یکشنبه 02 آذر

دانشنامه صنعت قارچ [هاگ]

mushroom.news

بیماری های قارچ صدفی

بیماری های قارچ صدفی - ناهنجاری های قارچ صدفی

بیماری های قارچ صدفی و ناهنجاری هایی که ممکن است در پرورش این قارچ رخ دهد از مهمترین عواملی است که هر تولیدکننده قبل از تولید باید در مورد آن‌ها دانش کافی کسب کرده و در هنگام بروز توانایی مقابله با آن‌ها را داشته باشد. شناسایی و درمان این عوامل امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر در روند کشت قارچ صدفی برای دستیابی به محصولی باکیفیت است. برخی از بیماری‌های قارچ صدفی با دیگر قارچ‌ها مشترک‌اند، اما این قارچ چند بیماری مخصوص به خود نیز دارد. برای آشنایی بیشتر با بیماری‌ها و ناهنجاری‌های قارچ صدفی خوراکی تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

بیماری‌های قارچ صدفی معمولاً بصورت نقص‌ یا تغییراتی در شکل، رنگ یا سطح کلاهک، ساقه و بستر کشت ظاهر می‌شوند. برخی از این بیماری ها از طریق بستر یا اسپان آلوده وارد مزرعه میشوند و برخی دیگر توسط عوامل خارجی انتقال می‌یابند.

البته شرایط محیطی نامناسب نیز در رشد و تکثیر بیماری‌ها نقش زیادی دارد.

مهمترین بیماری های قارچ صدفی عبارتند از:

کپک سبز تریکودرما

تریکودرما که در بین عوام به کپک سبز معروف است، یکی از بیماری‌های مشترک بین قارچ‌های پرورشی است که مخصوص بستر است. یعنی خود قارچ را مستقیماً درگیر نمی‌کند؛ ولی با تسخیر بستر کشت و مصرف مواد غذایی آن جلوی رشد محصول را خواهد گرفت. در نتیجه راندمان کشت به شدت کاهش می‌یابد و محصولات روییده نیز کیفیت پایین و ظاهر نامناسبی خواهند داشت.

کپک سبز تریکودرما با رشد متراکم میسیلیوم سفید و به دنبال آن هاگ‌زایی گسترده و سبز قارچ در سطح بستر مشخص می‌شود.

تشخیص این بیماری در مرحله رشدی هیف‌های پاتوژن در کیسه‌های قارچ یا بستر کشت از هیف‌ های قارچ خوراکی بسیار مشکل است، چون هر دو سفید هستند. با این وجود، قارچ کپک سبز میسلیوم‌های ضخیم‌تر و هیف‌های هوایی‌تر از قارچ صدفی تولید می‌کند. رنگ سبز زمانی تولید می‌شود که پاتوژن روی هیف‌های هوایی تولید کنیدیوسپور می‌کند. اگر پاتوژن در مرحله مایه‌زنی وارد بستر کشت شود، لکه‌های سبز پس از 10 تا 15 روز ظاهر می‌شوند.

تشخیص زودهنگام Hypocrea spp مشکل است. چون منطقه آلوده سبزرنگ نمی‌شود و استرومای سفیدی توسط Hypocrea spp تشکیل می‌شود که شبیه پریموردیای قارچ صدفی است. تشکیل استروما نشانه آلودگی عمیق و شدید بستر کشت توسط پاتوژن است. رشد هیف‌های صدفی در اطراف این لکه‌های سبز متوقف می‌شود و به‌تدریج توسط کپک سبز پنهان می‌شوند.

روش کنترل بیماری کپک سبز قارچ صدفی: رعایت نظافت و بهداشت مهم‌ترین روش‌ کنترل بیماری کپک سبز است. آلودگی شدید توسط کپک سبز در بستری پیدا می‌شود که به‌صورت ضعیف پاستوریزه شده است.

برای کنترل و درمان آن استفاده موضعی از محلول فرمالین 4% با دستمال پارچه ای یا اسپری سم کاربندازیم 0.05% استفاده می‌گردد.
همچنین در مراحل اولیه می‌توان قسمت‌های آلوده را با محلول اسپورگون 500ppm اسپری کنید. از بنومیل و تیابندازول نیز کارگشا هستند، اما اسپورگون موثرتر است.

