استخراج طلا از قارچ! تحقق افسانه کیمیاگری

گاهی اوقات، ارزشمندترین گنجینه ها در غیر محتمل ترین مکان ها پنهان میشوند! نمود واقعی این جمله در کشف جدید دانشمندان هندی، یعنی استخراج طلا از قارچ، جلوه میکند! دستاوردی که شاید تحقق افسانه علم کیمیاگری باشد.

محققان دانشگاه گوا (Goa) در هند، در یک پیشرفت علمی قابل توجه توانسته‌اند گنجینه‌ای از طلا را در داخل نوعی قارچ وحشی کشف کنند. این دو محقق به نام‌های دکتر سوجاتا دابولکار (Sujata Dabolkar) استادیار کالج دولتی Quepem و دکتر ناندکومار کامات، با ابداع روشی توانسته‌اند نانو ذرات طلا را در یک گونه قارچ خوراکی وحشی، که در ایالت گوا میروید، سنتز کنند.

نتایج این تحقیقات و روش ابداعی که به سرپرستی دکتر دابولکار و راهنمایی دکتر کامات صورت گرفته است، در مقاله‌ای در مجله بین‌المللی ژئومیکروبیولوژی، منتشر شده است.

در ادامه با بیانی ساده به تشریح این کشف بزرگ و اهمیت آن میپردازیم.

نانوذرات طلا چیست و چه کاربردی دارد؟

نانوذرات طلا، اجرام فوق‌العاده کوچک طلا هستند که هر کدام از یک دانه شن کوچک‌تر هستند. شاید با شنیدن نام طلا، افکارتان معطوف به ارزش بالای این عنصر شود، اما کاربرد این ذرات نانو در جواهرسازی نیست!

نانوذرات طلا دارای پتانسیل فوق العاده‌ای برای متحول کردن درمان سرطان محسوب میشوند. از نانوذرات طلا برای ساخت داروهای ضد سرطان استفاده می شود.

چیزی که این ذرات طلا را بسیار خاص می کند، توانایی منحصر به فرد آنها برای عمل به عنوان حامل انتقال داروهای ضد سرطان قوی، بطور مستقیم به سلول های سرطانی و در عین حال کاهش آسیب به بافت‌های سالم است. در حوزه درمان سرطان، این دقت باعث افزایش اثربخشی و کاهش عوارض جانبی داروهای سرطان میشود.

این نانوذرات طلا می‌توانند جایگزین ذراتی کرد که از روش‌های شیمیایی به دست می‌آیند. همچنین این ذرات در تصویربرداری پزشکی و تولید تراشه های الکترونیکی نیز استفاده میشود.

تولید و تجارت نانوذرات طلا در حال حاضر تا حد زیادی در انحصار چند شرکت غربی است و کشورهایی مانند هند را مجبور می‌کند که عمدتاً بر واردات این اقلام تکیه کنند. اما حالا محققان دانشگاه گوا روشی کاملا بومی برای استخراج نانوذرات طلا از قارچ ایجاد کرده‌اند؛ تولید محلی این نانوذرات در هند بسیار حائز اهمیت است، زیرا می‌تواند وابستگی این کشور به واردات را به میزان قابل توجهی کاهش دهد و درمان‌های سرطان را برای جمعیت بزرگ‌تری قابل دسترس‌ کند.

در حال حاضر ارزش بازار جهانی تجارت نانوذرات طلا 450 میلیون دلار در سال است و تجارتی بسیار سودآور میباشد. یک میلی‌گرم از نانوذرات طلا در بازار جهانی، بیش از 80 دلار قیمت دارد که معادل 80000 دلار در هر گرم است.

قارچ طلا ساز

گوا که به‌خاطر جنگل‌های سرسبزش معروف است، میزبان طیف متنوعی از انواع قارچ‌های وحشی است. در میان این قارچ های وحشی، گونه خاصی به نام Termitomyces وجود دارد که در زبان محلی بنام “روئن المی (roen almi)” مشهور است.

این قارچ خوراکی که بطور طبیعی روی تپه‌های موریانه رشد می کند، در میان مردم گوا محبوبیت زیادی دارد. این قارچ در فصل‌های خنک سال رشد میکند.

از 104 گونه و زیرگونه قارچی که توسط موریانه ها کشت می شود، 35 گونه در گوا یافت می شود که بیشترین تنوع این جنس است. البته تعدادی از قارچ های این منطقه در ادوار گذشته به دلیل برداشت بیش از حد منقرض شده اند.

