مگس فورید Phorid fly (مگس قوزدار یا مگس گوژپشت)
مگس فورید (phorid) یا مگس قوزدار یا مگس گوژپشت یکی از آفاتهای مهم در صنعت پرورش قارچ میباشد. این مگس با نام علمی Megaselia halterata ، متعلق به Phoridae، یک خانواده (گروه) بسیار بزرگ از مگسها است که از بیش از 3500 گونه تشکیل شده است.
این مگس ریز که ممکن است با مگس میوه اشتباه گرفته شود، بعد از مگس سیارید، یکی از رایجترین و خطرناکترین آفتها در صنعت قارچ است. زیرا علاوه بر آسیبی که به محصولات وارد میکند، ناقل بیماریهای قارچ نیز میباشد. نسبت ابتلای محصولات قارچ به مگس سیارید و فورید 4 به 1 است. یعنی شیوع مگس سیارید 4 برابر بیشتر از مگس فورید میباشد.
البته این مگسها نیش نمیزنند، یا ناقل بیماریهای انسانی نیستند. از اینرو برای سلامتی افراد مشغول بکار در مزارع قارچ نگرانکننده نیستند. فوریدها اولین بار در سال 1953 به عنوان آفات قارچ در نظر گرفته شدند. (زمانیکه جمعیت عظیمی از این مگس گوژپشت در مزارع پرورش قارچ بریتانیا ثبت شد.)
معرفی مگس گوژپشت
از چند نظر مگس گوژپشت قابل بررسی است.
مشخصات ظاهری مگس فورید
- خیلی کوچک (5 الی 8 میلیمتر طول)
- قوس شیبدار یا قوز پشت سر
- چشم قرمز نیست! (چشمهای مگس فورید قارچی تیره هستند و مانند چشم مگس میوه قرمز نیست)
عادات لانهسازی مگس قوزدار
- روی مواد آلی در حال تجزیه تخم میگذارند.
- در محیطهای مرطوب تخم میگذارند.
- لاروها برای زنده ماندن به مواد آلی و مرطوب نیاز دارند.
- زهکشهای کف سالن پرورش و کمپوست مهمترین محلهای تخمگذاری آنهاست.
- سطلهای زباله، شکاف مواد غذایی مرطوب، درزهای کف آشپزخانه، خاک در گیاهان گلدانی و قفس حیوانات خانگی (روی مدفوع/غذا مرطوب)
رژیم غذایی مگس گوژپشت
- تجزیه مواد آلی
- میسلیوم قارچ و بافت آبشش زیر کلاهک
- رطوبت
اهمیت مگس قوزدار
- آسیب به محصولات و پایین آوردن راندمان تولید به میزان 10 الی 40 درصد
- ناقل بیماری بیماری حباب خشک
- می تواند بیماری را از طریق تماس گسترش دهند
- انتقال کنه و دیگر بیماری های قارچ
چرخه زندگی مگس فورید
برخلاف مگس سیارید که در تمام سال هستند، مگس فورید آفت فصلی است. معمولاً در اواخر تابستان و پاییز تعداد مگسهای قوزدار افزایش مییابد. در طی این مدت، تولید مثل و مهاجرت مگس گوژپشت رخ میدهد.
چرخه زندگی مگس فورید دارای چهار مرحله زندگی متمایز است:
- تخم
- لارو
- شفیره
- مگس بالغ
خلاصه روند زندگی مگس قوزدار
مگسهای ماده پس از جفتگیری در لابهلای میسلیوم موجود در کمپوست قارچ، تخم میگذارند.
لاروها در عرض چند روز از تخم ها بیرون میآیند و از میسلیوم در حال رشد و همچنین بافت آبششهای زیر کلاهک قارچ، تغذیه می کنند. این تنها مرحله زندگی است که این آفت در واقع تغذیه میکند و همین مرحله هم برای ضربه زدن به کشت کافی است.
زمانیکه لاروها تغذیه خود را متوقف میکنند به سمت بالای کمپوست یا لایه خاک پوششی مهاجرت میکنند و در آنجا تبدیل به شفیره میشوند (دوره شفیرگی 5 تا 8 روز میباشد).
مگس های بالغ تقریباً 20 الی 30 روز پس از تخم گذاری ظاهر می شوند. مگسهای بالغ عمر کوتاهی دارند(بین 11 تا 25 روز بسته به شرایط) و غذا نمیخورند. مدت مرحله بزرگسالی یا بلوغ کوتاه است، آنها جفتگیری میکنند، تخم میگذارند و میمیرند.