بیماری کپک تریکوردما در بستر قارچ صدفی
بیماری کپک تریکوردما در بستر قارچ صدفی

کپک تارعنکبوتی

بیماری کپک تار عنکبوتی، همانطور که از نامش پیداست، شبیه تار عنکبوت‌های ظریف در سطح بستر است. cobweb از جمله بیماری‌های مشترک بین قارچ صدفی و دکمه ای است.

کپک تار عنکبوتی که معمولاً در محیط‌های بسیار مرطوب رشد می‌کند، می‌تواند به سرعت پخش شود. این کپک نیز جز بیماری‌های بستر محسوب میشود که سطح آن را بطور کامل می‌پوشاند و با مصرف مواد مغذی آن و همچنین جلوگیری از ورود هوا و رطوبت، راندمان کشت را به شدت کاهش می‌دهد.

کپک تار عنکبوتی روی بستر قارچ صدفی
کپک تار عنکبوتی روی بستر قارچ صدفی

پوسیدگی باکتریایی

بیماری پوسیدگی باکتریایی (Bacterial rot) در اثر آلودگی به باکتری سودوموناس آلکالیجنس(Pseudomonas alcaligens) پدید می‌آید. این بیماری در مراحل اولیه بصورت پین های کوچک قهوه‌ای یا لکه روی پایه قارچ ضاهر میشود. این ضایعات به تدریج گسترش یافته و حالت چسبناک میگیرند؛ سپس تغییر رنگ می‌دهند.

برای کنترل این بیماری از محلول اکسی تتراسایکلین یا استرپتوسایکلین با غلظت 400 ppm استفاده می‌کنند.

بیماری پوسیدگی باکتریایی قارچ صدفی bacterial rot
بیماری پوسیدگی باکتریایی قارچ صدفی

لکه قهوه ای

بیماری لکه قهوه ای (Brown spot) یک بیماری باکتریایی است که در اثر باکتری سودوموناس تولاسی (P. tolaasii) ایجاد می‌شود. لکه قهوه‌ای یکی از جدی‌ترین بیماری‌های باکتریایی قارچ صدفی است که وقتی مزرعه را آلوده کند، کنترل آن قبل از اینکه تمام کیسه‌های بستر از مزرعه خارج شوند، بسیار دشوار خواهد بود.

در اثر این بیماری، لکه‌هایی با اشکال مختلف که شبیه زنگ‌زدگی هستند (رنگ بژ تا قهوه‌ای زنگ‌زده) روی کلاعک قارچ پدید می‌آید. همچنین ممکن است کلاهک کمی زرد شود و بافتی شکننده و آسیب پذیر پیدا کند.  این لکه‌ها به مرور زمان لعاب‌دار می‌شوند و بوی نامطبوعی ایجاد می‌نمایند.

 

بیشتر اوقات این بیماری پس از تغییرات شرایط محیطی رخ می‌دهد. زرد شدن و مرگ قارچ‌ صدفی به دلیل این بیماری اتفاق نمی‌افتد، بلکه:

  • در ابتدا، کلاهک‌های قارچ به دلیل تشکیل لایه‌ای از میعان یا رطوبت بالا در دماهای پایین، نمی‌توانند رطوبت خود را بهطور معمول تبخیر کنند.
  • در نتیجه قارچ شروع به خفه شدن و مردن می‌کند.
  • به همین دلیل، سطح قارچ لیز شده و در این مرحله است که سودوموناس‌ها می‌توانند شروع به تولید مثل کنند.
بیماری لکه قهوه ای قارچ صدفی
بیماری لکه قهوه ای قارچ صدفی

لکه زرد

بیماری لکه زرد (Yellow blotch) در اثر باکتریای سودوموناس آگاریسی(Pseudomonas agarici) پدید می‌آید. علائم اولیه این بیماری تشکیل قطرات زرد روی پین‌ها است که با گذشت زمان و رشد قارچ، به لکه‌های کوچک بدشکل با رنگ زرد یا نارنجی روی کلاهک قارچ تبدیل می‌شوند.

