کشت قارچ کاربردی روی چوب درختان مهاجم

کشت قارچ کاربردی روی چوب درختان مهاجم، راه‌حل جدید برای مبارزه با گونه‌های مهاجم گیاهی در آمریکا است! مبارزه و حذف گیاهان مهاجم معمولا کاری پرهزینه، زمان‌بر، حساس و دشوار است. اما با این راه‌حل جدید می‌توان بخشی از هزینه‌های آن را جبران نمود.

تنها بین سال‌های 2009 تا 2014، ارگان‌های ایالتی و فدرال مجموعا سالانه 45 میلیون دلار برای کنترل گیاهان مهاجم در زمین‌های ایالت فلوریدا هزینه کردند!

قطع درختان و بوته‌های مهاجم و از بین بردن زباله‌ها شامل شاخه‌ها و تنه آنها، اغلب هزینه زیادی برای کشاورزان در بردارد. سوزاندن آنها نیز علاوه بر خطر آتش‌سوزی، باعث آلودگی محیط زیست خواهد شد. ولی در صورت موفقیت‌آمیز بودن کشت قارچ کاربردی روی بستر حاوی چوب درختان مهاجم، چندین مشکل بصورت هم زمان مرتفع خواهد شد.

کریستن باورز، فوق دکترای دانشگاه ایالتی نیومکزیکو سرپرست این آزمایش بود. نتایج این تحقیقات در آخرین شماره مجله Invasive Plant Science and Management منتشر شده‌است.

گونه گیاهی مهاجم چیست؟

گونه گیاهی مهاجم به گونه‌ای اطلاق می‌شود که بومی منطقه نبوده و در گذشته در آنجا حضور نداشته است. اما بصورت اتفاقی و با دخالت انسان به منطقه‌ای وارد شده و سبب برهم خوردن اکوسیستم آن زیستگاه می‌گردد. گیاهان و درختان مهاجم با مصرف منابع، سبب کاهش رشد یا از بین رفتن گیاهان بومی و ایجاد خسارت‌های محیط زیستی می‌شوند.

درختان غیربومی اکنون به عنوان بدترین گونه مهاجم در سراسر جهان محسوب می‌شوند. حدود 163 گونه گیاهی شامل درختان و درختچه‌های چوبی، در آمریکای شمالی به عنوان گونه مهاجم در نظر گرفته می‌شوند.
در فلوریدا، حداقل 13 گونه درخت برای اکوسیستم منطقه مضر و به عنوان مهاجم فهرست شده‌اند. بسیاری از شهرستان‌های فلوریدا، مانند پالم بیچ و میامی داد، از مالکان زمین می‌خواهند که درختان مهاجم را از زمین‌های خود حذف کنند.

گیاهان مهاجم غیربومی در سراسر مناطق کشاورزی در شمال فلوریدا و جنوب جورجیا فراوان هستند. بطور کلی در جنوب شرقی آمریکا، 5 نوع درخت مهاجم به تعداد زیاد وجود دارد، که مهمترین آنها درخت پیه چینی (Triadica sebifera) است.

درختان مهاجم جنوب شرق آمریکا:

• پیه چینی (Triadica sebifera)
• درخت ابریشم (Albizia julibrissin Durazz)
• اقاقیا برگ گوش (Acacia auriculiformis)
• بری چینی (Melia azedarach)
• پوست کاغذ (Melaleuca quinquenervia)

مبارزه با درختان مهاجم از طریق کشت قارچ کاربردی

حذف درختان مهاجم پرهزینه است و چوب آنها پس از قطع شدن، کاربرد تجاری ندارد. اما بسیاری از قارچ‌ها نظیر شیتاکه، صدفی، یال شیر و انوکی، چوبرس هستند. یعنی بر روی بستر چوبی رشد می‌کنند. بنابراین استفاده از درختان غیربومی به عنوان بستری برای کشت قارچ های کاربردی می‌تواند سبب استفاده مفید از ضایعات این درختان شود.

تولید تجاری قارچ های اگزوتیک مانند صدفی و شیتاکه از سال 2020 تا امروز 12.5 درصد رشد داشته است. قیمت آنها نیز در این دوره 32% افزایش یافت. در حال حاضر ارزش بازار قارچ های اگزوتیک در آمریکا 87.4 میلیون دلار است.

کشت قارچ کاربردی روی چوب درختان غیربومی مهاجم، چند مزیت شاخص دارد.

• استفاده بهینه از منابع طبیعی
• بهبود اکوسیستم و کمک به حفظ تنوع زیستی گونه‌های گیاهی بومی با از بین بردن گیاهان مهاجم
• جلوگیری از اشغال مناطق بیشتر توسط گونه‌های مهاجم
• کمک به تجزیه سریع‌تر ضایعات گیاهان به وسیله قارچ‌ها
• افزایش راندمان کشت قارچ با کاهش هزینه‌های خرید بستر
• افزایش درآمد کشاورزان از طریق فروش قارچ‌های تولیدی و ایجاد انگیزه برای حذف درختان مهاجم
• جبران هزینه‌های حذف گیاهان مهاجم

قارچ و کنترل درختان غیربومی مهاجم

در این تحقیق، کشت قارچ شیتاکه و صدفی بر روی چوب درختان مهاجم در تعدادی از مزارع تالاهاسی و فلوریدا صورت گرفت. بدین صورت که در چند نوبت کشت، 5 اتاق با چوب انواع مختلف درختان غیربومی و یک سالن با چوب بلوط(Quercus.L) که بطور سنتی برای کشت شیتاکه استفاده می‌شود پر شد. هدف از این آزمایش مقایسه راندمان کشت قارچ کاربردی روی چوب درختان مهاجم با بستر رایج بود.