روند تحقیقات استخراج طلا

برای به عمل آوردن نانوذرات طلا، محققان از خواص منحصر بفرد قارچ Termitomyces استفاده نمودند. آنها توانسته اند گونه‌ای از این قارچ را (heimii) را به شکل گلوله‌ای سه‌بعدی خالص کشت داده و از آن برای تولید نانوذرات طلا استفاده کنند.

با استفاده از این زیست توده، آنها به یک شاهکار پیشگامانه دست یافتند و توانستند سنتز موفقیت آمیز نانوذرات طلای خالص را انجام دهند؛ نتیجه آن استخراج طلا از قارچ بود که تحقق افسانه کیمیاگری در عصر نوین است!

. این تحقیق با عنوان “بیوسنتز و خصوصیات AuNP های تولید شده با استفاده از گلوله های Termitomyces heimii” اخیراً در مجله Geomicrobiology منتشر شده و در دسترس همگان میباشد.

دکتر کامات دانشمندی که بیش از 3 دهه روی این گونه از قارچ ها مطالعه کرده است، درباره این تحقیقات پیشگامانه میگوید: این دستاورد، اولین در نوع خود در تمام جهان است! تا به حال، هیچکس از زیست توده خوراکی برای سنتز نانوذرات طلا استفاده نکرده است.
روش‌های فعلی برای تولید نانوذرات طلا شامل فرایندهای شیمیایی با پسماندهای بسیار سمی است، اما روش ما تمیز و سبز است و هیچگونه آلودگی برای محیط زیست نخواهد داشت.

دستاورد تیم ما در دانشگاه گوا فقط یک پیروزی محلی نیست، بلکه درهای جهانی را به روی داروهای درمان سرطان مقرون‌به‌صرفه و سازگار با محیط زیست باز میکند.

دستاوردی برای تمام منطقه

محققان دکتر سوجاتا دابولکار و دکتر ناندکومار کامات یافته های تحقیقات خود را در برابر آلیکسو سکویرا، وزیر محیط‌زیست ایالت گوا و رئیس هیئت تنوع زیستی ایالت گوا (GSBB) ارائه کردند. آنها همچنین پیش‌نویس نقشه راه پیامدهای مثبت اقتصادی و بیوصنعتی ایالت گوا را ارائه دادند.
دکتر ناندکومار کامات گفت: گوا دارای بزرگترین تنوع گونه‌ای و استخر ژنی قارچ های خوراکی وحشی از نوع Termitomyces است. متاسفانه تنوع قارچ گوا با تهدیدهای ناشی از بهره برداری بیش از حد مواجه است و بسیاری از گونه ها به دلیل برداشت بی‌رویه و غیراصولی در حال نابودی هستند.

اما روش جدید توسعه یافته توسط ما که به استخراج طلا از قارچ منجر میشود، یک راه حل منحصر بفرد برای حل این مشکل ارائه می دهد. ما با کشت موریانه ها در یک محیط کنترل شده، می‌توانیم به تکثیر این گونه از قارچ حتی در صورت نابودی در زیستگاه طبیعی خود، ادامه دهیم. این مورد نه تنها پایداری این گونه قارچ را تضمین می کند، بلکه به تلاش گسترده تر برای حفظ تنوع زیستی کمک می کند.

محققان بر اهمیت حفظ و استفاده مسئولانه از این منابع، مطابق با پروتکل ناگویا، به نفع صنایع و جوامع محلی تاکید کردند. این ثروت متعلق به کشور است و باید از آن برای مصارف صنعتی محافظت شود و از طریق تقسیم منافع با جامعه محلی استفاده شود. پروتکل ناگویا به GSBB این اختیار را می دهد که از این منابع برای صنایع و در عین حال اشتراک منافع با جامعه محلی استفاده کند. هرگونه سرمایه گذاری باید بر اساس تقسیم درآمد با دولت گوا و همچنین تقسیم سود با روستاییان منطقه ای باشد که قارچ های طبیعی از محل زندگی آنها تهیه می شوند.

گردآوری، ترجمه و تحریر توسط تیم رسانه هاگ
کپی فقط با ذکر منبع مجاز است.
منبع: indianexpress.com و financialexpress.com و timesofindia.indiatimes.com و seepositive.in