بیماری لکه زرد قارچ صدفی
بیماری لکه زرد قارچ صدفی

خشکیدگی یا مرگ برگشتی

بیماری سرخشکیدگی، یک عفونت است که از ویروس کروی قارچ صدفی (OMSV) سرچشمه می‌گیرد. این عفونت منجر به مهار قابل توجه رشد میسلیوم، بدشکلی اندام‌های میوه‌ای و کاهش عملکرد در قارچ‌های صدفی می‌شود.

معمولا وسط کلاهک قارچ‌ بعد از آلودگی به این بیماری بصورت حفره ای فرو میرود و اطراف آن نیز خشک و نازک می‌شود. وزن محصول نیز به نسبت قارچ سالم کمتر است و راندمان کشت را پایین خواهد آورد.

سرعت گسترش آن در مزرعه بالاست و منرل آن نیز بسیار دشوار است.

در حال حاضر اطلاعات کمی در مورد این بیماری وجود دارد و اثرات عفونت OMSV بر میزبان قارچی آن به خوبی مشخص نیست.

بیماری خشکیدگی در اثر ویروس کروی قارچ صدفی omsv
بیماری خشکیدگی در اثر ویروس کروی قارچ صدفی omsv

کپک سبز زیتونی

برخی از کپک‌های رقیب مانند کپک سبز زیتونی علاوه بر رقابت در به‌دست آوردن مواد غذایی، توکسین ترشح می‌کنند که برای میسلیوم‌های قارچ صدفی سمی است و آن‌ها را از بین می‌برد. کپک سبز زیتونی با ترشح توکسین‌های سمی، میسلیوم قارچ را ضعیف می‌کند و در نهایت آن را از بین می‌برد.

چون میسلیوم‌های این کپک رقیب، شبیه میسلیوم قارچ صدفی است، در ابتدای گسترش آن در درون بستر، به‌اشتباه تصور می‌شود که قارچ صدفی رشد خوبی دارد. ولی پس از یک هفته، رشد قارچ متوقف و توده های سفیدی در بستر ظاهر می‌شود. این توده‌ها به‌تدریج تغییر رنگ می‌دهند و به سبز زیتونی تبدیل می‌شوند.

برای کنترل آن از سم بنومیل (Benomyl) با غلظت 1000 تا 2000 ppm (0.1 الی 0.2 %) می‌توان بهره برد.

بیماری کپک سبز زیتونی در بستر قارچ صدفی
بیماری کپک سبز زیتونی در بستر کشت قارچ صدفی

 

کپک ماتیکی

بیماری کپک ماتیکی(Geotrichum)، نیز یکی دیگر از بیماری‌های بستر است که درون آن، میسلیوم و توده نارنجی‌رنگ تولید می‌کند. این بیماری بصورت خیلی نادر در کشت قارچ پدید می‌آید.

علائم آن بصورت ظاهر شدن میسلیوم سفید رنگ درون بستر است که ظاهری یخ‌زده دارد. ولی به مرور زمان، میسلوم‌ها به صورتی، تغییر رنگ می‌دهند؛ در نهایت پس از بلوغ کامل، این کپک اسپورهای قرمز تولید می‌کند. به همین دلیل نام آن را کپک ماتیکی گذاشته‌اند.
(البته با مرور زمان و کهنه شدن، این کپک به رنگ نارنجی تیره مشاهده می‌شود.)

برای کنترل این بیماری نیز از سم قارچ‌کش بنومیل با غلظت 0.1 الی 0.2% استفاده می‌نمایند.

 

تیغه‌های اشک‌ریز

بیماری تیغه گریان وجود قارچ‌های کلاهک‌داری به عنوان رقیب به نام تیغه‌های اشک‌ریز است. این بقارچ روی بستر رشد می‌کند و دارای پایه و کلاهک است. این قارچ‌ها خسارت چندانی وارد نمی‌کنند، فقط در کسب مواد غذایی با قارچ رقابت کرده و چنانچه مایع سیاه‌رنگ آن‌ها روی محصول بریزد، به کیفیت آن لطمه وارد می‌شود.