این مطالعه 2 سال بطول انجامید. در انتها نتایج جالبی بدست آمد.

بر اساس نتایج از میان 5 گونه مورد آزمایش:

• قارچ شیتاکه فقط روی چوب درخت پیه چینی (T.sebifera)، رشد کرد.
• قارچ صدفی روی هیچ کدام از نمونه های چوب رشد نکرد.

پس نتیجه میگیریم همه گونه‌های درخت مهاجم نمی‌توانند قارچ‌های قابل فروش تولید کنند. اما در هرصورت میسلیوم روی چوبها رشد و آنها را تجزیه می‌کند. بنابراین نکته مهم این مطالعه این است که از قارچ‌ها می‌توان برای تجزیه و بازیافت چوب درختان مهاجم و غیربومی استفاده کرد.

مقایسه کیفیت قارچ های تولیدی

مقایسه راندمان کشت قارچ کاربردی روی چوب درختان مهاجم با کنده بلوط نشان داد که:

• کنده‌های بلوط تقریباً 3 برابر بیشتر از چوب درخت پیه چینی، قارچ شیتاکه تولید می‌کنند.
• اما اندازه هر قارچ بصورت جداگانه با بستر درخت پیه چینی، بطور قابل توجهی بزرگتر بود. بطور متوسط وزن هر قارچ کشت شده روی چوب درختان مهاجم، 30% بیشتر از بستر معمول بود.

نتایج آزمایش تاحدودی عجیب بود، اما نکات مثبت زیادی داشت. این تحقیقات نشان داد که می‌توان بر روی یک بستر چوب غیرمتعارف مانند چوب درختان مهاجم، قارچ پرورش داد که منجر به سود مالی، مدیریت منابع و کنترل گونه‌های گیاهی مهاجم خواهد شد. به اینصورت بخشی از هزینه مبارزه با آن نیز جبران میشود.

اگر کشت قارچ کاربردی روی گونه‌های غیربومی مهاجم عملکرد خوبی داشته باشد، زمین‌داران ممکن است متقاعد شوند که از چوب درختان مهاجم برای تولید قارچ استفاده کنند. در غیر اینصورت این چوب‌ها را دور می‌ریزند.

بنابراین از یک منبع طبیعی بلااستفاده در مزرعه، استفاده موثر می‌کنند. با این روش از ضایعات بی‌مصرف و پرهزینه درختان مهاجم، استفاده مفید خواهد شد. همچنین درآمدی نیز برای کشاورزان خواهد داشت. به‌علاوه روند تجزیه این چوب‌ها نیز تسریع می‌گردد.

درست است که چوب این درختان بازده پایینتری نسبت به بستر رایج قارچ شیتاکه دارند، اما بصورت رایگان در دسترس هستند. درصورتیکه کنده‌های کشت قارچ شیتاکه از کشور چین وارد میشود و برای خریدشان باید مبلغ قابل توجهی پرداخت کرد.

کشت غیرتجاری قارچ های کاربردی دیگر

در ادامه این تحقیقات آنها کشت قارچ دم بوقلمون(turkey tail) بر روی چوب درختان مهاجم آزمایش کردند. همچنین اسپور این قارچ را بر روی درختان موجود در طبیعت تلقیح نمودند.

اگرچه محصول بدست‌‌آمده در حد فروش نبود. اما رویش این قارچ روی چوب درختان مهاجم به تجزیه سریع‌تر آنها و کاهش خطر آتش‌سوزی در مناطق طبیعی کمک بزرگی خواهد کرد.

کشت قارچ کاربردی برای نجات طبیعت

محققان بسیاری از قارچ‌ های کشت شده روی درختان غیربومی مهاجم را مصرف کردند و هیچ تاثیر منفی مشاهده نکردند. زیرا درصورت وجود مواد سمی درون یک گیاه، این سم درون برگ‌ها خواهد بود و نه چوب. همچنین در صورت وجود سم، رشد میسلیوم نیز مختل خواهد شد. اتفاقی که شاید در مورد گونه های دیگر غیر بومی افتاد.

این روش ساده به عنوان جایگزینی برای سوزاندن درختان مهاجم غیربومی که باعث آلودگی، انتشار دی‌اکسیدکربن و نیترات زدایی خاک میشود، خواهد بود. همچنین رشد قارچ روی چوب امکان تجزیه و بازگشت مجدد مواد مغذی به اکوسیستم را فراهم می‌کند که سبب بهبود ساختار خاک میشود.

بنابراین استفاده از قارچ‌ها برای بازیافت درختان غیربومی مهاجم، یک عنصر مضر در مزارع را به یک منبع طبیعی درآمدزا و مفید تبدیل می‌کند.

مولف:

گردآوری، ترجمه وتحریر توسط تیم رسانه هاگ
کپی تنها با ذکر منبع مجاز است.
منبع: phys.org – cambridge.org
نویسنده: Kristen E. Bowers و همکاران – مقاله استفاده از درختان غیربومی و مهاجم برای تولید قارچ تجاری، علم و مدیریت گیاهان مهاجم (2024) – دانشگاه کمبریج
source مقاله: https://www.researchgate.net/publication/380726870_Use_of_nonnative_invasive_tree_logs_for_commercial_mushroom_production