دروغ یا واقعیت برچسب مواد غذایی قارچی؟

عدم مطابقت نوشته روی بسته‌بندی محصولات غذایی حاوی قارچ با محتوای آنها

0 خواندن این مطلب 2 دقیقه زمان میبرد

فهرست مطلب نمایش

برچسب دروغین مواد غذایی قارچی

یک مطالعه در ناحیه اتحادیه اروپا نشان داده است که برچسب مواد غذایی و محصولات حاوی انواع قارچ، با محتوای آنها مطابقت ندارد!

در این تحقیق که بر روی محصولاتی نظیر: مکمل‌های دارویی حاوی قارچ، قهوه قارچ، سوپ و غذاهای کنسروی، پودر قارچ، مخلوط قارچ خشک و … انجام شده است، نتایج جالب و حتی شوکه‌کننده‌ای بدست آمده است.
بر اساس نتایج این آزمایش، برخی گونه‌های قارچ‌ ذکرشده روی برچسب مواد غذایی، در اغلب این محصولات وجود ندارد! همچنین برخی از این فراورده‌ها شامل انواع قارچ غیرخوراکی و سمی نیز بودند!

نتایج این مطالعات بصورت مقاله‌ای در مجله معتبر Food Control منتشر شده است.

چگونگی آزمایش فراورده‌های قارچ

این آزمایش در چندین مرکز تحقیقاتی واقع در نقاط مختلف اتحادیه اروپا، انجام شد. محققان برای تست فراورده‌های قارچی از یک تکنیک ژنتیکی به نام متابارکُدینگ (metabarcoding) استفاده کردند.
تکنیک متابارکدینگ ترکیبی از توالی‌یابی نسل بعدی ژنتیک و بارکد DNA موجودات است.

دانشمندان از این روش برای بررسی گونه‌های قارچ و باکتری‌های موجود در ده‌ها محصول خوراکی حاوی قارچ، استفاده کردند. برای اطمینان از درستی نتایج، تمامی مواد غذایی حاوی قارچ مورد استفاده در این آزمایش، از سوپر مارکت‌ها خریداری شد.

تقلب در برچسب مواد غذایی

بر اساس نتایج، نوع قارچ یا مقدار آن در 40% فراورده‌ها، با آنچه روی برچسب آن ذکر شده‌بود، مطابقت نداشت! در اغلب این مواد غذایی، قارچ‌های وحشی یا گران‌قیمت با گونه‌های پرورشی ارزان‌تر جایگزین شده بود. این مورد بیانگر تقلب عمدی، برای افزایش سود مالی است.

اما در درصد کمی از محصولات (ازجمله مکمل‌ها و پودر قارچ)، DNA گونه‌های قارچ سمی و غیرخوراکی در مقادیر کم یافت‌شد!
البته به دلیل مقادیر ناچیز این قارچ‌ها، احتمال خطر برای سلامتی انسان، بسیار کم است.

دلیل عدم آزمایشات مشابه

روش‌ها و ابزارهای سنجش بارکد DNA، برای آزمایش محصولات قارچی از چندین سال پیش در دسترس هستند. اما چرا بررسی مواد غذایی حاوی قارچ، قبل‌تر از این و بطور گسترده صورت نمی‌گیرد؟
شاید به این دلیل که قارچ‌ها همیشه بخش نسبتا کوچکی از مواد غذایی تجاری را تشکیل میدادند. اما امروزه با گسترش مصرف قارچ در سطح جهانی و عرضه محصولات غذایی متنوع قارچی، احتمالا شاهد تعداد بیشتر این تحقیقات خواهیم بود.

تقلب عمدی در برچسب محصولات غذایی حاوی قارچ

افت کیفیت و عدم نظارت بر مواد غذایی

چند سال گذشته نیز، همین گروه آزمایش مشابهی را با استفاده از روس بارکد DNA انجام داد. در آن زمان 71 محصول مختلف حاوی قارچ مورد بررسی قرار گرفت.
طی نتایج آن عدم مطابق اطلاعات روی برچسب مواد غذایی با مواد داخل آن، حدود 3% بود.

در مقایسه با آمار 40% درصدی آزمایش اخیر، شاهد افت کیفیت زیادی در محصولات خوراکی هستیم! این مورد نشان‌دهنده توجه ضعیف سازمان‌های نظارتی و بهداشتی به محصولات غذایی در سال‌های اخیر می‌باشد!
ظاهرا مقوله تقلب عمدی در فرآورده‌های قارچی، در حال گسترش است و نیازمند نظارت بیشتری در این بخش هستیم.

نتیجه‌گیری

نویسنده مقاله در پایان آن، خواستار کنترل هدفمندتر بر روی محصولات مبتنی بر قارچ، است. وی از مسولین میخواهد با استفاده از روش‌های نوین آزمایشی (از جمله احراز هویت با بارکد DNA)، محافظت بیشتری از مصرف‌کنندگان در برابر تقلب‌های احتمالی انجام دهند. زیرا این مورد بطور مستقیم با سلامتی افراد جامعه در ارتباط است.

محققین یک پروتکل توسعه‌یافته با Illumina را برای سنجش محصولات قارچی، پیشنهاد داده‌اند. با این روش می‌توان ردیابی جزئی منشاء قارچ‌ها و حتی مواد آلاینده را با بررسی DNA و احراز هویت آنها انجام داد. در اینصورت دیگر شاهد تقلب و درج اطلاعات نادرست روی برچسب مواد غذایی حاوی قارچ نخواهیم بود.

این تحقیقات توسط وزارت بهداشت چندین کشور اروپایی و چند دانشگاه معتبر حمایت شده است.