جهت مبارزه با تیغه‌های اشک‌ریز، آن‌ها را از ته پایه از بستر جدا و معدوم کنید. سپس دست و وسایلی که با آن این کار انجام شده ‌است را با الکل ضدعفونی کنید.

 

قارچ جوهری

این قارچ نیز یکی دیگر از قارچ‌هایی است که بصورت رقیب، روی بستر ظاهر می‌شود و عناصر و مواد غذایی بستر را مصرف می‌کنند. در نتیجه باعث کاهش محصول می‌شوند.


ناهنجاری های قارچ صدفی

ناهنجاری ها همانطور که از نامش پیداشت، یعنی تغییر در شکل و اندازه و مشخصات ظاهری که سبب کاهش بازارپسندی محصول خواهد شد. در بیشتر مواقع این تغییرات به دلیل شرایط نامساعد محیطی به وجود می‌آیند. بنابراین با حفظ شرایط محیطی در حالت مطلوب می‌توان ار بروز آنها جلوگیری کرد.

مهمترین ناهنجاری های قارچ صدفی، به شرح زیر است.

کپک قارچ صدفی

همانطور که از نامش پیداست، یعنی قارچ ها روی بستر کپک می‌زنند. دلیل این عارضه، تغییرات شرایط محیطی سالن کشت است.

یعنی وقتی هوای سالن خشک باشد، سبب میشود تا قارچ آب خود را از دست بدهد. در نتیجه قارچ قهوه‌ای رنگ و رشد آن متوقف یا کم می‌شود.
سپس زمانیکه رطوبت سالن به یکباره زیاد شود، قارچ کلاهک‌های خود را به سمت بالا می‌چرخاند تا رطوبت اضافی از آبشش‌هایش خارج شود.

این نوسان ناگهانی سبب توقف رشد و مرگ قارچ خواهد شد. بنابراین رطوبت روی آنها جمع و سبب کپک زدن آن می‌شود.

 

کپک زدن قارچ صدفی روی بستر
کپک قارچ صدفی

کپک سفید

بیماری کپک سفید بصورت یک لایه کرک مانند یا پنبه‌ای روی کلاهک قارچ‌ها ظاهر می‌شود. علائم آن اغلب به صورت لکه‌های ریز و سفید شروع می‌شود که به مرور زمان رشد می‌کنند و سطح قارچ را در بر می‌گیرند.

این نوع کپک معمولاً در شرایط رطوبت بالا و گردش هوای ضعیف ایجاد می‌شود. برای تشخیص کپک سفید از انواع دیگر، به ظاهر کرکی و روشن آن توجه کنید. وقتی آن را لمس می‌کنید، نرم و شبیه پشمک است.

کپک سفید روی قارچ صدفی
کپک سفید روی قارچ صدفی

کپک قارچ صدفی و کپک سفید، در نتیجه شرایط نامناسب محیط کشت پدید می‌آیند و دلیل آن ویروس یا باکتری‌ها نیستند. از این‌رو جز بیماری‌ها ذکر نشده‌است.

پرزهای سفید روی قارچ

هر پرز سفیدی روی قارچ همیشه به معنای کپک نیست. اگر قارچ‌های صدفی زمانی برداشت شوند که کلاهک‌هایشان کاملاً رسیده باشد، لکه‌های سفید اغلب پس از چند روز نگهداری ظاهر می‌شوند.

اگر یک پوشش سفید روشن در مرکز کلاهک مشاهده کردید که براحتی با انگشت پاک می‌شد، به احتمال زیاد میسلیوم هوایی است، نه کپک.

این قارچ‌ها هنوز هم برای خوردن بی‌خطر هستند. اما اگر پرزهای سفید بیشتر کلاهک را پوشانده و به راحتی پاک نمی‌شوند، نشانه فساد است.

همچنین می‌توانید آنها را بو کنید. اگر بوی بدی ندارند، مشکلی نیست. اما اگر بوی بد یا حتی شیرینی دارد، آنها را دور بیندازید.