مگس های بالغ تغذیه نمیکنند، اما برای زنده ماندن به رطوبت بالایی نیاز دارند که در سالنهای پرورش قارچ موجود است.
جدول بیولوژی مگس فورید قارچ
در این جدول مراحل و زمان زندگی مگس قوزدار (فورید) را مشاهده مینمایید.
مرحله رشد | زمان | مکان مزرعه (زیر لایه ها) | مراحل زندگی مگس فورید * |
---|---|---|---|
تخمگذاری ماده (تخمها 0.5 تا 0.7 میلیمتر طول دارند، زمانی که بارور میشوند مات هستند و زمانی که هنوز بارور نیستند شفاف هستند) | 7 تا 12 روز پس از تخمریزی، یا 4 تا 8 روز پس از پوشش دهی. پس از جفتگیری، مادهها یک دوره قبل از تخمگذاری حدود سیزده ساعت دارند. مدت زمان رشد تخم: 3 تا 5 روز در دمای 24 درجه سانتیگراد |
لایه کمپوست یا خاک پوششی | |
لاروهایی که از تخم بیرون میآیند ( M. halterata دارای لاروهای سفید، نیمه شفاف و حلقهحلقه است که در یکی از لبهها صاف و در لبه دیگر نوک تیز به طول حداکثر 4.5 میلیمتر است) | مدت زمان رشد لارو: 8 تا 11 روز در دمای 24 درجه سانتیگراد | لایه کمپوست یا خاک پوششی. مهاجرت به سمت بالا و سطح کمپوست یا لایه پوششی | |
شفیره سازی (شفیرههای فورید در ابتدا سفید هستند و در زمان بلوغ به زرد مایل به قهوهای تبدیل میشوند، طول تقریباً 2 میلیمتر) | مدت رشد شفیره: 5 تا 8 روز در دمای 24 درجه سانتیگراد | روی لایه بالایی کمپوست و خاک پوششی | |
ظهور مگس بالغ ( 2 تا 3 میلیمتر طول و به رنگ قهوهای مایل به سیاه دارند. آنتنهای کوتاه، چشمهای سیاه و پشت برجسته) | ظهور مگس بالغ پس از 16 روز از تخمریزی مشاهده میشود. مدت زمان رشد M. halterata ، از تخم تا بزرگسال، 16-19 روز در دمای 24 درجه سانتیگراد طول میکشد. (در دماهای بالاتر این زمان کمی طولانیتر میباشد؛ 22-20 روز در دمای 25-27 درجه سانتیگراد) | فعالیت پرواز M. halterata بیشتر در داخل تأسیسات قارچ و یا در خارج از سالن، احتمالاً برای مقاصد جفتگیری |
چگونگی انتقال و آلودگی سالن پرورش قارچ توسط مگس ها
مگسها با بوی کمپوست و میسلیوم در حال رشد جذب میشوند. آنها از هر روزنه و شکاف ممکن به داخل سالنهای کشت قارچ میروند.
مگس فورید تخمهایش را در زیر لایه خاک پوششی و روی میسلیوم قارچ میگذارند. در شرایط مساعد لاروها پس از 5 تا 10 روز از تخمها ظاهر می شوند و آسیب زیادی به قارچ وارد می کنند.
لاروها از میسلیوم قارچ تغذیه میکنند و هیفها را می جوند. هیف های در حال رشد و قارچهای جوان و کوچکتر پس از حمله لارو زنده نمیمانند.
آسیب به میسلیوم برای قارچهای بزرگتر نیز اگر شدید باشد، منجر به تشکیل پینهایی به رنگ قهوهای و پیدایش سطح چرمی بر روی کلاهک قارچ میشود. علاوه بر این، قارچهای جوانتر پوک و کوچک میشوند یا میمیرند.
تخمین خسارت مگس قوزدار
ابتلای به مگس فورید میتواند بین 10 الی 40 درصد راندمان تولید محصول را کاهش دهد. علاوه بر تلفات عملکردی که لاروها با تذغیه از میسلیوم ایجاد میکنند، قارچهای بالغ نیز ظاهر خوب خود را به دلیل تجمع لاروها روی سطح آنها، از دست داده و قابل فروش نمی باشند.
