صادرات 2.1 میلیون دلاری قارچ در نیمه نخست سال

صادرات 2.1 میلیون دلاری قارچ در نیمه نخست سال، دکتر الهام فتاحی فر، سرپرست دفتر امور گلخانه، گیاهان زینتی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی، از صادرات 1703 تن قارچ خوراکی به ارزش 2.1 میلیون دلار در نیمه نخست سال جاری خبر داد. به گفته او این رقم بر اساس آمار گمرک کشور می باشد؛ وی همچنین بیان کرد که ایران رتبه هفتم تولید قارچ خوراکی در جهان را دارد.

الهام فتاحی فر درباره وضعیت تولید، سطح زیرکشت و صادرات قارچ خوراکی گفت: بر اساس آمارها در سال 1401 حدود 5646 تن قارچ به ارزش 6 میلیون و 862 هزار دلار به کشورهای هدف از جمله قطر، ارمنستان، امارات، کویت، عراق، پاکستان، گرجستان و بحرین صادر شده است.

سرپرست دفتر امور گلخانه و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی اظهار داشت: بر اساس آمار فائو در سال 2021 میلادی، ایران با تولید حدود 180 هزار تن محصول قارچ رتبه هفتم تولید جهان را دارا بوده و کشورهای چین، ژاپن، لهستان و آمریکا به ترتیب رتبه‌های اول تا چهارم را عهده‌دار هستند.

1- چین 4111736 تن قارچ در سال
2- ژاپن 469046 تن قارچ در سال
3- لهستان 378800 تن قارچ در سال
4- آمریکا 343820 تن قارچ در سال

وی تصریح کرد: آمار تولید و سطح زیرکشت سال 1401 اما بر اساس آمار مورد تایید سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها، در سال 1400 بیش از 176111 تن قارچ خوراکی در سطح 896 هکتار تولید شده که مقرر است طبق برنامه‌ ریزی‌ وزارت جهاد کشاورزی هر ساله 20 درصد افزایش تولید در این زمینه داشته باشیم.

فتاحی فر اضافه کرد: در حال حاضر قارچ خوراکی در اکثر استان‌های کشور تولید می‌شود اما بخش عمده تولید مربوط به استان‌های تهران، البرز، اصفهان، خراسان رضوی، فارس، قزوین، خوزستان، مازندران، چهارمحال و بختیاری و همدان است.

سرپرست دفتر امور گلخانه، گیاهان زینتی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی گفت: قارچ‌های خوراکی بصورت پرورشی و در واحدهای پرورش قارچ خوراکی تولید می‌شوند و از مجموع کل تولید قارچ خوراکی کشور، سالانه بین 5 تا 6 هزار تن (حدود 5%) محصول قارچ به کشورهای هدف صادر و مابقی محصول تولیدی به مصرف داخلی می‌رسد.

وی درباره انواع ارقام قارچ در جهان و ایران افزود: طبق گزارش‌های موجود، بیش از 37500 گونه قارچ در جهان شناسایی شده که از این تعداد 2000 گونه بـه نوعی خوراکی هستند و فقط 25 گونه از بین آنها به صورت تجاری تولید می‌شود.

سرپرست دفتر امور گلخانه، گیاهان زینتی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی اضافه کرد: بهترین ارقام قارچ خوراکی در دنیا قارچ دکمه‌ای سفید و قارچ قهوه‌ای، قارچ شاه صدف، قارچ شیتاکه، قارچ گانودرما، قارچ انوکی، قارچ مورل است. ولی در ایران قارچ دکمه‌ای، قارچ صدفی، شاه صدف، گانودرما، شیتاکه، کوردیسپس، قارچ یال شیر تولید می‌شود.

وی درباره نحوه پرورش این محصول اظهار داشت: بستر کشت قارچ (کمپوست قارچ) خوراکی از بقایا و ضایعات کلش گندم، خاک اره، باگاس نیشکر و غیره تولید می‌شود که بر اساس فرایند مشخصی در واحدهای تولید بستر کشت قارچ خوراکی تهیه می‌شود به طوری که برای پرورش برخی از انواع قارچ خوراکی بویژه قارچ خوراکی دکمه‌ای، در طی مراحل تولید، خاک پوششی پاستوریزه استفاده می‌شود.

به گفته فتاحی فر، با توجه به فرایند تولید آن، مراحل اولیه تولید نظیر مخلوط کردن مواد اولیه در فضای باز انجام می‌شود و مراحل هوادهی، پاستوریزه و بسته‌بندی بستر کشت در فضای بسته انجام می‌شود.