پرزهای سفید روی قارچ صدفی
پرزهای سفید روی قارچ صدفی

ساقه کرکی

گاهی پرزهای سفید بر روی پایه قارچ تشکیل می‌شوند. این پوشش شباهت زیادی به میسلیوم دارد که بطور طبیعی زیر کلاهک رشد می‌کند.

این مورد معمولاً میسلیوم هوایی است که زمانی تشکیل می‌شود که قارچ‌ها در رطوبت بالا و CO₂ بالا نگهداری شوند. این یک واکنش بی‌ضرر به شرایط محیطی است. با این حال، اگر پرزها ضخیم‌تر باشد، تغییر رنگ دهند یا بوی نامطبوعی دارند، احتمال بیشتری وجود دارد که کپک باشند و قارچ‌ها باید دور ریخته شوند.

تشکیل پرز های سفید روی پایه قارچ صدفی
تشکیل پرز های سفید روی پایه قارچ صدفی

ترک خوردن کلاهک قارچ صدفی

وقتی جریان هوا در اتاق کشت خیلی شدید باشد، سبب خشک شدن، ترک خوردن و زرد شدن کلاهک قارچ صدفی خواهد شد. حتی زمانی که رطوبت مناسب بباشد نیز این مشکل رخ خواهد داد.

علائم اولیه این عارضه:

  • لبه‌های قهوه‌ای رنگ که هنگام لمس، خشک یا حتی گرم به نظر می‌رسند.
  • ترک یا شکاف در اطراف لبه‌های کلاهک
  • زرد شدن سطح کلاهک
  • کلاهک‌های قارچ به سمت پایین خم می‌شوند تا از خشک شدن آبشش‌ها جلوگیری کنند.

این آسیب اغلب روی قارچ‌هایی که هنوز در حال رشد هستند ظاهر می‌شود، اما می‌تواند پس از برداشت نیز رخ دهد.

 

همچنین گاهی اوقات اگر رطوبت بطور موقت کاهش یابد، کلاهک‌ قارچ حتی تحت جریان هوای معمولی نیز ممکن است ترک بخورند.

بطور کلی وقتی قارچ‌ صدفی رطوبت کافی دریافت نمی‌کند، ظاهرش تغییر می‌کند. آبشش‌ها نازک می‌شوند، رنگ آنها نیز سفید یا زرد خواهد شد. همچنین کلاهک جمع می‌شود و آبشش‌ها نمایان می‌شوند.

در این شرایط، قارچ‌ها سریع‌تر پیر می‌شوند تا هاگ آزاد کنند. آن‌ها بدون ساختار محکم رشد می‌کنند و باعث می‌شود بافت آن ترد، توخالی و شکننده باشد.

ترک خوردن کلاهک قارچ صدفی به دلیل کمبود رطوبت
ترک خوردن کلاهک قارچ صدفی به دلیل کمبود رطوبت

 

کلاهک براق یا لاکی

کمبود رطوبت و تغییرات دمایی زیاد سبب ایجاد کلاهک‌های براق و لاکی(Glossy/ Lacquered Mushroom Caps) خواهد شد. این مورد معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که هوا نه تنها خشک باشد، بلکه برای قارچ صدفی، خیلی سرد یا خیلی گرم نیز باشد. در چنین شرایطی، سطح کلاهک براق و تقریباً صیقلی می‌شود.

برای جلوگیری از این ناهنجاری، رطوبت داخل سالن کشت در حالت ایده‌آل بین 83 تا 90 درصد، ثابت نگه دارید. همچنین مطمئن شوید که جریان هوا مستقیماً به قارچ‌ها نمی‌دمد. (مخصوصاً اگر هوا خیلی خشک است یا اگر سیستم‌های گرمایشی یا سرمایشی باعث ایجاد جریان هوای گرم یا سرد می‌شوند.)

اگر دیدید که لبه‌های کلاهک شروع به پیچ خوردن یا ایجاد بافت چرمی کرده‌اند، باید علاوه بر تنظیم رطوبت، جهت جریان هوا و همچنین دمای هوا را بررسی و تصحیح نمایید.

