قارچ‌ها دارای رنگ‌دانه‌هایی هستند که در دیگر موجودات به ندرت پیدا می‌شود و مهم‌ترین منبع تولید رنگ در قارچ‌ها، قارچ موناسکوس پورپورئوس است.
کاربرد تاریخی رنگ
از زمان‌های بسیار قدیم رنگ‌های طبیعی همواره موردتوجه بشر بوده است. رنگ‌های طبیعی به دلیل بالا بودن درجه ایمنی آنها همیشه نقش مهمی در رژیم غذایی بشر داشته‌اند و برای نسل‌های متمادی با ایمنی استفاده‌شده‌اند. باگذشت زمان و نیاز روزافزون صنایع (نساجی، غذایی، آرایشی و غیره) به رنگ‌های بیشتر، انسان ناچار به تهیه و تولید انبوه رنگ‌ها به روش‌های صنعتی و اکثراً مضر برای سلامت انسان و محیط‌زیست شد.
این درحالی‌که است که تولید و مصرف این رنگ‌ها موجب آلودگی هوا، سفره‌های آب‌های زیرزمینی و آب‌های جاری و همچنین آلودگی زمین‌های کشاورزی و مراتع و در صنعت غذایی موجب نگرانی عمیق درباره میزان ایمنی مواد رنگ کننده شیمیایی یا مصنوعی در سلامت بدن می‌شود.
به همین دلیل متخصصان غذایی مانند گذشته‌های دور به دنبال استفاده مجدد و علمی‌تر از مواد رنگ کننده طبیعی هستند. در این میان قارچ‌ها منابع ارزشمندی برای رنگ‌دانه‌های طبیعی و ایمن هستند. تعداد رنگ‌دانه‌های متنوع موجود در قارچ‌ها بیش از ۱۰۰۰ عدد است. احتمالاً مهم‌ترین خصیصه این رنگ‌دانه‌ها، تنوع زیاد آنهاست. قارچ‌ها دارای رنگ‌دانه‌هایی هستند که در موجودات دیگر یافت نمی‌شوند یا به میزان بسیار ناچیز وجود دارند. قارچ موناسکوس پورپورئوس یکی از مهم‌ترین منابع قارچی برای تولید رنگ است. لذا در این گروه، قارچ موناسکوس پورپورئوس به یکی از اهداف مهم تحقیقاتی در کشور ما تبدیل‌شده است.
قارچ رنگ ساز
با توجه به اهمیت این نوع قارچ‌ها پژوهشگران گروه زیست‌فناوری قارچ‌های صنعتی طی یک طرح پژوهشی به مسئولیت مهندس صابری از اعضای شورای علمی این گروه موفق به کسب دانش فنی کشت این قارچ و تولید رنگ قارچی از آن شدند. طی این طرح، کشت پرگنه و تولید رنگ از این قارچ در شرایط آزمایشگاهی بهینه‌سازی و دانش فنی آن به‌صورت علمی گزارش شد. پوریان فر کاربرد این قارچ و رنگ‌های حاصل از آن را در صنایع داروسازی، غذایی، نساجی، آرایشی و بهداشتی می‌داند و می‌افزاید: در حال حاضر این نوع قارچ به‌منظور استفاده در صنایع از خارج از کشور وارد می‌شود، ولی در نظر است در آینده نزدیک روی تولید نیمه تجاری رنگ‌های حاصل از این قارچ کار شود.
به‌طورکلی فعالیت گروه پژوهشی زیست‌فناوری قارچ‌های صنعتی، در عرصه قارچ‌های خوراکی، دارویی و مولد رنگ است و مأموریت آن، رشد و توسعه صنایع مرتبط با عرصه‌های مذکوراست. پوریان فر در پایان می‌گوید: انتظار می‌رود با توجه به قابلیت‌های زیست‌فناوری، این دانش بتواند از سه طریق اصلی کمک در جهت بهبود ژنتیکی صفات کمی و کیفی قارچ‌های خوراکی، افزایش بازده استحصال تجاری ترکیبات دارویی و افزایش بازده تولید تجاری پیگمان های رنگی بر توسعه صنایع مرتبط با قارچ تأثیر داشته باشد.
این متن برگرفته از مقاله دنیای شگفت‌انگیز قارچ‌ها، منبع سایت راسخون است.