لاروها همچنین وارد بدن میوه میشوند و سوراخ های زیادی ایجاد میکنند که قارچها را برای استفاده نامناسب میکند. البته از آنجایی که دوره کوتاهی از چرخه زندگی مگس فورید در مرحله لاروی سپری میشود.
کاهش راندمان کشت قارچ به دلیل تغذیه لاروها از میسلیوم، فقط در تراکم مگسهای بسیار بالا (14 الی 17 لارو در هر 30 گرم کمپوست) مشکلساز است.
آسیبهای مگس فورید به کشت قارچ
با هجوم شدید مگسها و تخمریزی آنها، کمپوست توسط مقدار زیادی لارو که در داخل آن رشد کرده و تغذیه میکنند و مقدار زیاد مدفوعی که تولید میکنند، کلون میشود. در نتیجه، بستر به توده باتلاقی با بوی بد تبدیل میشود که میسلیوم قارچ در آن قادر به رشد نخواهد بود.
نواحی پوسیده کمپوست و پینهای پوسیده که توسط لاروهای مگس گوژپشت آسیب دیدهاند، محیط مناسبی برای تکثیر انواع کنهها میباشد.
کنهها نیز با کمک مگسهای بالغ وارد سالن کشت قارچ میشوند (یک مگس می تواند تا 30 کنه را حمل کند). از آنجایی که کنهها معمولاً با بیماریهای باکتریایی و ورتیسیلیوم (بیماری حباب خشک) همراه هستند، انتشار آنها میتواند منجر به انتقال نامطلوب این میکروارگانیسمهای بیماریزا در کل مزرعه قارچ شود.
وقتی که مگسها از قارچی به قارچ دیگر پرواز میکنند، بیماریها و کنهها را نیز منتشر میکنند. به این ترتیب مگسها نسبت به لاروهای خود آسیب بیشتری به کشت قارچ وارد میکنند. در صورت عدم انجام اقدامات کنترلی، قسمتهای دیگر بستر رویش قارچ نیز آلوده به بیماریهای مختلف میشوند.
عوامل موثر بر آلودگی و رشد مگس فورید
چند عامل بر سرعت رشد و همچنین سرعت پیشروی آلودگی آفت مگس قوزدار تاثیر میگذارند. در ادامه به بیان این عوامل میپردازیم.
کیفیت کمپوست
کیفیت بستر استفاده شده برای کشت قارچ، نقش مهمی در آلودگی به آفات دارد. بر اساس آزمایشهای مختلف، تضاد بین میسلیوم و مگسهای قارچ (سیارید و فورید) وجود دارد. یعنی کمپوست خوب رشدکرده، مگسهای ماده را برای تخمگذاری جذب نمیکند.
همچنین مقدار زیادی از لاروهای مگس توسط میسیلیوم قوی سرکوب میشوند. به این ترتیب، رشد شدید میسلیوم باعث سرکوب تخمگذاری و رشد لاروها میشود.
برعکس این رویه نیز وجود دارد. یعنی کمپوست ضعیف، جایی است که میسلیوم به سختی رشد میکند و بستر مناسبی برای تخمریزی و رشد لارو مگسها خواهد بود.
بطور کلی کنترل محیطی از جمله بهداشت کمپوست سازی و انجام درست مرحله پاستوریزه کردن کمپوست، اساس کشت موفق قارچ است.
در مرحله پاستوریزاسیون، تمام توده کمپوست باید در معرض دمای کافی برای کشتن آفات قرار گیرد. همچنین در مرحله کیسه کردن کمپوست نیز باید شرایط را طوری کنترل کرد تا از ورود مگسها به محل بستهبندی کمپوست، جلوگیری شود.
دما و رطوبت
مگس فورید (مگس گوژپشت) را میتوان به نوعی یک نوع آفت فصلی در نظر گرفت. فعالیت این مگس در اواخر تابستان شروع شده و در نهایت در پاییز به اوج خود میرسد. فعالیت و رشد و تکثیر این مگس در زمستان تقریبا متوقف میشود.
دمای پایین، باد با سرعت بالا و بارندگی به عنوان عوامل اصلی آب و هوایی موثر بر فعالیت فورید در نظر گرفته میشوند.