ناهنجاری کلاهک لاکی در قارچ صدفی
ناهنجاری کلاهک لاکی در قارچ صدفی

جوش یا برآمدگی روی قارچ صدفی

اگر متوجه برآمدگی‌های سفید، زائده‌های پنبه‌ای یا جوش‌های کوچک زگیل مانند روی کلاهک قارچ صدفی شدید، محتمل‌ترین علت، ترکیبی از دمای پایین و سطح بالای CO₂ در سالن کشت است.

این تکه‌های سفید در واقع میسلیوم ثانویه هستند. گاهی اوقات، نیز پین‌های ریز قارچ حتی می‌توانند از این سطوح شروع به رشد کنند.

نوع دیگری از پرزهای سفید روی قارچ‌ها ظاهر می‌شود که شبیه فلس‌های ریزی هستند و براحتی پاک می‌شوند. آنها سلول‌های مرده پوست سطح کلاهک هستند که در اثر رطوبت بیش از حد، خفه شده‌اند.

البته ممکن است این ناهنجاری در امتداد لبه کلاهک، بصورت برآمدگی یا جوش ظاهر شود. این مورد زمانی اتفاق می‌افتد که همزمان با سطح بالای CO₂، رطوبت 3 تا 5 درصد افزایش یابد.

جوش و برامدگی در سطح قارچ صدفی
جوش و برامدگی در سطح قارچ صدفی

قارچ ها و پین های مرجانی شکل

شکل‌های غیرمعمول و مرجان‌مانند قارچ‌ صدفی اغلب زمانی رخ می‌دهد که پین‌ها(جوانه‌ها) در شرایط نامناسب محیطی، به‌ویژه در غیاب نور و هوای تازه، تشکیل می‌شوند.

در واقع رشد قارچ صدفی به اشکال غیرمعمول شبیه به گل‌کلم، جوجه‌تیغی یا صخره‌های مرجانی، در واکنش به استرس پدید می‌آید. این اشکال زمانی پدید می‌آیند که CO₂ خیلی زیاد باشد و تهویه یا نور در مرحله‌ آغازین رشد، ضعیف باشد.

برای حل این مشکل باید شرایط محیطی مناسب را فراهم کنید. سپس قارچ‌های ناهنجار را از بستر جدا نمایید و صبر کنید تا قارچ‌های جدید با شکل معمولف روی بستر ظاهر شوند. معمولا این روند 3 الی 4 روز طول می‌کشد.

رشد مرجانی قارچ صدفی به دلیل ازدیاد co2 و کمبود نور
رشد مرجانی قارچ صدفی به دلیل ازدیاد co2 و کمبود نور

ساقه بلند و کلاهک کوچک

اگر قارچ صدفی به شکل ساقه‌های بلند، نازک یا خمیده، با کلاهک‌های کوچک و رشد نیافته که بطور کامل باز نمی‌شوند دارد، به دلیل سطح بالای دی‌اکسید کربن CO₂ است.

معمولا قارچ‌ها با اشکال عجیب یا پیچ‌خورده، زمانی ظاهر می‌شوند که تبادل هوایی کافی نباشد و CO₂ در اتاق کشت جمع شود.

بطور کلی دلیل بلند بودن ساقه قارچ صدفی و دیگر قارچ‌ها، راکد ماندن دی‌اکسیدکربن در نزدیکی آن است.

ساقه بلند و کلاهک کوچک قارچ صدفی به دلیل تجمع دی اکسید کربن
ساقه بلند و کلاهک کوچک قارچ صدفی به دلیل تجمع دی اکسید کربن

 

ساقه ضخیم قارچ صدفی

دمای پایین و رطوبت بالا سبب ضخیم شدن ساقه قارچ صدفی خواهد شد. در این حالت پایه قارچ مانند بشکه، بصورت توخالی، ضخیم می‌شود. سطح کلاهک نیز در این شرایط موجدار خواهد بود و و آبشش‌ها (هایمنوفور) بزرگتر می‌شوند تا سطح تبخیر بیشتر باشد.

