پرورش قارچ شیتاکه در ایران

آفت بزرگ صنعت قارچ کشور، ورود به عرصه تولید بدون برنامه ریزی و روند بازاریابی است. این سبب شده علی رغم تولید بسیار در زمینه تولید انواع قارچهای خوراکی، اکثر مزارع به سوددهی مناسب نرسند و درآمدزایی مناسب نداشته باشند. افزایش پرورش قارچ شیتاکه در ایران(تولید شیتاکه در ایران) نیز از این جمله است.

معرفی قارچ شیتاکه

در دو سال گذشته، در ایران به ویژه در استان خراسان رضوی(تولید شیتاکه در خراسان رضوی)، رشد چشمگیر تولید قارچ شیتاکه را شاهد بودیم. این قارچ به نامهای قارچ جنگل سیاه، قارچ درخت بلوط و یا قارچ سیاه چینی نیز معروف است و از جمله قارچ‌های محبوب و اگزوتیک جهان محسوب می‌شود که خاستگاه آن آسیای شرقی است.

پرورش قارچ شیتاکه در ایران

با گسترش مصرف قارچ شیتاکه در جهان، این قارچ توانست پای خود را به ایران هم باز کند و تولیدکنندگاهی را به فکر سرمایه گذاری بر روی این قارچ بیاندازد. در این بسیاری از استانها مانند خراسان رضوی، با پیشتازی در زمینه تولید و پرورش قارچ خوراکی، به این عرصه هم ورود کردند و در مدت کمی، توانستند در زمینه تولید قارچ شیتاکه گوی سبقت را از بقیه بربایند.

سختی‌های تولید قارچ شیتاکه

تولید شیتاکه در ایران دشواریهای خاص خود را دارد و برای ورود به عرصه تولید این قارچ باید به تفاوتهای مهم پرورش شیتاکه توجه داشت:

طول دوره تولید

تفاوت مهم قارچ شیتاکه و دکمه‌ای دوره زمانی طولانی تر این قارچ است. دوره پرورش قارچ شیتاکه ۱۰۰ روز یا بیشتر است. درحالیکه قارچ دکمه‌ای را در طول مدت کمتر از دو ماه، میتوان به راحتی کشت کرد.

حساسیت بالا به تغییرات محیط

قارچ شیتاکه، حساسیت بالایی به هرگونه تغییر شرایط محیطی دارد. در نتیجه کوچکترین تغییرات اعم از قطعی برق و آب، یا هر تنش و تغییر دیگری پرورش دهندگان را متضرر کرده و خسارات زیادی به بار می‌آورد.

نیاز به بستر خاص

قارچ شیتاکه، صرفا بر روی تکه‌های چوب جنگلی بلوط رشد می‌کند و به همین دلیل تولید آن نیاز به بستر مناسبی برای کشت با مواد اولیه ویژه دارد. پرورش قارچ شیتاکه و تهیه بستر  مناسب این قارچ یکی از مواردی است که نسبت به تولید قارچ دکمه‌ای کار را در ایران دشوارتر می‌کند.

نیاز به دمای ویژه

شیتاکه قارچ سرمادوستی نیست و به دمای هفت تا ۲۱ درجه و نور کنترل شده کافی نیاز دارد. وجود محیط استاندارد و وضعیت ثابت در کنار بستر کشت کافی و مناسب از شرایط ضروری مورد نیاز برای پرورش شیتاکه است.

سختی بازاریابی شیتاکه در ایران

به دلیل عدم آشنایی مردم با ویژگی‌ها و خواص شیتاکه به عنوان یک ماده غذای مفید، قارچ شیتاکه هنوز جایی در سبد خرید مردم ندارد. متاسفانه نه فروشندگان و نه تولیدکنندگان و نه انجمنهای صنفی، مسئولیت تبلیغ و آگاهی بخشی به جامعه را به عهده نمی‌گیرند. به همین دلیل روند فروش آن به کندی انجام میشود.

ضررهای تولید قارچ شیتاکه در ایران

البته پرورش این قارچ در ایران، مخالفانی را هم داشته است. محمد فارسی، پژوهشگر و استاد دانشگاه مشهد که سابقه 20 ساله در تحقیق روی انواع قارچ را دارد و مسئول تهیه بذر قارچ شیتاکه شد. وی تأکید دارد که تولید شیتاکه مناسب ایران نیست. زیرا محیط کشت پرورش قارچ شیتاکه نیاز به یکی از انواع مختلف چوب‌های سخت دارد. درختانی نظیر بلوط، آلش، شاه‌بلوط یا درخت شی که خاستگاه آن در ژاپن و چین است ولی این درختان به ویژه بلوط در ایران از گونه‌های با ارزش و در حال انقراض هستند. استفاده از چوب یا خاک‌اره این درختان در تهیه بستر کشت قارچ شیتاکه، نه‌تنها این گونه‌ها را با تهدید بیشتر روبرو می‌کند، بلکه اقتصادی هم نیست.

وی واردات محیط کشت یا چوب برای پرورش این قارچ را نیز مقرون به صرفه نمی‌داند. او از وزارت جهاد کشاورزی مشهد درخواست کرد که به‌دلیل مقرون به صرفه نبودن و هزینه بالای بستر تولید و همچنین مخاطرات زیست‌محیطی، بهتر است کشت این قارچ را از طرح تنوع بخشی تولید قارچ کشور حذف و ارقام دیگر مانند قارچ صدفی را جایگزین کند.

آموزش مراحل بستر رویش و پرورش قارچ شیتاکه

آیا می دانید قارچ‌ های شیتاکه در چه شرایط و در چه مکان‌هایی رشد می‌کنند و به عمل می‌آیند؟

پیشنهاد ما به شما این است این کلیپ را تا آخر تماشا کنید تا با نحوه پرورش و رشد قارچ شیتاکه آشنا شوید. امیدوارم این کلیپ کمک شایانی به شما در پرورش قارچ کند.