بر طبق نتایج مطالعات، دمای 18.5 تا 25 درجه سانتیگراد مناسبترین دما برای زندگی مگس قوزدار است. رطوبت بالا و دمای خنک (HR > 75٪ و 15 درجه سانتیگراد) به طول عمر مگس کمک میکند. بهعلاوه مادهها بیشتر از نرها تحت تأثیر شرایط محیطی قرار میگیرند.
نور محیط
مگسهای گوژپشت در نزدیکی منابع نور بسیار فعال هستند. پس باید دقت شود تا در فصول تابستان و پاییز حتی الامکان از روشن مانده چراغها در اطراف سالن پرورش قارچ جلوگیری شود.
چگونگی مقابله با مگس فورید
برای مقابله با مگس فورید باید از چند جهت عمل کرد که مهمترین آن پیشگیری از آلودگی مزرعه قارچ است. به یاد داشته باشید در صورت ورود مگس به سالن پرورش، حشره به سرعت وارد بلوک کمپوست میشود و در عمق آن تخمریزی میکند. اما ما هرگز نمیتونیم داخل بلوک کپوست را سمپاشی کنیم!
پس در صورت آلودگی، اقدامات بعدی و کنترل با سمها و آفتکشها خیلی موثر نخواهد بود و بیشتر جنبه عمل زیبایی دارند تا درمان!
3 روش مقابله با مگس قوزدار
- کنترل محیطی و پیشگیری
- کنترل بیولوژیکی
- کنترل شیمیایی
کنترل محیطی و پیشگیری از ورود مگس ها
کنترل محیطی و پیشگیری از ورود مگسها به چند طریق صورت میگیرد. در ادامه به تشریح آنها میپردازیم.
کنترل ورودی و خروجی هوا
اولین مورد برای پیشگیری از آفت مگسهای قارچی، این است که مدت زمان باز ماندن درها را محدود کنید. همچنین میتوانید در کنار درها از دمندههای قوی برای جلوگیری از ورود آفتها استفاده نمایید.
میتوان با استفاده از توریهای محافظ روی دهانههای تهویه و آببندی کردن درهای اتاقهای پر کردن کمپوست و سالن پرورش، از ورود مگسها و تخم ریزی آنها جلوگیری کرد. همچنین توجه جداگانهای باید به حفاظت از مجاری هوا، به ویژه در هنگام خروج هوا معطوف شود، زیرا آنها حاوی بوی کمپوست هستند که مگس ها را جذب میکنند.
از آنجایی که مگس ماده میتواند از کوچکترین سوراخ و شکاف وارد شود، تورهای استفاده شده باید 16 دهانه در یک سانتیمتر مربع داشته باشند. همچنین وجود منافذ در اطراف تورهای محافظ، درها و دیوارها باید حذف شود.
در پشت دریچهها نیز باید از کاغذهای چسبناک مخصوص برای مگسهایی که از این موانع عبور می کنند، استفاده شود. این چسب حشرات باید روزانه تعویض و تعداد مگسها کنترل شود تا در صورت افزایش غیرطبیعی هرگونه آسیب یا درز به وجود آمده ترمیم گردد.
سمپاشی و قرنطینه
سمپاشی سطح دربهای سالن پرورش (مخصوصا درب سمت پر کردن سالن) و سطح اگزوزها نیز میتواند بسیار موثر باشد. برای این منظور سم Ficam روی سطوح اسپری میشود(دقت کنید که این سم به هیچ عنوان برای استفاده روی بستر کمپوست مناسب نیست). این سم با مقدار مشخصی شکر مخلوط و بعد اسپری میشود (برای جذب مگسها).
بنابراین اتاق ها باید مهر و موم شده و به درستی غربالگری شوند تا مگسها نتوانند وارد شوند و زاد و ولد کنند. باید به درز تمامی درها، فنها، اتصالات سقف، زهکشیها و کانالکشی توجه شود و هرگونه نقص سریعا برطرف گردد.
تعبیه تلههای چراغ دار، در محیط دورتر از درها ممکن است کمک بزرگی باشد.
چند توصیه کلی برای کنترل محیطی آفت مگس قارچ:
-
- استفاده از توری های stainless steel (استیل ضدزنگ زدگی) مناسب مگس قارچ (Fly screen) روی اگزوزها و اطمینان از سالم بودن آنها در مراحل مختلف پرورش در هر دوره.