در این حالت، اسپورها به سرعت تشکیل می‌شوند و کلاهک رشد زیادی نمی‌کند.

در رطوبت بالای هوا، تبخیر از کلاهک قارچ به خصوص در مراحل اولیه تشکیل خوشه، کند می‌شود. گاهی اوقات ساقه نه تنها کشیده می‌شود، بلکه پیچ می‌خورد و به کیسه فشار می‌آورد.

همچنین مرطوب و لزج شدن کلاهک و پایه قارچ در اثر نامتعادل بودن شرایط محیطی سالن اتفاق می‌افتد. قارچ صدفی در اثر دمای بیش از حد نابود می‌شود، ولی در اثر دمای پایین از بین نخواهد رفت و با افزایش مجدد دما، رشد میسلیوم ادامه پیدا خواهد کرد. این تغییرات بصورت حجیم شدن پایه و کوچک و بدشکل شدن کلاهک بروز می‌کند.

ساقه ضخیم و آبکی قارچ صدفی در اثر دمای پایین و رطوبت بالا
ساقه ضخیم و آبکی قارچ صدفی در اثر دمای پایین و رطوبت بالا

نوارهای سیاه روی قارچ‌ صدفی

خطوط و رگه‌های سیاه روی قارچ صدفی که به سمت بیرون کلاهک امتداد می‌یابند، نشانه نوسان میزان رطوبت در سالن کشت هستند. (حتی نوسان به میزان 6% نیز می‌تواند تأثیر قابل توجهی داشته باشد)

این نوارهای سیاه زمانی به وجود می‌آیند که لایه نازک سطح کلاهک در اثر خشکی ترک می‌خورد یا پاره می‌شود؛ در نتیجه رنگدانه‌ها در امتداد این خطوط جمع می‌شوند و این ناحیه را تیره یا حتی سیاه خواهند کرد.

نوسانات دما نیز می‌تواند در این پدیده نقش داشته باشد. تغییرات ناگهانی دما نیز ممکن است تشکیل لایه‌های سلولی جدید در کلاهک را مختل کند و احتمال تغییر شکل و ایجاد رنگدانه‌های تیره را افزایش دهد.

پس اگر این علامت‌ را مشاهده کردید، اولین قدم تثبیت رطوبت‌ و دمای سالن کشت است.

نکته: این نوارهای سیاه کپک نیست و محصول برای مصرف هیچ مشکلی ندارد؛ ولی ظاهر محصول را خراب کرده و مشتری‌پسندی آن را کاهش خواهد داد. در نتیجه محصول با عنوان درجه 2 یا 3، خریداری میشود که قیمت پایین‌تری خواهد داشت و سود کشت را کم خواهد کرد.

خط ها و نوارهای سیاه روی کلاهک قارچ صدفی در اثر نوسانات رطوبت
خط ها و نوارهای سیاه روی کلاهک قارچ صدفی در اثر نوسانات رطوبت

 

زرد شدن کلاهک قارچ صدفی

علت شایع زرد شدن کلاهک قارچ صدفی و اشکال غیرعادی آن، رطوبت زیاد بستر است. اگر آب اضافی در بستر وجود داشته باشد، بافت کلاهک قارچ شکننده، آبکی و زرد رنگ خواهد شد. در این حالت هیمنوفور (آبشش) ممکن است به‌طور غیرطبیعی رشد کند و زرد شود. رشد غیرمعمول آبشش سبب تغییر شکل غیرعادی کلاهک خواهد شد.

اگر قارچ صدفی زرد شده را فشار دهید، ممکن است از آن، آب بیرون بیاید و گوشتش بین انگشتان شما از هم جدا شود. در این حالت قارچ، اغلب بوی نامطبوعی متصاعد می‌کند.

زرد شدن کلاهک قارچ صدفی در اثر رطوبت زیاد
زرد شدن کلاهک قارچ صدفی در اثر رطوبت زیاد

پیچ خوردن قارچ صدفی

افزایش بیش از حد دی‌اکسیدکربن(CO₂) سبب خم شدن و پیچ خوردگی کلاهک قارچ صدفی خواهد شد. در این شرایط، قارچ‌ها شکل نامتقارنی به خود می‌گیرند و کلاهک به دلیل کمبود فضا، رشد کافی نخواهد کرد.

