الماس سیاه ایران در اروپا و کشورهای عربی

قاچاق قارچ ترافل که به الماس سیاه مشهور است، این روزها به معضلی برای منابع طبیعی ایران تبدیل شده است!

متاسفانه در چند سال اخیر، برداشت غیرقانونی قارچ دنبلان (ترافل)، که نوعی قارچ غده ای زیرزمینی و کمیاب است، از جنگل ها و مراتع کشور شدت گرفته، که سبب وارد آمدن خسارات زیادی به محیط زیست کشور، شده است. این قارچ ارزشمند از ایران به اروپا، کشورهای حاشیه خلیج‌ فارس و عراق، قاچاق میشود و به قیمت های گزافی فروخته میشود؛ تا جایی که قیمت یک کیلوگرم برخی از انواع این قارچ، به 6000 یورو (حدود 360 میلیون تومان) هم می رسد!

پس نامگذاری قارچ دنبلان به عنوان الماس سیاه، بی دلیل نیست! اما ظاهرا این الماس، نفرین شده است و نفرینش دامن بستر پرورش آن را گرفته است.

قاچاق الماس سیاه

متاسفانه هر چند وقت یکبار خبرهای کشف محموله های قاچاق قارچ ترافل ایرانی، از جنگل‌ های هیرکانی و جنگل های بلوط ایران در رسانه‌های کشور منتشر می‌شود.

از نمونه های آن میتوان به کشف محموله قاچاق قارچ ترافل با وزن 16 تن در حدود 2 سال قبل اشاره کرد. ارزش این محموله در زمان کشف، حدود 90 میلیون یور (4500 میلیارد تومان!)، از جانب کارشناسان برآورد شد. این محموله که در میان میوه های دیگر جاسازی شده بود و قرار بود به مقصد اسلونی، صادر شود در مرز بازرگان کشف و ضبط شد.

ماه گذشته نیز محموله قاچاق دیگری به وزن ۴ تن در گمرک پلدشت (استان آذربایجان‌ غربی) کشف و به مقامات قضایی تحویل شد. با اینکه خرید و فروش و برداشت قارچ دنبلان از سال 1400 ممنوع شده و جرایم سنگینی برای آن در نظر گرفته شده است، اما همچنان برداشت بی رویه و قاچاق این محصول به کشور های دیگر ادامه دارد.

متاسفانه فروش این محصول در بازارهای داخلی و سایت‌های خرید و فروش ایرانی (به صورت علنی)، به قدری زیاد است که اگر کسی اطلاعی نداشته باشد، به هیچ عنوان گمان نمیکند که این خرید و فروش ها به صورت غیرقانونی در حال انجام است. قاچاق قارچ تراقل نیز به دلیل ارزش بالای ارزهای خارجی، آنقدری برای قاچاقچیان سودآورد است که ریسک جرایم و عواقب قانونی آن را به جان میخرند.

صدمات زیست محیطی قاچاق قارچ ترافل

قاچاق قارچ ترافل صدمات زیادی به محیط زیست وارد میکند که از جمله آنها از بین رفتن ذخایر ارزشمند ژنتیک گیاهی کشور است. این قارچ اگر درست و اصولی برداشت نشود، علاوه بر اینکه رشد و تکثیرش در آن منطقه متوقف میشود، سبب از بین رفتن محیط زیست آن منطقه نیز خواهد شد.

قارچ ترافل یا قارچ دنبلان، یک نوع قارچ غده مانند است که در زیر زمین و نزدیکی ریشه برخی درختان و گیاهان میروید. در صورت برداشت غیر اصولی و خارج از فصل، قارچ هنوز اسپرو خود را آزاد نکرده که سبب تولید مثل و رویش قارچ جدید شود؛ بنابراین رویش آن در آن منطقه کمتر شده و به تدریج با تداوم یافتن این روند، نسل قارچ در آن منطقه از بین خواهد رفت.

علاوه بر این به جهت نزدیک بودن محل رویش قارچ دنبلان به ریشه درختان و گیاهان (به جهت همزیستی که موجب رشد قارچ میشود)، اگر این قارچ غیر اصولی برداشت شود، سبب آسیب دیدن ریشه گیاه خواهد شد و به خشک شدن آن منجر میشود.

متاسفانه شرایط به گونه ای شده است که رویش این قارچ در هر منطقه، به جای اینکه سودآور باشد، آثار و تبعات زیانباری برای محیط‌زیست و ذخایر گیاهی آن منطقه دارد!
گویی نفرین الماس سیاه حقیقت دارد!!!

انواع قارچ ترافل ایران

انواع قارچ دنبلان یا ترافل، در نقاط مختلفی از کشور ایران یافت میشود. نوع سیاه رنگ آن که از ارزش بالاتری نسبت به گونه های دیگر برخوردار است در مناطق شمالی کشور یافت میشود. از جمله مناطقی که این قارچ در آن میروید، جنگل های هیرکانی، خصوصا مناطق واقع در استان گلستان، میباشد.

در دشت ها و مراتع مناطق مرکزی و شمال غربی کشور نیز بیشتر گونه سفید رنگ آن که بزرگتر است، رشد میکند. استان های سمنان، فارس، همدان و زنجان، در مناطق مرکز کشور و استان های آذربایجان غربی و شرقی در قسمت شمال غربی کشور، از دیگر مناطق میزبان قارچ دنبلان در ایران هستند.

منبع: همشهری آنلاین