- اطمینان از هوابند بودن دربهای سالن پرورش (بلافاصله بعد از بستن درب سالن، چراغ ها را خاموش و به دقت درزگیری کنید. پس از درزگیری یک حشره کش در داخل سالن اسپری کنید.)
- زهکشی های و فاظلاب کف سالن را به طور منظم تمیز کنید.
- استفاده از چسبهای پهن (300mm) زرد رنگ حشره گیر در قسمتهای مناسب سالن پرورش و راهرو ها
- نصب حشره کش های برقی (insect zappers) در سالن و راهروها (در محل های ایمن برای محصول)
- مانع از ورود حشرات به راهروی مرکزی شوید و آن را هر غروب با سم حشره کش سمپاشی کنید.
- انجام cookout (بخار دهی سالن) در پایان هر دوره پرورش قارچ
- سطل زباله را حداقل 50 فوت (15 متر) از ساختمان دور نگه دارید و درب سطل زباله را بسته نگه دارید.
- درختان و فضای سبز اطراف سالن های پرورش را در شرایط وزش باد، 2 بار در هفته و در شرایط معمولی و سکون، هر 2 هفته یکبار با سم حشره کش سمپاشی کنید.
- در هنگام پر کردن سالن یا خاکدهی، از دستگاه رطوبت زن با حداکثر توان آن استفاده کنید. (برای مزارع سنتی با درب کوچک، یک دستگاه و مزارع مدرن با درب بزرگ، از 2 دستگاه در ارتفاع و روبروی هم استفاده نمایید)
- حتی الامکان مانع از باز ماندن درب سالن ها در هنگام قارچ چینی و … شوید. ( استفاده از کش موتوری یا تیوپ در شلنگ)
دستگاه رطوبتزن
یکی از راه های ورورد مگس قوزدار و دیگر به سالنهای کشت، استفاده از دستگاه رطوبتزن یا پرده هوایی در جلوی درب ورودی سالنها است. برای جلوگیری از ورود مگس ها
کنترل بیولوژیکی مگس های قارچ
تعدادی از نماتدهای حشرههای پاتوژن بیماریزا (که به میسلیوم قارچ آسیبی نمیرسانند) به دلیل محیطهای رشد مرطوب در برابر مگسهای قارچ استفاده میشوند. مثلا Steinernema feltiae و Heterorhabditis در برابر سیارید موثر است. Howardula hussey نیز به طور طبیعی بر علیه مگس فورید استفاده میشود.
(البته استفاده از غلظت بالای این نماتدها، علاوه بر اینکه هزینه بالایی دارد، در برخی موارد باعث آسیب به میسلیوم قارچ و یا کاهش عملکرد در فلاش اول خواهد شد.)
Bti
Bacillus thuringiensis israelensis (Bti) نیز یک باکتری است که بطور گسترده در کنترل بیولوژیکی مگسها استفاده میشود (Bti در برابر لاروهای سیارید موثرتر است).
این باکتری هوازی اسپورساز، قادر به تولید پروتئینهای حشرهکش کریستالی است که به عنوان دلتا اندوتوکسین نیز شناخته میشود. این ترکیبات پس از بلعیده شدن توسط لارو حشرات باعث مرگ آنها خواهد شد.
سموم حاوی Bti برای انسان، مهره داران و گیاهان بیضرر و همچنین کاملاً زیست تخریب پذیر هستند. هبنابراین باعث تجمع محصولات سمی در محیط زیست نمیشوند.
از جمله عوامل محدود کننده استفاده از Bti به عنوان یک حشرهکش زیستی، هزینههای نسبتا بالا و عدم تضمین فعالیت بیولوژیکی موثر آن است (زیرا ممکن است بسته به سویه و شرایط کشت راندمان عملکرد متفاوت داشته باشد).
دیگر گونههای بیولوژیکی
چندین گونه کنه شکارچی موثر بر روی آفات قارچ، نیز برای کنترل بیولوژیکی مگسهای قارچ مورد استفاده قرار میگیرند. کنههایی از جنس Hypoaspis در آزمایشات نتایج مثبتی در کنترل مگسهای sciarids و phorids داشته اند. در ازمایشات صورتگرفته استفاده از آنها در بسترهای تجاری پرورش قارچ، اثرات مخربی نداشته است.