یکی از شایع‌ترین دلایل زرد شدن و پیچ خوردن قارچ‌های صدفی، رطوبت بیش از حد در بستر کشت است. وقتی بستر خیلی مرطوب باشد، قارچ‌ها می‌توانند پیچ ​​خورده رشد کنند یا به نظر برسد که پشت و رو شده‌اند.
کلاهک آنها ممکن است موج‌دار و زرد شود، در حالی که آبشش‌ها ممکن است ضخیم، ناهموار و از سفید به زرد تغییر رنگ دهند.

نکته: قارچ‌های زرد، نرم و پیچ‌خورده اغلب نشان‌دهنده‌ی بستر غرقاب هستند. اگر قارچ‌ها سفت اما بدشکل هستند، ممکن است مشکل از CO₂ بالا باشد.

پیچ خوردن کلاهک قارچ صدفی در اثر ازدیاد دی اکسید کربن و رطوبت بالا
پیچ خوردن کلاهک قارچ صدفی در اثر ازدیاد دی اکسید کربن و رطوبت بالا

آبی شدن قارچ صدفی

اگر قارچ‌های صدفی که معمولاً سفید یا خاکستری هستند، ناگهان به رنگ آبی روشن در آیند، اغلب به دلیل افت شدید دما در سالن کشت است. هرچه قارچ‌ها در زمان وقوع این شوک دمایی جوان‌تر باشند، احتمال آبی شدن آنها بیشتر است.

آبی شدن معمولاً منجر به نازیبایی خوشه‌ها می‌شود. کلاهک‌ها در این حالت ممکن است بسته بمانند و بسیاری از قارچ‌ها نیز خشک، چروکیده یا کوتاه‌قد خواهند شد.

بطور کلی در اثر افت ناگهانی دما، دو اتفاق ممکن است رخ دهد:

  • اگر پین‌های اولیه به رنگ آبی درآیند، ممکن است زنده بمانند و به قارچ‌های خاکستری-آبی تبدیل شوند. برای کمک به بهبود آنها، دما را باید به تدریج افزایش دهید. گرم کردن ناگهانی ممکن است سبب آبکی شدن و تغییر شکل قارچ‌ها شود.
  • اگر پین‌ها قهوه‌ای یا زرد شوند، به این معنی است که آنها مرده‌اند و دیگر رشد نخواهند کرد.
آبی شدن قارچ صدفی
آبی شدن قارچ صدفی

نکته حرفه‌ای:  اگر انتظار می‌رود دمای شب به شدت کاهش یابد و می‌دانید که سیستم گرمایشی شما ممکن است برای حفظ دما دچار مشکل شود، دمای سالن پرورش را در اوایل روز در هر 3 تا 4 ساعت، حدود ۱ درجه سانتیگراد(۲ درجه فارنهایت) کاهش دهید. رطوبت را نیز بطور موازی، به ازای هر درجه، 1% کاهش دهید تا استرس روی قارچ‌ها کاهش یابد.

هنگام بازگرداندن شرایط عادی، دما و رطوبت را نیز به تدریج افزایش دهید. تنظیم آهسته و پیوسته به محافظت از پریموردیا(پین) کمک می‌کند و از آسیب بیشتر جلوگیری می‌کند.

 

مولف:

گردآوری، ترجمه و ویرایش توسط تیم تحریریه هاگ
کپی تنها با ذکر منبع مجاز است.
منابع:

  • کتاب پرورش اصلاح قارچ خوراکی صدفی (بیماری های قارچ صدفی)
  • veshenka-expert.info
  • eatthinkbemerry.com
  • elsevier.es
  • مقاله Diseases of Oyster and Milky Mushroom

با انواع بیماری های قارچ های خوراکی در سایت دانشنامه هاگ آشنا شوید.

3.5/5 - (6 امتیاز)

مطالب مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

میزان مطالعه: