلوده و سالم رخ میدهد، هیفی که قبلاً عاری از ویروس بود، رشد بسیار کندتری پیدا خواهد کرد. این آزمایش کوچک اثبات میکند که ویروس از سالن با بستر بیمار براحتی می تواند به سالن با کمپوست سالم منتقلشود.
میکروسکوپ الکترونی (EM) وسیله مهمی برای شناسایی بیماری های ویروسی است. براحتی می توان با تهیه عصاره از قارچ های مخدوش و تهیه اسلاید از آن، با میکروسکوپ الکترونی آن را مورد بررسی قرار داد. برای بررسی روی اسلاید قرار میگیرند. در صورت وجود ویروس در عصاره، پیکره آن زیر میکروسکوپ مشاهده خواهد شد. ایراد این تکنیک، توزیع ناهمگن پیکرههای ویروس در بافت قارچ های آلوده و گاها جمعیت بسیار پایین آنها است. به همین دلیل لازم است که عصاره قارچ از اندامهای باردهی بیشتری و از هر نمونه تعداد بیشتری اسلاید گرفتهشود. بهطورمعمول، ده اندام باردهی از بستر آلوده به ویروس دریافت میشود. بیشترین میزان آلودگی به ویروس در نمونههای گرفتهشده از فلش سوم گزارش شدهاست.
نگاهی گذرا به ویروئیدها، مایکوپلاسماها
تاکنون هیچیک از این گروهها(ویروئید و مایکوپلاسما ها) در قارچ خوراکی بیماری ایجاد نکردهاند. بههرحال، بیماریهایی مانند بیماری مومیایی وجود دارند که عامل ایجادکننده آن، هنوز دقیقا مشخص نشده و احتمالا یک باکتری از جنس پسودوموناس عامل ایجادکننده این بیماری باشند. بهمنظور بررسی بیماریهای جدید بایستی، همه گروههای شناختهشده بیماری را دقیقا موردمطالعه قرارداد.
ویروئیدها
ویروئیدها با استفاده از تکنیکهایی شبیه به تکنبک PAGE شناسایی میشوند که در آن RNA تکرشتهای استخراجشده و پس از ژل الکتروفورز مورد ارزیابی قرار میگیرند. در مقایسه با ویروسها کوچک تر هستند ازاینرو مقدار ssRNA استخراجشده آنها بسیارکم خواهد بود. تفاوت عمده ویروئیدها با ویروس ها عدم وجود پوشش پروتئینی در انها است که مانع از دیدهشدن توسط میکروسکوپ الکترونی می شود . ویروئید ها ازاین رو با بیماری ویروس X قارچ خوراکی شباهتهایی دارند بهجز اینکه آنها از یک باند بزرگ RNA تشکیل شدهاند.
مایکوپلاسماها
مایکوپلاسماها یا فیتوپلاسماها (آنهایی که در گیاهان سبز میشوند) بهوسیله تکنیکهای اختصاصی مانند میکروسکوپ معمولی مجهز به سیستم رنگآمیزی قابلشناسایی هستند. این موجودات شبیه پلاسمودیوم (بدون شکل مشخص و ثابت) هستند.
کشت ریکتزیاها بسیار دشوار است و وجود آنها معمولاً توسط میکروسکوپ، رنگآمیزی اختصاصی، آنتیبادی فلورسنت و PCR مشخص میشود.