در محیط های کمپوستسازی و انبار کردن آن، از تقویت زنبورهای پترومالید طبیعی برای کنترل انواع مگسها استفاده میشود. انواع زنبورهای پترومالید شامل: Spalangia endius، Muscidifurax raptor، M. zaraptor و M. raptorellus برای کنترل مگسها استفاده می شود.
کنترل شیمیایی (سموم و آفتکش های شیمیایی)
مگس فورید یا مگس قوزدار بطور کلی آفت خیلی شدیدی محسوب نمیشود! ولی مهمترین چالش مقابله با این مگس و بطور کلی مگسهای قارچ، این است که پرورش دهندگان قارچ گزینههای کنترل محدودی برای مگسهای قارچی دارند.
زیرا اکثر سموم و مواد شیمیایی موثر دیگر تاییدیه سازمانهای بهداشتی را ندارند و امکان استفاده از آنها میسر نیست. مثلا موثرترین آفتکش، یعنی دیازینون، دیگر برای استفاده در مزارع قارچ تاییده ندارد!
(دیازینون به دلیل سمیت آن برای ارگانیسمهای غیرهدف و سمی کردن کمپوست و در نتیجه انباشته شدن زبالههای سمی در محیط زیست، از لیست آفتکشهای مجاز در اروپا و آمریکا حذف شده است. اگرچه استفاده از آن هنوز در کشورهای دیگر رایج است)
سمپاشی کمپوست
وقتی سالن با کمپوست پر میشود، بسترهای تازه باید در چند روز اول با آئروسل (هواپخش)، دود دادن و اسپری کردن آفتکشهای مجاز، از مگسها محافظت شوند.
در برخی موارد به منظور کنترل مگسها، حشرهکشها را به کمپوست اضافه میکنند. هنگام استفاده از حشره کشها در کمپوست، مخلوط کردن و توزیع یکنواخت ترکیب، بسیار مهم است. زیرا اثر حشرهکش به مقدار مناسب آن بستگی دارد.
مهم است که حشره کش از میسلیوم در طول فرآیند تخمریزی تا حد امکان از دور باشد. زیرا در اثر تماس نزدیک، حشرهکش تأثیر نامطلوبی بر رشد بعدی میسلیوم و تشکیل بدن میوه قارچ میگذارد.
بنابراین، القای بذر (اسپان)، نباید همزمان با استفاده از حشرهکش روی کمپوست باشد. صرف نظر میزان و نوع حشرهکشی که استفاده می کنید، زمان اضافه کردن آن به کمپوست، قبل از تخمریزی میباشد. زیرا محافظت از کمپوست قبل از تخمریزی، تنها راه محافظت از میسلیوم قارچ است.
سمپاشی خاک پوششی
خاک پوششی و مواد مورد استفاده برای تهیه آن، باید در یک اتاق تمیز نگهداری شوند. در صورت وجود آفت در خاک، باید آن را با فرمالین یا بخار، پاستوریزه نمود.
پس از تهیه خاک پوششی، به منظور کنترل لاروها، آن را با دی فلوبنزورون (دیمیلین) ترکیب میکنند. ترکیب در طول آمادهسازی خاک پوششی، باید بطور یکنواخت صورت گیرد و باید در کل جرم لایه پوشش پخش شود.
بطور کلی، هر ترکیبی در طول مخلوط کردن محتویات آن به صورت محلول روی مخلوط اعمال میشود. Dimilin همچنین میتواند برای تصفیه خاک پوششی بلافاصله پس از اضافه کردن آن به کمپوست، استفاده شود. تا از نفوذ مواد شیمیایی اطمینان حاصل شود.
پس از اعمال خاکپوششی به کمپوست، ورود مگسها به سالنهای کشت باید با آئروسل ها(هوا پخش)، دود و پاشش ریز پراکنده پرمترین، دی کلرووس و پرفوسمتیل (آنومترین، فوربیسید و دی کلرووس) کنترل شود.
مگس هایی که در مراحل بعد یعنی در هنگام میوه دهی وارد سالن می شوند را می توان با دود یا سمپاشی ترکیبات حاوی پیرترید کنترل کرد (البته استفاده مداوم از این ماده می تواند منجر به مقاومت آفات شود، پس باید در مصرف آن دقت کرد).