سرپرست دفتر امور گلخانه، گیاهان زینتی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی اضافه کرد: با توجه به دسترسی آسان و فراوان به مواد اولیه تولید قارچ‌های خوراکی در کشور، پتانسیل افزایش تولید و صادرات انواع قارچ خوراکی وجود دارد که در راستای آن باید برای صادرات و همچنین افزایش فرآورده‌های قارچ خوراکی برنامه‌ریزی لازم صورت گیرد.

وی درباره مشکلات تولیدکنندگان قارچ خوراکی در کشور گفت: در حال حاضر تولیدکنندگان قارچ خوراکی کشور دارای مشکل تامین خاک پیت از نظر کیفیت و قیمت مناسب برای پرورش قارچ دکمه‌ای، بالا بودن هزینه‌های تمام شده تولید قارچ خوراکی، نوسانات قیمت قارچ خوراکی در مقاطعی از سال به دلیل افزایش تولید و عرضه قارچ خوراکی توسط واحدهای کوچک مقیاس و مشاغل خانگی، سهم کم صادرات قارچ خوراکی علیرغم وجود واحدهای بزرگ مقیاس در کشور و کمبود تنوع تولید سایر قارچ‌های خوراکی در کشور هستند.

سرپرست دفتر امور گلخانه، گیاهان زینتی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی در خصوص صادرات 2.1 میلیون دلاری قارچ در نیمه نخست سال اظهار داشت: در بحث صادرات علیرغم وجود واحدهای بزرگ مقیاس تولید قارچ در کشور که می‌توانند تولید مستمر و باکیفیتی داشته باشند کشور ما سهم کمی در صادرات این محصول دارد.

فتاحی فر درباره اقدامات حمایتی وزارت جهاد کشاورزی درباره تولید قارچ خوراکی گفت: با توجه به دوره کوتاه پرورش قارچ خوراکی (به طور متوسط 2 ماه)، سودآوری مناسب به شرط تولید با کیفیت، نیاز به زمین کمتر برای اجرای طرح، مصرف آب کمتر در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی و همچنین امکان تولید در تمام فصول سال، کشاورزان از تولید این محصول استقبال می‌کنند.

به گفته وی، در حال حاضر با توجه به اعتبارات در اختیار وزارت جهاد کشاورزی در سطح ملی و استانی، تسهیلات بانکی به متقاضیان سرمایه‌گذاری در بخش قارچ‌های خوراکی پرداخت می‌شود.

سرپرست دفتر امور گلخانه، گیاهان زینتی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی درباره وضعیت صنایع تبدیلی و تکمیلی و همچنین فراوری قارچ در کشور افزود: در زمینه فرآوری قارچ خوراکی در کشور می‌توان به فرآورده‌هایی نظیر پودر قارچ، قارچ خشک شده، اسلایس قارچ، انواع کنسرو قارچ و نظایر آن اشاره کرد بطور قطع با افزایش تولید قارچ خوراکی در کشور، صنایع تبدیلی و فرآوری قارچ خوراکی به منظور تأمین بازار داخلی و تسهیل صادرات آن باید توسعه یابد.

وی درباره اینکه چرا در ایران ارقام مختلف قارچ تولید نمی‌شود گفت: تولید انواع ارقام مختلف قارچ خوراکی و دارویی در ایران به لحاظ اقتصادی برای تولیدکنندگان توجیه دارد اما در کشور ما به جهت کمبود تولید، عدم فرهنگسازی مصرف قارچ و ناشناخته بودن ارقام مختلف استفاده از این محصول چندان مورد استقبال مصرف‌کنندگان نیست.

فتاحی فر اضافه کرد: بنابراین به نظر می‌رسد برای افزایش تولید این محصول در کشور باید برای مصرف آن نیز فرهنگ‌سازی‌های لازم انجام شود زیرا این محصول یک منبع پروتئینی غنی است.

سرپرست دفتر امور گلخانه، گیاهان زینتی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی درباره قیمت قارچ در کشور گفت: با توجه به بالا بودن قیمت هزینه نهاده‌های تولید و دستمزد کارگری، به طور میانگین هر کیلوگرم تولید قارچ برای تولیدکنندگان بین 40 تا 45 هزار تومان تمام می‌شود؛ بنابراین با توجه به نوع بسته‌بندی یا فله‌ای بودن آن مصرف‌کنندگان می‌توانند این محصول را بین کیلویی 80 تا 100 هزار تومان تهیه کنند.

منبع: ایرنا