چگونگی و زمان سمپاشی سالنها
مکان، زمان و چگونگی کنترل آفت مگس قارچ، توسط آفت کش ها |
||
محل و زمان |
کنترلها و موواد شیمیایی لازم |
نظرات و هشدارها |
سالن و قفسه های خالی پرورش قارچ |
azadirachtin DDVP (فقط در سالن خالی) MGK 264 (فقط در سالن خالی) pyrethrin + PBO |
|
پر كردن سالن |
azadirachtin Geranium oil – peppermint – rosemary |
|
مرحله تلقیح بذر (spawning) |
azadirachtin Bacilllus thuringiensis s p . israelensis Beauveria bassiana GHA cyromazine (سیرومازین) Geranium oil – peppermint – rosemary Isaria fumosorosea |
برای موثر بودن، آفت کش ها باید به طور کامل در کمپوست مخلوط شوند. مهم است که بخش های سطح و کناره ها به طور کامل از وجود تخم و لارو پاکسازی شود.
(از کمپوستی که در آن از سیرومازین استفاده شده بعد از کشت نمی توان به عنوان کمپوست برای رشد گیاهان دیگر استفاده کرد زیرا مسموم می باشد) |
Casing (پوشاندن سطح کمپوست با خاک) |
azadirachtin Bacilllus thuringiensis ssp . israelensis Beauveria bassiana GHA Geranium oil – peppermint – rosemary Isaria fumosorosea S-methoprene |
برای نفوذ خوب، روی لایه خاک پوششی را با آب کافی خیس کنید. |
ظاهر شدن بدنه بارده قارچ |
azadirachtin malathion pyrethrin + PBO |
کنترل پرواز مگس های بالغ |
چیدن قارچ |
pyrethrin + PBO (aerosol) |
قبل از اینکه قارچ چین ها وارد اتاق شوند، به طور موثر برای سرنگونی مگس های بالغ استفاده کنید. |
چند نکته برای رعایت بهداشت در سالنهای پرورش قارچ
باید دقت کنید که لارو برخی از مگسها(مگس قوزدار)، کنهها و برخی بیماریها به راحتی در سراسر مزرعه پخش میشوند. بنابراین، لازم است در هر سالن از لباسهای کار متفاوت استفاده کنید. همچنین بر روی کفشهایتان کیسه محافظ جدید که ضدعفونی شده است را استفاده نمایید. ابزارهای کار را نیز مرتبا ضدعفونی نمایید.
در پایان دوره کشت همه لاروها و تخمها باید با بخار دادن کمپوست و سالن ها کشت، از بین بروند. در طول بخار دادن توجه داشته باشید تا به دمای لازم برای از بین بردن آفتها برسید. اگر امکان بخار دادن فراهم نیست، تمام کمپوست مصرف شده باید فوراً از مزرعه خارج شود و سالنهای خالی کشت و قفسهها، باید با مواد ضدعفونی کننده کاملاً شسته شوند.
آفتکش های مجاز برای پرورش قارچ
آفتکشهای ثبتشده برای استفاده در سالنهای پرورش قارچ |
||||
نام متداول |
نام تجاری |
کلاس |
کلاس سمیت |
موارد استفاده و اقدامات احتیاطی |
azadirachtin (neem)
آزادیراکتین |
Azatin، Align، Azasol، Debug Tres |
BP |
IV; خیلی کم |
برای کنترل مگس سیارید و فورید با کمپوست یا خاکپوششی مخلوط میشود. رشد مگس را مختل میکند. قابلیت استفاده در کشاورزی ارگانیک (OMRI) |
Bacilllus thuringiensis ssp. israelensis |
Gnatrol DG |
MI |
IV; خیلی کم |
برای کنترل مگس سیارید و فورید با کمپوست یا خاکپوششی مخلوط میشود. رشد مگس را در مرحله لاروی مختل میکند. |
Beauveria bassiana GHA |
Botanigard |
MI |
IV; خیلی کم |
برای کنترل مگس سیارید و فورید با کمپوست یا خاک پوششی مخلوط میگردد. قارچ لارو مگس را آلوده میکند. تأییدیه کشاورزی ارگانیک |
سیرومازین (cyromazine) |
Armor, Aegis |
IGR |
III; کم |
برای کنترل مگس Sciarid با کمپوست مخلوط میشود و رشد مگس را مختل میکند. (کمپوست مصرفشده و آغشته به این سم را حتی بعد از تصفیه نیز نمیتوان برای رشد محصولات غذایی استفاده کرد!) |
DDVP، dichlorovos |
Nuvan Fog 5% |
OP |
I; بالا |
کنترل مگس فورید (هنگامی که سالن خالی است استفاده شود) و حداقل 10 روز قبل از ظاهر شدن قارچها |
Geranium oil; peppermint; rosemary |
Brandt Ecotec Plus |
BP |
IV; خیلی کم |
مگس را در مرحله لاروی کنترل میکند |
Isaria fumosorosea |
Ancora، PFR-97TM 20% WDG |
MI |
IV; خیلی کم |
کنترل مگسهای سیارید و فورید در هنگام تخمریزی، تلقیح بذر و پوشاندن بستر کمپوست تأییدیه کشاورزی ارگانیک |
malathion |
malathion |
OP |
III; کم |
جهت کنترل مگس سیارید و فورید، پس از چیدن قارچ در سالن اسپری میشود. |
MGK 264 |
Alto Cirrus، Cirrus Fogging |
هم افزایی |
III; کم |
اسپری در سالن پرورش خالی و همچنین ورودیها و جاهایی که ممکن است مگس از آن وارد شده یا با آن در تماس باشد |
permethrin (پرمترین) |
Ambush, Pounce |
SP |
II-III; |
کنترل مگس سیارید و فورید به وسیله بخور یا اسپری در هوا (برای مگس های بالغ) (در صورت وجود قارچ در سالن از آن استفاده نکنید) |
piperonyl butoxide (PBO)
پیپرونیل بوتاکسید |
هم افزایی |
IV; خیلی کم |
فعالیت سایر مواد آفتکش را بهبود میبخشد. معمولا با pyrethrin ترکیب میشود. |
|
pyrethrin, pyrethrum
پیرترین، پیرتروم |
many |
NP |
III; کم |
آئروسل(هوا پخش) یا مایع؛ کنترل عمومی حشرات؛ اثربخشی سریع تأییدیه کشاورزی ارگانیک |
S-methoprene |
Apex |
IGR |
III; کم |
برای کنترل لارو و تخم مگسها موثر است. برای کنترل مگسهای بالغ از دوز بالاتر استفاده کنید. |
حشره کشهای مجاز در پرورش قارچ
اما حشره کش هایی که مجاز به استفاده در پرورش قارچ علیه مگس های قارچ هستند در جدول زیر قابل رویت است.
نام | ماده شیمیایی فعال | میزان کاربرد ml/m2 | روش کاربرد | روزهای دوره انتظار | حداکثر دفعات مجاز درمان، زمان |
Actelic، 50٪ | پیریمیسفومتیل | 0.5 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 مرتبه |
Umbush، 25٪ | پرمترین | 0.5 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 |
آنومترین 50% | پرمترین | 0.2 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 |
آنومترین 50% | زیپرمترین | 0.5 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 |
دسیس، 25% | دلتامترین | 0.2 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 |
دیمیلین، 25٪ | دیفلوبنزورون | 1-3 گرم در متر مربع | مخلوط کردن با خاک پوششی | 25 | 2 |
کربوفوز 50% | مالاته | 0.5 | سمپاشی دیوارها و کف | 25 | 2 |
Cipcord، 40٪ | زیپرمترین | 0.3 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 |
سونت، 10% | ژکسافلورون | 0.5 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 |
فوربسید، 50% | پیریمیسفومتیل | 0.5 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 |
زیمبوش، 25% | زیپرمترین | 0.5 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 |
زیمبوش، 10% | زیپرمترین | 1.2 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 |
زیمبوش، 10% | زیپرمترین | 1.2 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 |
زیمبوش، 25% | زیپرمترین | 0.5 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 |
زیمبوش، 40% | زیپرمترین | 0.3 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 |
زیمبوش، 25% | زیپرمترین | 0.5 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 |
شرپا، 25٪ | زیپرمترین | 0.5 | پاشیدن روی بستر | 25 | 2 |
مولف:
گردآوری، ترجمه و تحریر توسط تیم رسانه هاگ
با تشکر فراوان از جناب مهندس میرزاده (مدیرتولید قارچ ملارد) که ما را در تهیه این مقاله یاری نمودند.
کپی فقط با ذکر منبع مجاز میباشد.
منابع: mdpi.com و pnwhandbooks.org و extension.psu.edu و تعدای از مقالات دانشگاهی
نویسنده: علیرضا صالحی